Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Paweł Tarno po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. O., E. K., D. O. i W. O. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 lutego 2016 r., sygn. akt IV SA/Wa 1772/15 w sprawie ze skargi H. D., A. G., J. W., G. W., K. W., M. W. i L. W. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] marca 2015 r., nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji postanawia oddalić zażalenie.
Postanowieniem z 23 lutego 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, IV SA/Wa 1772/15, odmówił dopuszczenia M. O., W. O., E. K., D. O. i B. O. do udziału w sprawie w charakterze uczestników postępowania w sprawie ze skargi H. D., A. G., J. W., G. W., K. W., M. W. i L. W. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z [...] marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji.
W uzasadnieniu Sąd I instancji podniósł, że zgodnie z art. 32 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.; dalej jako: "p.p.s.a."), w postępowaniu w sprawie sądowoadministracyjnej stronami są skarżący oraz organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi. W myśl art. 12 p.p.s.a. przez stronę rozumie się również uczestnika postępowania. Z kolei art. 33 § 1 - w brzmieniu obowiązującym przed 15 sierpnia 2016 r., tj. przed wejściem w życie ustawy z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. poz. 658) - stanowi, że osoba, która brała udział w postępowaniu administracyjnym, a nie wniosła skargi, jeżeli wynik postępowania sądowego dotyczy jej interesu prawnego, jest uczestnikiem tego postępowania na prawach strony. Warunkiem takiego uczestnictwa jest zatem uprzedni udział w postępowaniu administracyjnym. W przepisie art. 33 § 2 p.p.s.a. przewidziano natomiast, że udział w charakterze uczestnika może zgłosić również osoba, która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej interesu prawnego. Zatem dopuszczenie wnioskodawcy do udziału w postępowaniu jest obowiązkiem Sądu tylko wtedy, gdy zostaną kumulatywnie spełnione następujące przesłanki: osoba ta nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, a wynik postępowania przed sądem administracyjnym dotyczy jej interesu prawnego. Tym samym uczestnikiem postępowania sądowoadministracyjnego na podstawie powołanego przepisu prawa może stać się jedynie podmiot, któremu przysługiwała legitymacja materialnoprawna w postępowaniu zakończonym wydaniem zaskarżonej decyzji, ale który nie brał udziału w tym postępowaniu. Tylko wtedy wynik postępowania sądowoadministracyjnego może dotyczyć jego Interesu prawnego.
Sąd I instancji podkreślił również, że pojęcie interesu prawnego, na którym oparta jest legitymacja procesowa w postępowaniu administracyjnym, ma charakter materialnoprawny, tzn. musi wynikać z przepisów prawa materialnego, czyli normy prawnej stanowiącej podstawę ustalenia uprawnienia lub obowiązku. Musi więc istnieć norma prawna przewidująca w określonym stanie faktycznym i w odniesieniu do określonego podmiotu możliwość wydania określonej decyzji lub podjęcia czynności. Pojęcie strony, a zatem podmiotu, któremu w administracyjnym postępowaniu jurysdykcyjnym przysługuje szczególna pozycja procesowa, zostało zbudowane w art. 28 k.p.a. na prawnej kategorii interesu prawnego, w świetle którego stroną postępowania administracyjnego jest tylko ten podmiot, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy to postępowanie.