Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Iwona Kosińska po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku M. N. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika w sprawie ze skargi H. B., J. Z., Z. M., M. N., K. D. i R. W. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] września 2011 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania postanawia odmówić M. N. przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika.
M. N. wnioskiem z dnia 7 maja 2012 r., uzupełnionym w dniu 15 maja 2012 r., wystąpiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika w sprawie ze skargi H. B., J. Z., Z. M., M. N., K. D. i R. W. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] września 2011 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania.
Z oświadczenia o stanie rodzinnym, majątkowym i uzyskiwanych dochodach zawartego we wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, że wnioskodawczyni prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Posiadany majątek to ½ domu o powierzchni [...] m². Wnioskodawczyni wskazała, że prowadzi działalność gospodarczą i w 2011 r. poniosła straty w wysokości [...] zł. W uzasadnieniu wniosku skarżąca wskazała, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania oraz że nie posiada wiedzy prawnej, aby skutecznie reprezentować swój interes prawny. Wnioskodawczyni oświadczyła ponadto, że nie zatrudnia i nie pozostaje w innym stosunku prawnym z adwokatem lub radcą prawnym.
Wobec podniesionych we wniosku okoliczności, celem oceny rzeczywistego stanu majątkowego, możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego wnioskodawczyni, pismem z dnia 21 maja 2012 r. wezwano skarżącą do złożenia, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem odmowy przyznania prawa pomocy, dodatkowych dokumentów, pozwalających na pełne wyjaśnienie jej sytuacji majątkowej. Przesyłka zawierająca przedmiotowe wezwanie, awizowana przez pocztę w dniu 24 maja 2012 r. oraz w dniu 1 czerwca 2012 r. nie została przez skarżącą odebrana, w związku z czym w dniu 9 czerwca 2012 r. nastąpił jej zwrot do nadawcy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
W myśl art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270) prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w jego toku.
Zgodnie zaś z art. 245 § 1 - 3 powołanej ustawy prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 1 i 2).
Podkreślić należy, że instytucja przyznania prawa pomocy jest rozwiązaniem szczególnym i powinna być stosowana w przypadkach wyjątkowych, wobec osób, których sytuacja materialna, bytowa jest trudna. Zawarte w art. 246 § 1 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi sformułowanie "gdy osoba ta wykaże" oznacza zaś, że na wnoszącym wniosek o przyznanie prawa pomocy spoczywa obowiązek udowodnienia, iż znajduje się on w tej szczególnej sytuacji uprawniającej do skorzystania z prawa pomocy.