Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Dariusz Pirogowicz po rozpoznaniu w dniu 5 stycznia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Prokuratora [...] na ugodę z dnia [...] listopada 1998 r. sygn. akt [...] zwartą przed Komisja Regulacyjną do spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich w przedmiocie przeniesienia własności nieruchomości postanawia: odrzucić skargę.
Prokurator [...] wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na ugodę z [...] listopada 1998 r. sygn. akt [...] zawartą przed Komisja Regulacyjną do spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich pomiędzy Gmina Wyznaniową Żydowską w [...] a Wojewodą [...] i Kierownikiem Urzędu Rejonowego w [...] oraz Zakładem Rehabilitacji Zawodowej [...] w [...] w sprawie przeniesienia na własność Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...] nieodpłatnie zabudowanej nieruchomości położonej w [...] przy ul. [...], objętej księgą wieczystą nr [...]. Ugodzie tej Prokurator zarzucił, że zawarta została w warunkach naruszenia art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 41, poz. 251 ze zm.) przywoływanej dalej jako: "u.p.g.ż", poprzez jego błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu, że ujawniony w księdze wieczystej na dzień 1 września 1939 r. roku właściciel przedmiotowej nieruchomości , tj. Stowarzyszenie [...] stanowiło inną żydowską wyznaniową osobę prawną działająca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Odwołując się do uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 maja 2013 r. w sprawie K 25/10, gdzie poddany został szerszej analizie charakter prawny postępowania toczącego się przed Komisja Regulacyjną do spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich, Prokurator wywodził, że zawierana przed tą Komisją ugoda, tak jak jej orzeczenie, stanowi materialnoprawny akt administracyjny, rozstrzygający indywidualna sprawę z zakresu administracji publicznej, a tym samym może być zaskarżona do sądu administracyjnego.
W odpowiedzi na skargę Komisja Regulacyjna do spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich wniosła o odrzucenie skargi jako wniesionej z uchybieniem terminu, względnie jej oddalenia jako niezasadnej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
skarga jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu, choć z innych względów niż podnosiła Komisja Regulacyjna do spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich.
Przedmiotem zaskarżenia Prokuratora jest ugoda zawarta w ramach postępowania regulacyjnego przewidzianego ustawą o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej, która w ocenie Prokuratora, "stanowi materialnoprawny akt administracyjny rozstrzygający indywidualną sprawę z zakresu administracji publicznej". W konsekwencji czego może być, analogicznie jak wydawane na podstawie art. 33 ust. 2 zd. drugie u.p.g.ż. orzeczenie Komisji Regulacyjnej, poddana kontroli sądu administracyjnego. Ze stanowiskiem tym jednak nie sposób się zgodzić.
Wprawdzie jak trafni zauważał skarżący, postępowanie prowadzone przed Komisją Regulacyjną, zmierzające do naprawienia gminom wyznaniowym żydowskim historycznych ich pokrzywdzeń w wymiarze majątkowym, w przypadku wydawania przez Komisje orzeczeń, stanowi przejaw realizacji szeroko pojętej działalności administracji publicznej - co przesądził Trybunał Konstytucyjny w przywoływanym w skardze wyroku z 13 marca 2013 r. w sprawie K 25/10 (OTK-A 2013/3/27). To jednak takiego charakteru nie ma udział zespołu orzekającego Komisji przy zawieraniu przed nim przez jednostkę samorządową i gminę wyznaniową (wyznaniową osobą prawną) ugody, o której mowa w art. 33 ust. 2 zd. pierwsze u.p.g.ż, a więc konsensualnego zakończenia postępowania regulacyjnego.