Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Izabella Kulig - Maciszewska po rozpoznaniu w dniu 5 stycznia 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Z. R. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 28 października 2015 r., sygn. akt IV SAB/Wr 98/13 odmawiające przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi Z. R. na przewlekłość postępowania Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej we Wrocławiu w przedmiocie zakończonego postępowania administracyjnego na złożony wniosek z dnia 7 stycznia 2013 r. postanawia: oddalić zażalenie.
Pismem z dnia 25 września 2015 r. skarżący złożył wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu i o odroczenie rozpraw wyznaczonych na dzień 2 października 2015 r. do czasu uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie prawa pomocy oraz wniosek o połączenie spraw do wspólnego rozpoznania. Do pisma tego dołączył złożony na urzędowym formularzu wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata.
Referendarz sądowy postanowieniem z dnia 29 września 2015 r. odmówił skarżącemu przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie adwokata z urzędu oraz umorzył postępowanie sądowe wszczęte wnioskiem skarżącego o zwolnienie od kosztów sądowych.
Od powyższego postanowienia skarżący wniósł sprzeciw. Wyrażając niezadowolenie z zapadłego rozstrzygnięcia, wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu postanowieniem z dnia 28 października 2015 r., sygn. akt IV SAB/Wr 98/13 umorzył postępowania wszczęte wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych (pkt I) oraz odmówił wnioskodawcy przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie adwokata z urzędu (pkt II).
W uzasadnieniu postanowienia Sąd, powołując się na treść art. 239 pkt 1 lit. a ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) stwierdził, że umorzenie postępowania w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych wynikało z faktu, iż niniejsza sprawa należy do kategorii spraw z zakresu pomocy i opieki społecznej.
Odnosząc się z kolei do wniosku skarżącego o ustanowienie pełnomocnika procesowego Sąd doszedł do przekonania, że domaganie się przez skarżącego prawa pomocy w tym zakresie stanowiło nadużycie prawa do sądu i dlatego nie mogło zostać mu przyznane.
Argumentując swoje stanowisko, Sąd wskazywał, że skarżący w okresie od 2009 r. do 2014 r. wniósł 456 skarg i wniosków wszczynających postępowanie sądowe. Na koniec marca 2015 r. liczba zarejestrowanych spraw skarżącego wyniosła ponad 500 spraw. W 2014 r. około 95 skarg zostało odrzuconych, 17 oddalonych, w 2 sprawach umorzono postępowanie sądowe i w 2 sprawach oddalono wnioski wszczynające postępowanie sądowe, a jedną sprawę przekazano według właściwości do innego sądu. We wspomnianym okresie 2009-2014 większość skarg została odrzucona, a więc nie doszło do ich merytorycznego rozpoznania. Skarżący złożył również w ponad 140 sprawach wnioski o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczeń kończących postępowanie sądowe, a także wnioski o dokonanie wykładni tych orzeczeń i wstrzymanie ich wykonania. Skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia kończącego postępowanie zostały odrzucone, ponieważ nie zostały sporządzone przez profesjonalnego pełnomocnika. Wnioski o wykładnię orzeczeń zostały załatwione odmownie lub też dodatkowo umorzono postępowanie wszczęte kolejnymi wnioskami w tym przedmiocie. We wszystkich sprawach odmówiono wstrzymania wykonania orzeczenia. Ponadto skarżący wielokrotnie składał wnioski o wyłączenie sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, przy czym po wyznaczeniu przez Naczelny Sąd Administracyjny innego Sądu, np. w Gliwicach, w Opolu, skarżący złożył kolejny wniosek o wyłączenie składu tego innego Sądu. Wniosek taki został złożony również w niniejszej sprawie. Skarżący wniósł także w 2014 r. szereg skarg o wznowienie postępowania. W okresie od 2009 r. do listopada 2014 r. liczba zarejestrowanych wniosków o przyznanie prawa pomocy poprzez ustanowienie pełnomocnika wyniosła 240 wniosków. W 2014 r. 106 wniosków o ustanowienie pełnomocnika z urzędu pozostawiono bez rozpoznania z uwagi np. na nieuzupełnienie jego braków poprzez złożenie wniosku na wymaganym urzędowym formularzu lub np. nie sprecyzowanie w jakiej sprawie żądane jest prawo pomocy. Natomiast 45 wniosków o przyznanie prawa pomocy zostało oddalonych postanowieniami Sądu z uwagi na nadużycie prawa pomocy, a w 37 sprawach odmówiono przyznania prawa pomocy postanowieniem referendarza z uwagi na nadużycie tego prawa. Ponadto w 2014 r. w 40 sprawach poinformowano skarżącego pismem referendarza sądowego, że jest zwolniony z kosztów sądowych z mocy ustawy, a w 39 sprawach umorzono postepowanie wszczęte takim wnioskiem. W większości spraw wyznaczony z urzędu adwokat składał opinię o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej. Skarżący wypowiadał również pełnomocnictwa wyznaczonym z urzędu pełnomocnikom.