Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Izabella Kulig - Maciszewska po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 17 grudnia 2013 r., sygn. akt II SO/Ol 28/11 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata w sprawie z wniosku A. Z. o wymierzenie Poczcie Polskiej S.A. Centrum Poczty Polskiej Oddziałowi Rejonowemu w O. grzywny postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 17 grudnia 2013 r., sygn. akt II SO/Ol 28/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokat
Sąd wskazał, że z urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy i załączonych do niego kopii dokumentów wynika, że wnioskodawca prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, jest bezrobotny, bez prawa do zasiłku, nie uzyskuje żadnego dochodu, a źródłem jego utrzymania jest uprawa nieruchomości rolnej. Skarżący jest właścicielem mieszkania o pow. ok. 36 m2, budynku mieszkalnego do rozbiórki o pow. 111,54 m2 i nieruchomości rolnej o pow. 0,59 ha. Oświadczył, że nie posiada "realnych oszczędności finansowych" oraz możliwości "skorzystania ze zgromadzonych środków finansowych na (...) koncie (...) w wysokości 1.98,- zł, gdyż środki te są tak skromne, iż wystarczają jedynie na opłaty w jego utrzymaniu".
Sąd wskazał, że jest to kolejny wniosek o przyznanie prawa pomocy złożonym w niniejszej sprawie. Postanowieniem z dnia 22 lipca 2013 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, po rozpoznaniu - na skutek sprzeciwu - wniosku z dnia 15 marca 2013 r., odmówił zwolnienia wnioskodawcy od kosztów sądowych. Postanowieniem z dnia 25 września 2013 r., sygn. akt I OZ 793/13, Naczelny Sąd Administracyjny, oddalił zażalenie wnioskodawcy na przedmiotowe postanowienie. W uzasadnieniu stwierdził, że wnioskodawca - w odpowiedzi na wezwanie skierowane do niego w trybie art. 255 ppsa - nie przedstawił wyczerpujących oświadczeń oraz dokumentów, które pozwoliłyby ocenić jego sytuację majątkową i materialną. Zasadnie zatem Sąd I instancji wskazał, że w przypadku uchylania się przez wnioskodawcę od wyjaśnienia w sposób wyczerpujący sytuacji majątkowej i finansowej nie jest możliwa jej rzeczywista ocena, a tym samym także uwzględnienie rozpoznawanego wniosku.
Sąd stwierdził, że skarżący w zasadzie w dalszym ciągu uniemożliwił Sądowi dokonanie oceny, jak w rzeczywistości kształtuje się jego sytuacja majątkowa. W kolejnym wniosku strona rozszerzyła tylko zakres wnioskowanej pomocy prawnej. Skarżący, podnosząc zaś, że jest osobą ubogą, która nie posiada żadnych zasobów pieniężnych, przedmiotów wartościowych ani dochodów, faktycznie nie ujawnił źródła utrzymania siebie i źródła finansowania ponoszonych wydatków, w tym związanych z posiadaniem wykazanych nieruchomości. Wnioskodawca bez wyjaśnienia pozostawił kwestie związane z posiadanymi nieruchomościami, w szczególności dotyczące ich przeznaczenia i wartości. Sąd podkreślił, że na ocenę możliwości finansowych osoby ubiegającej się o przyznanie prawa pomocy ma wpływ nie tylko wysokość osiąganego przez nią dochodu i posiadanych przez nią zasobów pieniężnych, lecz także będący w jej posiadaniu majątek i to, czy może go wykorzystać w celu pozyskania środków pieniężnych, tym bardziej gdy w skład tego majątku wchodzi kilka nieruchomości różnego rodzaju. Sąd zważył jednocześnie, że fakt posiadania nieruchomości musi być w każdej sprawie oceniany indywidualnie. Istotny jest bowiem rodzaj nieruchomości, ich przeznaczenie, stan, sytuacja prawna, wartość, a także możliwość uzyskania z tych nieruchomości dochodu odpowiedniego na pokrycie kosztów postępowania.