Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie - Aleksandra Jawoszek po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku T.G. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie z jej skargi na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie czynności egzekucyjnych p o s t a n a w i a: przyznać skarżącej prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego
Skarżąca T.G., w odpowiedzi na wezwanie Sądu do uiszczenia opłaty sądowej w kwocie [...] zł, od wniesionej skargi na wyżej powołane postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S., złożyła wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego.
Z uzasadnienia wniosku oraz nadesłanych dokumentów wynika, co następuje.
T.G. samotnie wychowuje dwoje małoletnich dzieci, w tym przewlekle chorą córkę. Obecnie w Sądzie Rejonowym w S. toczy się postępowanie sądowe o przedłużenie orzeczenia o niepełnosprawności do ukończenia przez córkę 16 roku życia (syng. akt IXU 269/12). Dzieci skarżącej uczą się: córka w III klasie gimnazjum, syn w II klasie Ogólnokształcącej szkoły muzycznej I st w S., w związku z tym ponoszone są znaczne wydatki związane z zakupem podręczników, przyborów szkolnych, wypożyczeniem instrumentu muzycznego. Skarżąca jest zatrudniona na umowę zlecenia zawartą na okres od 2 stycznia 2012 r. do 15 grudnia 2012 r., otrzymuje z tego tytułu dochody w wysokości [...] zł brutto miesięcznie (w lipcu w kwocie [...] zł netto). Ponadto otrzymuje świadczenie z funduszu alimentacyjnego na dzieci w łącznej kwocie [...] zł miesięcznie. Skarżąca nie posiada żadnego majątku w postaci nieruchomości, wartościowych rzeczy ruchomych i oszczędności, wraz z dziećmi mieszka w lokalu wynajmowanym od S. Wnioskodawczyni ponosi następujące wydatki związane z koniecznym utrzymaniem: czynsz za mieszkanie w kwocie [...] zł, opłata za energię elektryczną w kwocie [...] zł, za gaz w kwocie
[...] zł, za telefon w kwocie [...] zł, internet w kwocie [...] zł, zakup leków [...] zł, zakup paliwa [...] zł.
Skarżąca, wykonując wezwanie do nadesłania dodatkowych dokumentów, obrazujących jej sytuację materialną przedłożyła: kopię rocznego zeznania PIT-37, kopię decyzji w sprawie zasiłków z pomocy społecznej, zaświadczenie pracodawcy o wysokości dochodu netto, kopię decyzji o przyznaniu alimentów z funduszu alimentacyjnego, zaświadczenia od komornika dot. egzekucji alimentów, dokumenty dot. niepełnosprawności córki, dokumenty potwierdzające wysokość ponoszonych wydatków na utrzymanie.
Rozpoznając wniosek zważyć należało, co następuje.
Zgodnie z zasadą obowiązującą w postępowaniu przed sądem administracyjnym - wyrażoną w art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), dalej: "p.p.s.a." - strona ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.
Prawo pomocy stanowi wyjątek od tej zasady i może zostać przyznane osobie fizycznej w zakresie całkowitym - o co ubiega się skarżąca w niniejszej sprawie - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a.).
Zgodnie z art. 245 § 2 p.p.s.a prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Należy w tym miejscy wyjaśnić także, iż instytucja przyznania prawa pomocy jest stosowana tylko w przypadkach osób charakteryzujących się trudną sytuacją materialną. Do osób tych zaliczyć można bezrobotnych, którzy nie pobierają zasiłku lub osoby, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są środków do życia bądź środki te są bardzo ograniczone. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym przypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero, gdy poczynione w ten sposób oszczędności okazałyby się niewystarczające, a także gdy wnioskodawca ze względu na nadzwyczajne okoliczności np. takie jak stan zdrowia, sytuacja osobista, rodzinna, wiek, czy zawód nie ma realnych możliwości wykorzystania swej zdolności zarobkowej, albo nie korzysta z niej z przyczyn społecznie uzasadnionych - może zwrócić się o dofinansowanie udziału w postępowaniu sądowym przez Skarb Państwa.
Mając powyższe na uwadze, należało stwierdzić, że przedstawione przez skarżącą w oświadczeniu, jak i wynikające z przedłożonych dokumentów okoliczności, uzasadniają uwzględnienie wniosku.
Wobec tego, że skarżąca jest samotną matką, wychowującą dwoje małoletnich dzieci, nie posiada żadnego majątku ani oszczędności, rodzina utrzymuje się z niskich dochodów z umowy zlecenia i alimentów (ok. [...] zł), skarżąca ponosi znaczne i jedynie uzasadnione wydatki na utrzymanie (w tym związane z leczeniem, a także z rozpoczęciem nowego roku szkolnego), uznać należało, że skarżąca wykazała, iż spełnione zostały przesłanki do przyznania prawa pomocy w całości w postaci zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego. Oceniając wniosek, referendarz sądowy uwzględnił okoliczność, że skarżąca jest zobowiązana do poniesienia kosztów sądowych także w drugiej wszczętej sprawie, zarejestrowanej pod sygn. akt I SA/Sz 633/12.
Z tych względów, na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a., należało orzec jak w sentencji.