Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiesław Morys po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 grudnia 2016 r. sygn. akt I SA/Wa 1068/16 o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi A. S. na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] maja 2016 r., nr [...] w przedmiocie potwierdzenia prawa do rekompensaty za pozostawione mienie postanawia: oddalić zażalenie. 2
Postanowieniem z dnia 2 grudnia 2016 r., sygn. akt I SA/Wa 1068/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił wstrzymania wykonania sprecyzowanej w sentencji decyzji Ministra Skarbu Państwa.
W uzasadnieniu Sąd ten wskazał, iż A. S. w żaden sposób nie uprawdopodobniła, iż zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, rozumianych jako szkoda (majątkowa, a także niemajątkowa), która nie będzie mogła być wynagrodzona stronie przez późniejszy zwrot spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia, ani też nie będzie możliwe, czy też trudniejsze, niż zwykle w tego rodzaju przypadkach, przywrócenie rzeczy do stanu pierwotnego. Ponadto decyzja o odmowie potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej ze swej istoty nie nadaje się do wykonania. Decyzja taka nie posiada cechy wykonalności, bowiem nie wymaga ona żadnej czynności stron, tj. nie przyznaje stronie, co do zasady, żadnych uprawnień ani nie nakłada na stronę żadnych obowiązków. Zatem charakter skarżonego aktu nie zezwala, zdaniem Sądu I instancji, na zastosowanie w sprawie instytucji wstrzymania wykonania, określonej w art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.) - dalej: P.p.s.a.
Zażalenie nań wniosła A. S., postulując jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Zdaniem skarżącej wniosek umotywowała w sposób dostateczny i w jej ocenie wystąpiły w sprawie przesłanki uzasadniające wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 61 § 1 P.p.s.a., wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Jednakże po przekazaniu sądowi skargi sąd może - na wniosek skarżącego - wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, o których mowa w § 1, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Dotyczy to także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy, o czym stanowi art. 61 § 3 przywołanej wyżej ustawy. Katalog przesłanek warunkujących wstrzymanie wykonania zaskarżonego orzeczenia jest zamknięty. Podkreślić trzeba także, iż na etapie rozpoznania wniosku o wstrzymanie wykonania orzeczenia, sąd nie bada zasadności samej skargi.
Obie przesłanki wstrzymania danego aktu lub czynności wymagają konkretyzacji na gruncie realiów każdej sprawy. Są bowiem zwrotami niedookreślonymi prawnie, stąd konieczne jest ich zindywidualizowanie poprzez odniesienie do danego stanu faktycznego. W uproszczeniu można stwierdzić, że niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody wymusza konieczność rozważenia, czy wielkość szkody wywołanej wykonaniem zaskarżonego aktu administracyjnego byłaby wyższa niż zwykłe skutki wywołane wykonaniem aktu tego rodzaju, czy jej rozmiar jest dla strony nadmiernie duży. Również kolejna przesłanka - spowodowania trudnych do odwrócenia skutków - musi być rozważana z uwzględnieniem specyfiki danego aktu administracyjnego i wymaga oceny charakteru i zakresu jego oddziaływania oraz sposobu i możliwości usunięcia efektów jego realizacji.