1 2 Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: 3 4 Sędzia NSA Wiesław Morys po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia H. Z. i A. Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 12 marca 2014 r. sygn. akt II SA/Gl 1167/13 o odrzuceniu skargi kasacyjnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 24 października 2013 r., sygn. akt II SA/Gl 1167/13 w sprawie ze skargi H. Z. i A. Z. na postanowienie Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] maja 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wprowadzenia zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 24 października 2013 r., sygn. akt II SA/Gl 1167/13, oddalił skargę H. Z. i A. Z. na postanowienie Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] maja 2013 r. nr [...], w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wprowadzenia zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków. Pismem z dnia 25 października 2013 r. skarżący wnieśli o sporządzenie i nadesłanie im uzasadnienia zapadłego wyroku. W tym samym piśmie skarżący zawarli również wniosek o przyznanie prawa pomocy. Wyrok wraz z uzasadnieniem został prawidłowo doręczony skarżącym w dniu 27 listopada 2013 r. Postanowieniem z dnia 4 grudnia 2013 r. przyznano skarżącym prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Następnie pismem z dnia 17 grudnia 2013 r. skarżący wnieśli o przyznanie im prawa pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2014 r. został skarżącym przyznany adwokat z urzędu, który pismem z dnia 17 lutego 2014r. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę kasacyjną od wyroku z dnia 24 października 2013 r. Postanowieniem z dnia 12 marca 2014 r. Sąd I instancji odrzucił skargę kasacyjną jako spóźnioną, bowiem termin na wniesienie skargi kasacyjnej w niniejszej sprawie upływał w dniu 27 grudnia 2013 r.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożyli skarżący reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 177 oraz art. 178 w zw. z art. 246 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - dalej: P.p.s.a., polegające na bezpodstawnym przyjęciu, że skarga kasacyjna została wniesiona z uchybieniem ustawowego terminu. W oparciu o powyższy zarzut pełnomocnik skarżących wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia. W uzasadnieniu autor zażalenia wskazał, iż otrzymał informację o wyznaczeniu go pełnomocnikiem w dniu 23 stycznia 2014 r. W dniu 28 stycznia 2014 r. udał się do sądu przeglądać akta sprawy, natomiast w dniu 19 lutego 2014 r. złożył skargę kasacyjną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Jak zatem wynika z powyższego pełnomocnik złożył skargę kasacyjną przed upływem 30 dni liczonych od dnia, w którym zawiadomiono go o wyznaczeniu do występowania w sprawie, a zatem skarga kasacyjna złożona została w prawidłowym terminie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie uznać należy za niezasadne.
Stosownie do art. 177 § 1 P.p.s.a., skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Zgodnie z art. 178 tej ustawy skargę kasacyjną wniesioną po upływie terminu wojewódzki sąd administracyjny odrzuci na posiedzeniu niejawnym. Podkreślić należy, że przepis ten jest jednoznaczny i nie pozostawia wątpliwości, co do początku biegu trzydziestodniowego terminu, czy też możliwości jego przesunięcia z uwagi na toczące się w sprawie postępowanie wpadkowe o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika. Jeżeli zatem stronie skarżącej został doręczony odpis orzeczenia, to od tego momentu, zgodnie z treścią wskazanego wyżej przepisu, liczony jest bieg terminu do złożenia skargi kasacyjnej niezależnie od tego, czy strona ustanowiła pełnomocnika z wyboru, czy też wystąpiła z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Jakkolwiek art. 175 § 1 powołanej ustawy przewiduje przymus adwokacko-radcowski, jednakże nie oznacza to, że ubieganie się o przyznanie pełnomocnika z urzędu ma wpływ na interpretację art. 177 § 1 P.p.s.a. Tym samym, skuteczne wniesienie skargi kasacyjnej po upływie trzydziestodniowego terminu jest możliwe wyłącznie, jeżeli zostanie przywrócony termin do dokonania tej czynności. Jednakże wniosek taki nie został w niniejszej sprawie złożony. Przepisy ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewidują natomiast wstrzymania biegu terminów ustawowych. Zatem także postępowanie w przedmiocie przyznania prawa pomocy nie może stanowić podstawy do wstrzymania lub wydłużenia biegu terminu do wniesienia skargi kasacyjnej. Podkreślić również należy, że nie sytuuje to strony chcącej skorzystać z prawa pomocy w gorszej, niekorzystnej pozycji, ani nie pozbawia strony konstytucyjnego prawa do sądu oraz do zaskarżenia orzeczeń wydanych w pierwszej instancji. Ponadto wskazać należy, że pełnomocnik ustanowiony z urzędu ma takie same prawa i obowiązki, jak pełnomocnik z wyboru, zaś jedyną różnicą jest zwolnienie strony z obowiązku ponoszenia kosztów związanych z jego ustanowieniem.