Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Monika Hennig po rozpoznaniu w dniu 16 lipca 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku L. B. o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Celnej [...] z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie podatku akcyzowego za okres od stycznia do grudnia 2003 r. oraz od stycznia do kwietnia 2004 r. postanawia odmówić skarżącej przyznania prawa pomocy
L. B. wnioskiem z dnia 30 kwietnia 2008 r. (data stempla pocztowego) zwróciła się o zwolnienie od kosztów sądowych, w tym wpisu od skargi określonego w kwocie 8 282 zł.
Ze złożonego przez skarżącą oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wynika, że prowadzi ona wspólne gospodarstwo domowe z mężem oraz małoletnią córką, aktualnie nie osiąga dochodów, przebywa na urlopie wychowawczym bez prawa do zasiłku, pozostaje na utrzymaniu rodziny, poza udziałami w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością o wartości nominalnej 800 000 zł, a których wartość rynkowa wynosi 0 zł i na których ustanowiony został zastaw bankowy nie posiada majątku. W uzasadnieniu wskazała, że z tytułu prowadzonej a wyrejestrowanej w roku 2007 działalności gospodarczej posiada zobowiązania o łącznej wartości około 170 000 zł, z tego też powodu prowadzone są czynności egzekucyjne przez komornika sądowego. Podniosła także, że pomiędzy małżonkami od dnia 3 października 2003 r. istnieje ustrój rozdzielności majątkowej.
Zgodnie z brzmieniem art. 245 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
W myśl art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Przywołane przepisy regulujące instytucję prawa pomocy stanowią odstępstwo od generalnej zasady ponoszenia kosztów postępowania sądowoadministracyjnego zawartej w art. 199 p.p.s.a. Zatem rzeczą wnioskodawcy jako zainteresowanego jest wykazanie, iż jego sytuacja materialna jest na tyle trudna, że uzasadnia wyjątkowe traktowanie, o którym mowa w przytoczonych przepisach. Tym samym to na nim spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uprawniającej go do skorzystania z prawa pomocy, zaś rozstrzygnięcie w tej kwestii zależy od tego, co zostanie przez stronę udowodnione.
Na podstawie art. 255 p.p.s.a., jeżeli oświadczenie strony zawarte we wniosku okaże się niewystarczające do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego lub budzi wątpliwości, strona ma obowiązek złożyć na wezwanie dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczących jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego.
W związku z powyższym zarządzeniem referendarza sądowego z dnia 15 maja 2008 r. (doręczonym pełnomocnikowi strony w dniu 21 maja 2008 r.) skarżąca zobowiązana została do przedłożenia w terminie 7 dni następujących dokumentów: (1) odpisów zeznań podatkowych małżonków za rok 2007, a w przypadku rozliczenia przez płatnika lub nieskładania przedłożenia odpowiednio odpisów rocznego obliczenia podatku przez płatnika lub informacji o dochodach uzyskanych za ten rok, bądź też stosownego zaświadczenia w tym przedmiocie z właściwego urzędu skarbowego, (2) wyciągów ze wszystkich posiadanych przez małżonków rachunków i lokat, na których gromadzone są środki pieniężne, w tym kont i lokat dewizowych, z ostatnich trzech miesięcy wraz z historią dokonanych na rachunkach operacji, bądź też oświadczeń złożonych przez każdego z małżonków o ich nieposiadaniu, (3) oświadczenia w przedmiocie majątku małżonka, w szczególności posiadanych przez niego nieruchomości, przedmiotów o wartości powyżej 3 000 euro, wysokości zasobów pieniężnych (oszczędności i papierów wartościowych) oraz wskazania źródeł i wysokości osiąganych przez niego dochodów, w tym dowodów dotyczących źródeł i wysokości dochodów uzyskanych w okresie ostatnich trzech miesięcy oraz uzyskiwanych aktualnie (np. ostatni odcinek renty, zaświadczenie od pracodawcy/zleceniodawcy o wysokości wynagrodzenia, dowodów księgowych obrazujących wysokość osiągniętych przychodów i poniesionych kosztów); w sytuacji, gdy jest on osobą bezrobotną - dokumentu potwierdzającego status osoby bezrobotnej (np. decyzja/zaświadczenie urzędu pracy), (4) oświadczenia w przedmiocie zarejestrowanych na małżonków pojazdów mechanicznych (podania ich marki, modelu, roku produkcji oraz aktualnej wartości), (5) dowodów dotyczących egzekucji aktualnie prowadzonej na majątku skarżącej oraz dokumentów obrazujących aktualny stan zadłużenia wobec Skarbu Państwa, banków i innych podmiotów. Jednocześnie skarżąca została poinformowana, że nie jest zobowiązana do przedstawienia danych i dokumentów odnoszących się do sytuacji majątkowej męża w sytuacji, gdy został orzeczony rozwód lub separacja, a skarżąca przedłoży stosowne orzeczenie sądu w tym zakresie.