Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Borowiec po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia J.H. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 14 stycznia 2015 r. sygn. akt III SAB/Lu 25/14 w sprawie ze skargi J.H. na przewlekłe prowadzenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych postępowania administracyjnego postanawia oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie postanowieniem z dnia 3 grudnia 2014 r. sygn. akt III SAB/Lu 25/14, po rozpoznaniu wniosku J.H. o wyłączenie referendarzy sądowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie od orzekania w niniejszej sprawie, oddalił wniosek.
Powyższe postanowienie z dnia 3 grudnia 2014 r. stało się przedmiotem zażalenia J.H. do Naczelnego Sądu Administracyjnego, w którym wyraził niezadowolenie z rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji. Jednocześnie w zażaleniu skarżący zawarł wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od opłaty od zażalenia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie postanowieniem z dnia 14 stycznia 2015 r. sygn. akt III SAB/Lu 25/14 umorzył postępowanie w zakresie w/w wniosku. W uzasadnieniu postanowienia wskazał, że postępowanie sądowoadministracyjne w niniejszej sprawie zostało zainicjowane przez J.H. skargą na przewlekłe prowadzenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych postępowania administracyjnego. Rozpoznawana sprawa jest sprawą z kategorii szeroko rozumianych ubezpieczeń społecznych. W myśl art. 239 pkt 1 lit. e ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., dalej w skrócie p.p.s.a.), strona skarżąca działanie, bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, nie ma obowiązku uiszczenia kosztów. Wobec powyższego, wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od opłaty od zażalenia jest bezprzedmiotowy, bowiem w niniejszej sprawie skarżący nie był obowiązany do uiszczenia opłaty od zażalenia, a zatem postępowanie w tym przedmiocie należało umorzyć.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do powołanego przez Sąd pierwszej instancji art. 239 pkt 1 lit. e p.p.s.a., nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych strona skarżąca działanie, bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych. Do takich spraw zalicza się niniejsza sprawa ze skargi J.H. Oznacza to, że w tych sprawach nie zachodzi konieczność rozpoznawania wniosku strony o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, gdyż strona skarżąca jest zwolniona z obowiązku ponoszenia tych kosztów z mocy ustawy.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, jeżeli strona, pomimo ustawowego zwolnienia jej od kosztów sądowych, składa w tym zakresie wniosek o przyznanie prawa pomocy, zasadnym jest umorzenie takiego postępowania, gdyż stosownie do treści art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a., jest ono bezprzedmiotowe. Zaskarżone postanowienie Sądu pierwszej instancji odpowiada zatem prawu.
Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a., orzekł jak w postanowieniu.