Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Monika Nowicka po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia B. Ś.-Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 października 2010 r., sygn. akt I SA/Wa 665/10 odmawiające przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi B. Ś.-Z. na postanowienie Ministra Infrastruktury z dnia [...] lutego 2010 r., nr [...] w przedmiocie niedopuszczalności wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem wydanym na skutek wniesionego sprzeciwu od postanowienia referendarza sądowego z dnia 15 września 2010 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przyznał B. Ś.-Z. prawo pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie adwokata. Jednocześnie odmówił skarżącemu przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
W uzasadnieniu swego orzeczenia wskazał, iż wnioskodawca w sposób wybiórczy zaprezentował swoją sytuację majątkową, gdyż załączył do wniosku m. in. nieaktualne dokumenty źródłowe. Takie zachowanie uniemożliwiało uzyskanie pewności, co do jego rzeczywistej sytuacji finansowej. Sąd podkreślił, że to na osobie wnioskującej o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar udowodnienia braku możliwości pokrycia kosztów postępowania sądowego. Treść przedstawionych informacji nakazywała przyjąć, że sytuacja majątkowa wnioskodawcy nie dawała podstaw do uwzględnienia w całości zgłoszonego przez niego wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata. B. Ś.-Z. nie wykazał, że ponosi wydatki ponadprzeciętną miarę. Prowadzi samodzielnie gospodarstwo domowe. Sam także przyznał, iż w chwili złożenia wniosku, był w stanie pozyskać od przyjaciela środki finansowe w formie zapomogi. Tego rodzaju informacje przeczą temu, by skarżący znajdował się w stanie ubóstwa i nie mógł ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie. Argumentacja, że wnioskodawca jest emerytem, ma [...] lat i musi liczyć się z możliwością choroby, nie stanowiła wystarczającej podstawy, aby wydać odmienne rozstrzygnięcie. Przeciw przyznaniu prawa pomocy we wnioskowanym przez B. Ś.-Z. o zakresie, przemawiał także fakt, iż uzyskuje on stały miesięczny dochód w postaci emerytury w wysokości [...] zł netto. Przy uwzględnieniu wydatków związanych ze stałymi opłatami, którymi skarżący obciążany jest miesięcznie w kwocie [...] zł i codziennym utrzymaniem, pozostaje mu do rozdysponowania kwota [...] zł. Przedstawione okoliczności świadczą o tym, iż wnioskodawca przy uzyskiwanym dochodzie, dysponuje środkami, które mógłby przeznaczyć na poczet kosztów sądowych. Może zatem częściowo partycypować w kosztach postępowania sądowego. Zdaniem Sądu rozpoznającego przedmiotowy wniosek, sytuacja finansowa wnioskodawcy nie przemawiała w związku z tym za przyznaniem mu prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Biorąc jednocześnie pod uwagę wysokość uzyskiwanego przez B. Ś.-Z. dochodu, nie było jednakże podstaw, aby przyjąć, że jest on osobą, której nie można przyznać prawa pomocy w zakresie częściowym. Sąd Wojewódzki uznał, iż poniesienie przez niego pełnych kosztów postępowania prowadziłoby do uszczerbku dla utrzymania koniecznego dla siebie i pozbawiłoby go niezbędnych środków na zaspokojenie swoich podstawowych potrzeb.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł B. Ś.-Z., zaskarżając je w części, w jakiej Wojewódzki Sąd Administracyjny odmówił mu przyznania prawa pomocy obejmującego zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu swego zażalenia, skarżący zarzucił Sądowi I instancji nadinterpretację art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. Sąd wskazując wysokość jego dochodów, nie wziął pod uwagę, że po podziale tej kwoty przez liczbę dni w miesiącu, skarżący może wydać dziennie [...] zł, co ewidentnie "wskazuje na uszczerbek utrzymania koniecznego dla" skarżącego "przy odmowie przyznania zwolnienia od kosztów sądowych". Wysokość jego emerytury jest niższa od najniższego wynagrodzenia za pracę, które w 2010 r. wynosi 1317 zł. W jego ocenie, także twierdzenia Sądu odnoszące się do sposobu i aktualności prezentowanych dokumentów, które rzekomo nie uwidaczniają rzeczywistej sytuacji materialnej skarżącego, są chybione. Podejrzenia co do opłaty rocznej za wieczyste użytkowanie są całkowicie bezzasadne. Pozostałe dołączone rachunki odzwierciedlają wysokość rzeczywiście ponoszonych przez niego wydatków. Skarżący podniósł, że dokumenty te nie zostały przedstawione wybiórczo. W piśmie z dnia [...] sierpnia 2010 r. dokładnie wyszczególnił załączone teksty dokumentów o sztywnych opłatach, co zaznaczył w formularzu PPF. Okoliczność ta przeczy wysuniętemu przez Sąd twierdzeniu, że w formularzu nie zamieścił tego rodzaju informacji. Z kolei twierdzenie, że jest w stanie pozyskać środki od przyjaciela, świadczy o tym, że nie dysponuje możliwością ponoszenia opłat sądowych z własnej emerytury.