Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Marzenna Linska - Wawrzon po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażaleń M. B. i innych na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 28 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Gd 883/13, o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi H. P. i L. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia [...] września 2013 r., nr [...] w przedmiocie nieważności decyzji w sprawie podziału nieruchomości postanawia: oddalić zażalenia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku postanowieniem z dnia 28 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Gd 883/13, po rozpoznaniu wniosku H. P. i L. P., wstrzymał wykonanie zaskarżonej decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia [...] września 2013 r., w przedmiocie nieważności decyzji w sprawie podziału nieruchomości.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że we wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji skarżący podnieśli, że 6 lutego 2009 r. złożyli wniosek o ustanowienie na rzecz działek wydzielonych sporną decyzją podziałową służebności drogi koniecznej na działce nr 124/1 należącej do uczestników, czemu uczestnicy się sprzeciwiali. Ostatecznie, postanowieniem z dnia 27 maja 2013 r. Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe uwzględnił wniosek skarżących w tym zakresie, lecz od tego postanowienia uczestnicy wywiedli 2 lipca 2013 r. apelację do Sądu Okręgowego w Gdańsku. Apelacja uczestników nie została dotychczas rozpoznana.
Zaskarżona decyzja, stwierdzająca nieważność decyzji podziałowej, spowoduje zniknięcie z obrotu prawnego działek, które powstały w wyniku podziału, na rzecz których Sąd Rejonowy - nieprawomocnym jeszcze postanowieniem z 27 maja 2013r. - ustanowił drogę konieczną. Na okoliczność nieważności decyzji podziałowej uczestnicy mogą powoływać się w postępowaniu apelacyjnym przed Sądem Okręgowym w powyższej sprawie, żądając uchylenia ustanawiającego służebność postanowienia Sądu Rejonowego i umorzenia postępowania sądowego w całości, a Sąd Odwoławczy może uwzględnić takie żądanie. Spowoduje to unicestwienie całego prawie pięcioletniego postępowania sądowego skarżących o ustanowienie drogi koniecznej na działce uczestników, oraz konieczność wszczęcia przez skarżących ponownego postępowania sądowego w tym zakresie. Dla skarżących oznacza to poważne szkody, polegające na zmarnowaniu ich zaangażowania, środków i czasu poświęconych na dotychczasowe prowadzenie sprawy sądowej. Nawet późniejsze uchylenie zaskarżonej decyzji przez sąd administracyjny nie zniweczy jej niekorzystnych skutków. Po umorzeniu bowiem tego postępowania nawet uchylenie decyzji - która może stać się podstawą do umorzenia prowadzonego postępowania służebnościowego - nie spowoduje jego "reaktywacji", brak bowiem do tego stosownych podstaw prawnych w kodeksie postępowania cywilnego. Reasumując - nawet oczywiście wadliwa (w ocenie skarżących) decyzja, może wywrzeć skutek natychmiastowy na długotrwale prowadzone postępowanie przed sądem powszechnym i spowodować jego niekorzystne dla skarżących umorzenie. Stąd też, dla zapobieżenia wysoce niekorzystnym dla skarżących skutkom, celowe jest udzielenie zabezpieczenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny żądań skarżących, poprzez orzeczenie o wstrzymaniu jej wykonalności do czasu prawomocnego orzeczenia w sprawie.
Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdził, że wskazane okoliczności przemawiają za uwzględnieniem wniosku o wstrzymanie wykonalności decyzji, ponieważ wykonanie decyzji spowoduje przywrócenie stanu sprzed dokonania podziału, co może stanowić podstawę do anulowania postanowienia w przedmiocie służebności. Zdaniem Sądu ewentualna szkoda poniesiona przez skarżących wskutek wykonalności zaskarżonej decyzji, wiąże się przede wszystkim z utratą nakładów finansowych poniesionych w związku z postępowaniem dotyczącym ustanowienie służebności gruntowej na rzecz nowowydzielonych działek.