Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Łukaszewska-Macioch po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2011 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia D. S. i H. G.z na zarządzenie Przewodniczącej Wydziału I Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 grudnia 2010 r. sygn. akt I SA/Wa 2199/10 w zakresie wezwania do uiszczenia wpisu sądowego od skargi D. S. i H. G. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia (...) września 2010 r. nr (...) w przedmiocie ustalenia odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość postanawia: uchylić zaskarżone zarządzenie.
Przewodniczący Wydziału I Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zarządzeniem z dnia 2 grudnia 2010 r., sygn. akt I SA/Wa 2199/10, stosownie do art. 220 § 1 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) powoływanej dalej jako, "P.p.s.a.", oraz § 1 pkt 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 221, poz. 2193), wezwał H. G. i D. S. do uiszczenia wpisu sądowego w kwocie 22 801,00 zł od skargi na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia (...) września 2010 r.
Na powyższe zarządzenie H. G. i D. S. wniosły zażalenie kwestionując wysokość uiszczonego wpisu.
W uzasadnieniu zażalenia skarżące podniosły, że wnosząc skargę nie określiły wartości przedmiotu zaskarżenia, którą - w ich ocenie - stanowi "kwota różnicy pomiędzy ustaloną wartością odszkodowania przyznawanego na mocy Decyzji Wojewody Ś. z dnia (...).04.2010 r. w kwocie 2 270 051,00 zł, a zakwestionowaną przez nas poprawnością sporządzonej wyceny wywłaszczonej nieruchomości, którą naszym zdaniem zaniżono o kwotę 115 000,00 zł". Stąd wysokość wpisu sądowego powinna być ustalona od różnicy ustalonego przez organ administracyjny odszkodowania a wyliczenia skarżących uwzględniające ceny rynkowe podobnych nieruchomości do nieruchomości wywłaszczonej. Nadto podkreśliły, że nie były wzywane do określenia wartości przedmiotu zaskarżenia.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do art. 199 P.p.s.a. strony ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Oznacza to, że strona jest obowiązana ponosić koszty spowodowane swoim działaniem, w tym uiszczać należne opłaty sądowe.
Zgodnie z art. 230 § 1 P.p.s.a. od pism wszczynających postępowanie przed sądami administracyjnymi w danej instancji pobiera się wpis stosunkowy lub stały. Natomiast pismami wszczynającymi postępowanie w sprawie są skarga, skarga kasacyjna, zażalenie oraz skarga o wznowienie postępowania (§ 2 ww. przepisu).
Przepisy art. 230 i 231 P.p.s.a. dzielą wpisy sądowe od pism wszczynających postępowanie na stałe i stosunkowe. Stosownie do art. 231 P.p.s.a. wpis stosunkowy pobiera się w sprawach, w których przedmiotem zaskarżenia są należności pieniężne. W innych sprawach pobiera się wpis stały. Przepisy te pozostają w związku z art. 215-218 P.p.s.a., traktującymi o wartości przedmiotu zaskarżenia. Z analizy tych przepisów wynika, że obowiązek podania w skardze wartości przedmiotu zaskarżenia dotyczy tylko spraw, w których przedmiotem zaskarżenia są należności pieniężne, ponieważ tylko wówczas od tej wartości zależy wysokość wpisu.
Wniesiona w rozpoznawanej sprawie przez D. S. i H. G. skarga na decyzję Ministra I. jest pismem wszczynającym postępowanie sądowoadministracyjne, a zatem podlega ona obowiązkowi wpisu sądowego. Zaskarżoną decyzją Minister I. utrzymał w mocy decyzję Wojewody Ś.o z dnia (...) kwietnia 2010 r. orzekającą o ustaleniu na rzecz D. S. i H. G. odszkodowania za przejęcie z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa, z przeznaczeniem na pas drogi krajowej, prawa własności nieruchomości zabudowanej, położonej w obrębie (...) K., oznaczonej jako działka nr (...) o pow. 0,8071 ha, w łącznej kwocie 2.280.051,00 zł. Prawidłowo zatem Sąd pierwszej instancji przyjął, że należnym wpisem od skargi na decyzję w przedmiocie ustalenia odszkodowania jest wpis stosunkowy. To bowiem charakter sprawy, w której wniesiono skargę, a ściślej to, czy przedmiot skargi wiąże się bezpośrednio z określonymi świadczeniami pieniężnymi, będzie przesądzał o tym, jaki rodzaj wpisu strona będzie zobowiązana uiścić. Skarga ww. skarżących, wniesiona w sprawie, w której organ administracji orzekł w oddzielnej decyzji o ustaleniu i przyznaniu określonej kwoty odszkodowania, objęta jest wpisem stosunkowym, gdyż przedmiotem zaskarżenia w rozumieniu przepisów art. 215 § 1, art. 216 i art. 231 P.p.s.a jest należność pieniężna.