Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Monika Rudzka po rozpoznaniu w dniu 17 lipca 2015 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M.J. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi M.J. o wymierzenie Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu grzywny w trybie art. 154 p.p.s.a. p o s t a n a w i a zwolnić skarżącą od kosztów sądowych
W odpowiedzi na wezwanie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie do uiszczenia wpisu sądowego w kwocie 100 zł od skargi o wymierzenie Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu grzywny w trybie art. 154 p.p.s.a. skarżąca M.J. złożyła wniosek o przyznanie jej prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w całości.
Z oświadczenia zawartego w formularzu "PPF" wynika, iż skarżąca prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Jej miesięczny dochód wynosi 1.764,28 zł i stanowi go renta rodzinna ZUS w wysokości 1.556,11 zł oraz dodatek pielęgnacyjny w kwocie 208,17 zł. W skład majątku wnioskodawczyni wchodzi dom o powierzchni 76 m² (parter) i 38 m² (suterena) oraz nieruchomość rolna wielkości 0,7261 ha. a M.J. nie posiada zasobów pieniężnych, ani cennych przedmiotów o wartości powyżej 3.000 euro.
Uzasadniając wniosek o przyznanie prawa pomocy strona podniosła, iż jej dochód za miesiąc czerwiec 2015 roku wyniósł 1.764,28 zł, a wydatki za media i koszty leczenia 613,48 zł. Na utrzymanie wnioskodawczyni pozostaje więc kwota 1.150,80 zł. Dokumenty potwierdzające wysokość ponoszonych wydatków zostały przez stronę dołączone do sprawy I SAB/Kr 3/15 i I SAB/Kr 4/15. Nie są to wszystkie wydatki, bowiem w przypadku np. wizyt i porad lekarskich strona nie zawsze może otrzymać potwierdzenie ich opłacenia. Skarżąca żyje poniżej granicy ubóstwa w warunkach biologicznego wyniszczenia organizmu.
Mając powyższe na uwadze, zważono, co następuje:
Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego.
Zwolnienie od kosztów sądowych stanowi odstępstwo od generalnej zasady wyrażonej w art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.), zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zatem instytucja prawa pomocy winna być stosowana jedynie w przypadkach wyjątkowych, gdy wnioskodawca nie posiada żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania.
Zgodnie z art. 246 § 1 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przysługuje osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Prawo pomocy w zakresie częściowym, którego przyznania domaga się skarżąca, obejmuje m. in. zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków (art. 245 § 3 p.p.s.a.).
W ocenie orzekającego skarżąca uwiarygodniła w sposób wystarczający, że nie posiada środków na pokrycie kosztów sądowych w niniejszej sprawie. M.J. dysponuje, co prawda, stałym dochodem z renty rodzinnej, jednakże wydatki, które ponosi na konieczne utrzymanie i leczenie są bardzo wysokie w stosunku do wysokości tych dochodów. Skarżąca jest osobą schorowaną, cierpiącą na owrzodzenie żylne kończyn dolnych, a stan jej zdrowia wymaga przewlekłego stosowania specjalistycznych opatrunków oraz kompresjoterapii (dane na podstawie dokumentów dołączonych do sprawy I SAB/Kr 3/15). Wiąże się to ze zwiększonymi wydatkami na zakup lekarstw, medykamentów oraz kosztami wizyt lekarskich. Na zakup leków w maju 2015 roku strona przeznaczyła kwotę 564,07 zł, a w czerwcu 2016 roku 333,20 zł. Wnioskodawczyni nie dysponuje przy tym oszczędnościami, ani przedmiotami wartościowymi, które mogłyby zostać spieniężone. Biorąc powyższe pod uwagę orzekający uznał, iż nie jest możliwe pokrycie przez skarżącą kosztów sądowych w zainicjowanym postępowaniu bez uszczerbku w jej koniecznym utrzymaniu.
Przedstawiona sytuacja materialna pozwala na stwierdzenie, że M.J. spełnia przesłanki przyznania jej prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie w całości od kosztów sądowych. Z tych względów orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 245 § 3, art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a.