Dnia 6 października 2020 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska po rozpoznaniu w dniu 6 października 2020 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Z. D. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 21 lutego 2020 r., sygn. akt II SA/Kr 1166/19 o odmowie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 20 stycznia 2020 r., sygn. akt II SA/Kr 1166/19 w sprawie ze skargi Z. D. na decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia [...] 2019 r., znak [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 20 stycznia 2020 r., wydanym po przeprowadzeniu rozprawy, oddalił skargę Z. D. na decyzję Wojewody Małopolskiego z [...] 2019 r. w przedmiocie ustalenia odszkodowania.
Pismem z 31 stycznia 2020 r. skarżący zwrócił się o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Poinformował, że o upływie 7-dniowego terminu do dokonania tej czynności dowiedział się w dniu 31 stycznia 2020 r. podczas rozmowy telefonicznej z pracownikiem Sądu. Wskazał, że nie jest prawnikiem, jest niepełnosprawny oraz że zawsze otrzymywał pisemne wyroki i postanowienia na piśmie.
Postanowieniem z 21 lutego 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, na podstawie art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, dalej: p.p.s.a.), odmówił Z. D. przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku z 20 stycznia 2020 r. Sąd podkreślił, że wskazane przez skarżącego okoliczności same przez się nie wyłączają winy w uchybieniu terminu. Z akt sprawy wynika, że skarżący samodzielnie podejmował czynności procesowe w toku postępowania administracyjnego i sądowego. Twierdzenia zawarte w uzasadnieniu wniosku nie wskazują na żadną nadzwyczajną, niemożliwą do przewidzenia okoliczność, która miałaby miejsce w okresie biegu uchybionego terminu. Przedłożone przez skarżącego orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jest datowane na [...] 2010 r. Sąd podkreślił również, że wraz z zawiadomieniem o rozprawie skarżący otrzymał szczegółowe i wyczerpujące pouczenie o zasadach sporządzania uzasadnień wyroków.
W zażaleniu na powyższe postanowienie Z. D., reprezentowany przez adwokata, podniósł zarzut naruszenia art. 86 § 1 p.p.s.a. poprzez niesłuszne uznanie, że nie stanowi o braku winy złożenie spóźnionego wniosku o uzasadnienie przez 85-letniego schorowanego skarżącego, który powołał się na swoją niepełnosprawność, mimo iż oczywistym jest, że w takim przypadku należało przyjąć, iż skarżący uprawdopodobnił, że nie dokonał w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy. Ponadto zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie art. 87 § 2 p.p.s.a. poprzez niesłuszne przyjęcie, iż skarżący nie naprowadził na żadną okoliczność przesądzającą o braku winy skarżącego w uchybieniu terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku mimo, iż z treści przepisów wynika, że warunkiem uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu nie jest udowodnienie, lecz jedynie uprawdopodobnienie braku winy w niezachowaniu terminu, natomiast wiek oraz stan zdrowia skarżącego uprawdopodobniają brak winy po stronie skarżącego.
Wskazując na powyższe skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 86 § 1 zdanie pierwsze p.p.s.a., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu. Wniosek ten powinien powoływać okoliczności wskazujące na brak winy strony w uchybieniu terminu, które zapewniają uprawdopodobnienie zasadności tego wniosku. Brak winy w uchybieniu terminu powinien być przy tym oceniany z uwzględnieniem wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o własne interesy i przy braniu pod uwagę także uchybień spowodowanych nawet niewielkim niedbalstwem. Z brakiem winy mamy bowiem do czynienia tylko w przypadku zaistnienia niezależnych od strony, która uchybiła terminowi i niemożliwych do przezwyciężenia okoliczności, z powodu których doszło do przekroczenia wyznaczonego przepisami prawa terminu.
W rozpoznawanej sprawie Sąd I instancji trafnie ocenił, że skarżący nie uprawdopodobnił braku swej winy w uchybieniu terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku oddalającego jego skargę na decyzję Wojewody Małopolskiego. Okoliczności podane we wniosku o przywrócenie terminu nie dają bowiem podstaw do przyjęcia, że uchybienie to było niezawinione. Naczelny Sąd Administracyjny podkreśla, że sam fakt posiadania orzeczenia o niepełnosprawności datowanego od 2010 r., czy też podeszły wiek - nie stanowi wyjątkowego przypadku, o jakim mowa w wyżej przywołanym przepisie. Fakt choroby, czy podeszły wiek, nie są równoznaczne z całkowitą niemożnością dokonania czynności procesowej. Niepełnosprawność skarżącego, będącego osobą starszą, trwa od dłuższego czasu. Należy również podkreślić, na co słusznie zwrócił uwagę Sąd pierwszej instancji, że okoliczość ta nie ograniczała mu aktywności w podejmowaniu kroków prawnych w swoich sprawach.
W tych okolicznościach sprawy należało uznać, że postanowienie Sądu I instancji jest zgodne z prawem, a okoliczności przedstawione w zażaleniu nie podważyły tej prawidłowości.
Z tych względów, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 1 i 2 p.p.s.a. orzekł jak w postanowieniu.