Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jolanta Rudnicka po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Prezydenta Miasta B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 stycznia 2015 r., sygn. akt IV SA/Wa 73/15 w sprawie ze skargi Prezydenta Miasta B. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] września 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji postanawia: oddalić zażalenie.
Decyzją z dnia [...] września 2014 r. Minister Infrastruktury i Rozwoju utrzymał w mocy decyzję Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia
[...] września 2013 r. odmawiającą stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2012 r. - zmienionej decyzją Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] września 2012 r. - orzekającej o ustaleniu odszkodowania w wysokości 112.804,00 zł z tytułu przejęcia z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa prawa własności nieruchomości położonej w gminie B., w obrębie [...], oznaczonej jako działki nr [...] i nr [...] oraz powiększającej odszkodowanie o kwotę równą 5% wartości nieruchomości, jak również zobowiązującej Prezydenta Miasta B. jako zarządcę drogi krajowej w mieście na prawach powiatu do wypłaty odszkodowania.
W skardze na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Prezydent Miasta B. zawarł wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji. Zdaniem skarżącego, wykonanie decyzji obligującej do zapłaty odszkodowania będzie powodować istotne konsekwencje dla budżetu gminy ze względu na konieczność odprowadzenia podatku od towarów i usług. Kwota świadczenia byłaby znaczna, zatem uszczuplenie budżetu w istotny sposób obniży możliwości realizacji zadań, niekorzystnie wpływając na zaspokojenie potrzeb wspólnoty samorządowej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 28 stycznia 2015 r. odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji.
Sąd stwierdził, że skoro wskazana w art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 1270 ze zm., dalej p.p.s.a.) szkoda lub trudne do odwrócenia skutki mają być rezultatem wykonania podjętego w sprawie rozstrzygnięcia, to uznać należy, iż przedmiotem ochrony tymczasowej w postaci zastosowania instytucji wstrzymania wykonania mogą być jedynie takie akty lub czynności, które nadają się do wykonania i wymagają wykonania. Przez pojęcie wykonania aktu administracyjnego należy przy tym rozumieć spowodowanie w sposób dobrowolny lub doprowadzenie w trybie postępowania egzekucyjnego do takiego stanu rzeczy, który jest zgodny z treścią rozstrzygnięcia zawartego w tym akcie. Rozstrzygnięciem takim nie jest decyzja utrzymująca w mocy decyzję o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji odszkodowawczej. Nie przyznaje ona stronie uprawnień, ani nie nakłada na nią żadnych obowiązków. Okoliczność ta, niezależnie od argumentacji zawartej we wniosku, nie zezwala na zastosowanie w sprawie instytucji ochrony tymczasowej.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł Prezydent Miasta B..
Skarżący, powtarzając argumentację zwartą we wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji podniósł, że uzasadnienie wniosku wskazywało na realne zagrożenie wystąpienia obydwu przesłanek, co szczególnie przemawia za jego uwzględnieniem.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest zasadne.
Przesłanki, jakimi powinien kierować się sąd przy rozstrzyganiu wniosku o wstrzymanie wykonania aktu lub czynności, w sposób wyczerpujący zostały wskazane w art. 61 § 3 p.p.s.a. i są to niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Obowiązek wykazania, że zachodzą warunki uzasadniające wstrzymanie wykonania określonego aktu ciąży na stronie składającej wniosek w trybie powołanego przepisu, zaś rzeczą Sądu jest zbadanie, czy argumenty przedstawione przez stronę przemawiają - lub nie - za wydaniem postanowienia o wstrzymaniu wykonania zaskarżonego aktu. Jednak w pierwszej kolejności analiza tych przesłanek powinna zostać poprzedzona ustaleniem, czy możliwym jest w ogóle wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu lub czynności, co przede wszystkim od charakteru prawnego aktu, którego rozpoznawany wniosek dotyczy. Przedmiotem ochrony tymczasowej mogą być takie akty lub czynności, które nadają się do wykonania i wymagają wykonania (por. T. Woś (red.). Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2005, str. 295). Przez pojęcie wykonania aktu administracyjnego należy przy tym rozumieć spowodowanie w sposób dobrowolny lub doprowadzenie w trybie egzekucji do takiego stanu rzeczy, który jest zgodny z rozstrzygnięciem zawartym w tym akcie.
Słusznie uznał Sąd pierwszej instancji, że w rozpoznawanej sprawie objęta skargą i wnioskiem o wstrzymanie decyzja Ministra Infrastruktury z dnia [...] września 2014 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji ustalającej odszkodowanie do takich aktów nie należy. Jej odmowny charakter nie rodzi bowiem żadnych skutków prawnych ani dla adresata decyzji, którą badano w postępowaniu nieważnościowym, ani stron niniejszego postępowania nadzwyczajnego. Źródło praw i obowiązków podlegających wykonaniu stanowi natomiast ostateczna decyzja Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2012 r. orzekająca o ustaleniu odszkodowania na rzecz gminy, a nie decyzja odmawiająca stwierdzenia jej nieważności. Decyzja odszkodowawcza nie była jednak przedmiotem wniosku o wstrzymanie wykonania.
Z tych przyczyn podnoszone zarówno we wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji Ministra Infrastruktury z dnia [...] września 2014 r., jak i w zażaleniu argumenty uzasadniające zastosowanie instytucji ochrony tymczasowej (które w istocie dotyczą skutków wykonania decyzji ustalającej odszkodowanie) nie mogły odnieść zamierzonego skutku.
Mając na uwadze powyższe Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 p.p.s.a. w zw. z art. 197 § 2 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji.