Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Zbigniew Rausz po rozpoznaniu w dniu 30 sierpnia 2005 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Z. M. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 14 kwietnia 2005 r., sygn. akt II SA/Bd 1025/04 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi Z. M. na postanowienie Wojewody Kujawsko - Pomorskiego z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie zwrotu podań postanawia oddalić zażalenie
Jak wynika z akt sprawy, w dniu 16 listopada 2004 r. skarżący złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od wpisu od skargi. Uzupełniając braki formalne wniosku skarżący rozszerzył jego zakres domagając się przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienie radcy prawnego, uzasadniając powyższe brakiem dochodów.
Na podstawie wniosku o przyznanie prawa pomocy, oświadczeń skarżącego oraz akt administracyjnych ustalono, iż skarżący jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku, nie osiąga także dochodów z innych źródeł. Jest on osobą gospodarującą samodzielnie, lecz pozostaje na całkowitym utrzymaniu rodziców. Skarżący posiada udział w nieruchomości - kamienicy (17,5%), gospodarstwo rolne wyłączone z produkcji rolnej o pow. 2,31 ha oraz zabytkowy młyn wodny.
Po rozpoznaniu wniosku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie referendarza sądowego, postanowieniem z dnia 13 stycznia 2005 r. odmówił skarżącemu przyznania prawa pomocy. Na powyższe postanowienie skarżący złożył sprzeciw wskutek którego utraciło ono swoją moc.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2005 r. odmówił przyznania skarżącemu prawa pomocy w zakresie całkowitym. Sąd oceniając możliwości finansowe skarżącego wziął pod uwagę, iż nie wykazał on aby był osobą pozbawioną całkowicie możliwości chociażby dorywczego czy sezonowego zarobkowania. Istotne jest też, że strona jest właścicielem nieruchomości gruntowej. Rzeczą skarżącego jest więc wykorzystanie majątku w sposób umożliwiający uzyskanie środków finansowych potrzebnych na prowadzenie bieżących spraw. W ocenie Sądu skarżący powinien podjąć bardziej efektywne działania w kierunku pozyskania środków pozwalających na pokrycie kosztów sądowych w sprawach, których prowadzenie jest konieczne z uwagi na interes skarżącego. Sąd podkreślił, że przyznanie prawa pomocy ze środków publicznych ma charakter wyjątkowy i jest odstępstwem od zasady samodzielnego ponoszenia przez strony kosztów postępowania związanych z ich udziałem w sprawie.
Pismem z dnia 4 maja 2005 r. Z. M. złożył na powyższe postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy zażalenie. Zdaniem skarżącego w sposób rażący został naruszony art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. W dalszym ciągu jest on osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku. Sugestie Sądu w kwestii pracy dorywczej czy w niepełnym wymiarze są nierealne przy 50% bezrobociu we Włocławku. Gospodarstwo rolne o pow. 2,31 ha bez zabudowań nie przynosi żadnych dochodów i jest wyłączone z produkcji rolnej. Szukanie innego źródła dochodu jest nieporozumieniem w sytuacji gdy jest on właścicielem młyna wodnego z elektrownią wodną z którego nie może korzystać.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.