Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Wiśniewska, , , po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. F., E. F., M. F., M. F. na zarządzenie Przewodniczącego z dnia 11 września 2015 r., sygn. akt IV SA/Wa 2801/15 o wezwaniu do uiszczenia solidarnie wpisu sądowego od skargi na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] lipca 2015 r., nr [...] w sprawie ze skargi A. F., E. F., M. F., M. F. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] lipca 2015 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.
Zarządzeniem z dnia 11 września 2015 r. Przewodniczący wezwał A. F., E. F., M. F. i M. F. do uzupełnienia solidarnie wpisu sądowego od skargi na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] lipca 2015 r. w przedmiocie ustalenia odszkodowania z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości, o kwotę [...] złote, w terminie siedmiu dni, pod rygorem odrzucenia skargi.
W podstawie prawnej zarządzenia Przewodniczący wskazał na art. 220 § 1 i 3 w związku z art. 214 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 1270 ze zm., zwanej dalej: "P.p.s.a.") i § 1 pkt 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 221, poz. 2193 ze zm., zwanego dalej: "rozporządzeniem").
A. F., E. F., M. F. i M. F. wnieśli na powyższe zarządzenie zażalenie, zarzucając naruszenie art. 231 P.p.s.a. przez niewłaściwe jego zastosowanie oraz § 1 pkt 4 rozporządzenia przez błędne ustalenie wysokości wpisu; § 2 ust. 3 pkt 5 rozporządzenia poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy skarga dotyczyła sprawy o wywłaszczenie nieruchomości i ustalenie odszkodowania. Skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonego zarządzenia oraz zasądzenie na ich rzecz kosztów zastępstwa radcy prawnego.
W uzasadnieniu zażalenia podnieśli, że kwestia wysokości wpisu w tego rodzaju sprawach została rozstrzygnięta w uchwale składu siedmiu sędziów NSA z dnia 20 maja 2010 r., sygn. akt I OPS 14/09 (publ. ONSAiWSA 2010, nr 4, poz. 55), w której stwierdzono, że w sprawie ze skargi na decyzję administracyjną o wywłaszczeniu nieruchomości i ustaleniu wysokości odszkodowania pobiera się wpis stały na podstawie § 2 ust. 3 pkt 5 rozporządzenia, także wówczas gdy skarżący kwestionuje tylko wysokość ustalonego odszkodowania.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 231 P.p.s.a. wpis stosunkowy pobiera się w sprawach, w których przedmiotem zaskarżenia są należności pieniężne. W innych sprawach pobiera się wpis stały. O rodzaju wpisu decyduje charakter sprawy, w której wniesiono skargę, a dokładnie to, czy przedmiot skargi, tj. rozstrzygnięcie organu wiąże się bezpośrednio z określonymi należnościami pieniężnymi. Warunkiem koniecznym do ustalenia wpisu stosunkowego jest istnienie bezpośredniego związku między aktem lub czynnością będącymi przedmiotem skargi a należnością pieniężną. Bezpośredni związek występuje wtedy, gdy z zaskarżonego aktu lub czynności da się wprost wyprowadzić obowiązek uiszczenia określonej kwoty pieniężnej. Jeżeli skarga nie dotyczy aktu lub czynności powiązanych bezpośrednio z należnością pieniężną, powinien zostać pobrany od niej wpis stały.
W powołanej przez skarżących uchwale NSA z dnia 20 maja 2010 r., sygn. akt I OPS 14/09 stwierdzono, że w sprawie ze skargi na decyzję administracyjną o wywłaszczeniu nieruchomości i ustaleniu wysokości odszkodowania pobiera się wpis stały określony w § 2 ust. 3 pkt 5 rozporządzenia także wówczas, gdy skarżący kwestionuje tylko wysokość ustalonego odszkodowania. Jak wskazano w uzasadnieniu uchwały, "kwestia rodzaju i wysokości wpisu sądowego w razie zaskarżenia odrębnych decyzji o ustaleniu wysokości odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość wykracza poza zakres rozpoznawanego wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich". Ponadto NSA we wskazanej uchwale wyraził pogląd, że "w sytuacji, w której zaskarżona do sądu administracyjnego decyzja rozstrzyga o wywłaszczeniu nieruchomości i ustaleniu wysokości odszkodowania za przejętą nieruchomość, to niezależnie od kwestii zaskarżenia wysokości odszkodowania, należy przyjąć, stosownie do przepisów art. 119 ust. 1 pkt 7 i art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), że sprawą sądowoadministracyjną jest wywłaszczenie nieruchomości, a odszkodowanie jest tylko jednym z elementów tej decyzji, nie mającym w takiej sytuacji odrębnego bytu. Kwestia odszkodowania stanowi wówczas element wtórny do samego wywłaszczenia - bez wywłaszczenia nie ma odszkodowania. Zniweczenie rozstrzygnięcia o wywłaszczeniu powoduje tym samym zniweczenie rozstrzygnięcia co do odszkodowania zawartego w takiej decyzji - uchyleniu albo stwierdzeniu nieważności podlegają obydwa elementy decyzji. Zasadniczym przedmiotem zaskarżonej decyzji w takiej sprawie jest zatem pozbawienie prawa własności nieruchomości, a nie należność pieniężna w rozumieniu przepisów art. 216 i 231 P.p.s.a., chociażby skarżący kwestionował tylko ustalenie co do wysokości odszkodowania zawarte w tej decyzji. W takiej sytuacji sprawą główną jest wywłaszczenie nieruchomości, a zatem wpisem należnym w tej sprawie jest wpis stały określony w § 2 ust. 3 pkt 5 rozporządzenia w sprawie wysokości wpisu".