Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł skarżący, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, zaskarżając je w całości, wnosząc o jego uchylenie oraz o zasądzenie z urzędu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej w postępowaniu zażaleniowym. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie art. 178 w zw., z art. 177 § 3 P.p.s.a., polegające na nieprawidłowym przyjęciu, że w przypadku zmiany pełnomocnika wyznaczonego z urzędu termin do wniesienia skargi kasacyjnej liczony jest od dnia zawiadomienia pierwszego pełnomocnika o jego ustanowieniu.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 177 § 3 P.p.s.a. w razie ustanowienia w ramach prawa pomocy adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego po wydaniu orzeczenia, na wniosek złożony przez stronę, której doręcza się odpis orzeczenia z uzasadnieniem sporządzonym z urzędu, albo przez stronę, która zgłosiła wniosek o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia, termin do wniesienia skargi kasacyjnej biegnie od dnia zawiadomienia pełnomocnika o jego wyznaczeniu, jednak nie wcześniej niż od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.
Jak trafnie wskazał Sąd I instancji, w przedmiotowej sprawie termin do wniesienia skargi kasacyjnej biegł od dnia zawiadomienia pierwszego pełnomocnika o jego wyznaczeniu. W świetle art. 177 § 3 P.p.s.a. nie można przyjąć, że dokonanie zmiany pełnomocnika wyznaczonego z urzędu przez Okręgową Izbę Radców Prawnych powoduje ponowne rozpoczęcie biegu 30-dniowego terminu do wniesienia skargi kasacyjnej dla kolejnego pełnomocnika. Okoliczność zmiany pełnomocnika w trakcie biegu tego terminu może stanowić podstawę wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej (por. postanowienie NSA z dnia 11 października 2017 r., sygn. akt II OZ 1212/17).
W innym orzeczeniu, tj. postanowieniu z dnia 20 stycznia 2017 r., sygn. akt I OZ 34/17, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że zmiana pełnomocnika wyznaczonego z urzędu uprawnia go do dokonywania przez niego dalszych czynności w imieniu skarżącego. Jednak nie powoduje automatycznego przywrócenia skarżącemu terminu do wniesienia skargi kasacyjnej i nie uprawnia go do powtarzania czynności już dokonanych przez poprzedniego pełnomocnika.
Sąd I instancji przyjął datę 4 grudnia 2017 r. jako datę zawiadomienia pierwszego pełnomocnika o wyznaczeniu z urzędu, co wynika z pisma OIRP w Warszawie. A zatem w świetle art. 177 § 3 P.p.s.a. od tej daty, tj. od zawiadomienia pierwszego pełnomocnika o jego wyznaczeniu, rozpoczął się bieg terminu do wniesienia skargi kasacyjnej. Termin ten upłynął w dniu 3 stycznia 2018 r., a skarga kasacyjna została wniesiona przez drugiego pełnomocnika w dniu 23 kwietnia 2018 r., a więc po upływie tego terminu. Trafnie w tej sytuacji Sąd I instancji na podstawie art. 178 P.p.s.a. odrzucił skargę kasacyjną.
W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 1 i 2 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji
Odnosząc się do wniosku dotyczącego zasądzenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu, wskazać należy, że NSA nie rozpoznaje wniosku pełnomocnika ustanowionego z urzędu o przyznanie wynagrodzenia z tytułu udzielonej pomocy prawnej. Stosownie do art. 254 § 1 P.p.s.a. wniosek o przyznanie prawa pomocy oraz wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej składa się do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego.