Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Paweł Tarno, po rozpoznaniu w dniu 1 kwietnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. G. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Ke 850/13 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi M. G. na decyzję Wojewody Świętokrzyskiego z dnia [...] sierpnia 2013 r., znak: [...] w przedmiocie odszkodowania za przejęcie z mocy prawa własności nieruchomości postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z 10 stycznia 2014 r., II SA/Ke 850/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach oddalił wniosek M. G. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z jej skargi na decyzję Wojewody Świętokrzyskiego z [...] sierpnia 2013 r., znak: [...] w przedmiocie odszkodowania za przejęcie z mocy prawa własności nieruchomości.
W uzasadnieniu, Sąd pierwszej instancji wskazał, że instytucja przyznania prawa pomocy jest rozwiązaniem szczególnym i powinna być stosowana w przypadkach wyjątkowych, wobec osób, których sytuacja materialna, bytowa jest trudna. Występujący z wnioskiem o zwolnienie od obowiązku ponoszenia kosztów musi uprawdopodobnić okoliczności przemawiające za jego uwzględnieniem, co oznacza, że jest zobowiązany wykazać z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością, że poniesienie kosztów sądowych wiązać się będzie z uszczerbkiem w koniecznym utrzymaniu.
W złożonym formularzu wnioskodawczyni podała, że prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z matką oraz dwiema córkami - roczną i trzyletnią. Przebywa na zwolnieniu lekarskim i otrzymuje z tego tytułu świadczenie w wysokości 900-1000 zł miesięcznie, ponadto otrzymuje na starszą córkę alimenty w wysokości 300 zł miesięcznie. Matka jej ma 83 lata, jest osobą niepełnosprawną, pobiera rentę w wysokości 920 zł miesięcznie. Wnioskodawczyni nie wykazała innego majątku oprócz domu wielkości 150m² i nieruchomości rolnej o powierzchni 3,57ha. Nadto stwierdziła, że ponosi wysokie koszty utrzymania domu oraz musi wynajmować osoby postronne do prac przydomowych.
W ocenie Sądu skarżąca nie wykazała należycie, że znajduje się w sytuacji materialnej kwalifikującej ją do przyznania prawa pomocy. Zasadnicze znaczenie dla sprawy ma fakt otrzymania przez skarżącą odszkodowania za przejęcie z mocy prawa własności nieruchomości w kwocie 306 370 zł. Otrzymana kwota nie została ujawniona w rubryce 7 złożonego formularza PPF. W tej sytuacji Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, że nie można uznać, że skarżąca jest osobą żyjącą w ubóstwie, pozbawioną środków do życia.
Odnosząc się do twierdzeń skarżącej, że otrzymana przez nią kwota została w całości przeznaczona na zaspokojenie przyszłości jej córek Sąd stwierdził, że nie przedstawiła ona żadnych dowodów na to, że kwoty tej już nie posiada. Ponadto, możliwość zainwestowania kwoty 306 370 zł w majątek córek tym bardziej świadczy o tym, że M. G. nie jest osobą żyjącą w ubóstwie, która nie posiada środków materialnych na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych własnych i swojej rodziny i w związku z tym wymaga pomocy państwa, polegającej na zwolnieniu od kosztów sądowych.
W zażaleniu, skarżąca podkreśliła, że kwota, jaką otrzymała z tytułu odszkodowania nie powinna być brana pod uwagę, ponieważ jest przedmiotem postępowania sądowego w niniejszej sprawie. Ponadto wskazała, że jej matka obecnie przebywa w szpitalu, a w najbliższym czasie przestanie zamieszkiwać we wspólnym gospodarstwie domowym. Skarżąca zostanie sama z dwójką małych dzieci, pozbawiona finansowego i psychicznego wsparcia ze strony matki.