Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Rudnicka po rozpoznaniu w dniu 16 września 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Rady Rodziców Szkoły Podstawowej nr [...] w W. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie do kosztów sądowych w sprawie ze skargi Rady Rodziców Szkoły Podstawowej nr [...] w W. na postanowienie Ministra Edukacji Narodowej z dnia [...] stycznia 2008 r., nr [...] w przedmiocie opinii w sprawie likwidacji szkoły postanawia przyznać Radzie Rodziców Szkoły Podstawowej nr [...] w W. prawo pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
Rada Rodziców Szkoły Podstawowej nr [...] w W. wnioskiem z dnia 13 maja 2008 r. wystąpiła o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze swojej skargi na postanowienie Ministra Edukacji Narodowej z dnia [...] stycznia 2008 r. nr [...] w przedmiocie opinii w sprawie likwidacji szkoły.
W oświadczeniu złożonym na urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy oznaczonym symbolem "PPPr" wnioskująca Rada Rodziców wskazała, że nie posiada majątku i dochodu gdyż nie prowadzi jakiejkolwiek działalności zarobkowej oraz nie pobiera żadnych składek od swych członków. Nie ma także rachunku bankowego.
Stosownie do art. 54 ust 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) w celu wspierania działalności statutowej szkoły lub placówki rada rodziców może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek rodziców oraz z innych źródeł. Zasady wydatkowania funduszy rady rodziców określa regulamin jej działalności - przy czym zauważyć należy, iż fundusze te powinny być wydatkowane na potrzeby uczniów.
W dniu 18 sierpnia 2008 r. do tutejszego Sądu wpłynął regulamin działalności w/w Rady Rodziców, z którego nie wynika że Rada ta gromadzi środki finansowe, a że składki rodziców zgodnie z ustawą o systemie oświaty są dobrowolne, to nie ma obowiązku ich opłacania, gdyż w/w ustawa nie nakłada na radę rodziców obowiązku posiadania funduszy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.
Prawo pomocy zgodnie z art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. -Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) może być przyznane stronie na jej wniosek. Stosownie do art. 252 § 2 powołanej ustawy wniosek składa się na urzędowym formularzu, stanowiącym załącznik nr 1 lub załącznik nr 2 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie określenia wzoru i sposobu udostępniania urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz
Sygn. akt I SA/Wa 376/08 sposobu dokumentowania stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego wnioskodawcy (Dz. U. Nr 227, poz. 2245). Zaznaczyć przy tym należy, że urzędowy formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy stanowiący załącznik nr 1, oznaczony symbolem "PPF", przeznaczony jest dla osób fizycznych, zaś urzędowy formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy stanowiący załącznik nr 2, oznaczony symbolem "PPPr" przeznaczony jest dla osób prawnych lub innych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.
Zgodnie z art. 245 § 1 powołanej ustawy prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego, natomiast w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych i wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 §1, §2 i § 3 ustawy). Natomiast stosownie do art. 246 § 2 przyznanie prawa pomocy osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, może być przyznane w zakresie całkowitym gdy wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.
Rada rodziców nie posiada osobowości prawnej jak również nie jest organizacją społeczną, jednak Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie nierozpoznanie jej wniosku o przyznanie prawa pomocy w przypadku złożenia przez nią skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego miałoby oznaki zamknięcia stronie skarżącej drogi do Sądu.
Według art. 246 § 1 i 2 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ciężar dowodu spoczywa na stronie, która ubiega się o przyznanie prawa pomocy. Z użycia w tych przepisach określenia "gdy wykaże" wynika, że strona ma przekonać sąd, iż znajduje się w sytuacji opisanej w tych przepisach, która uniemożliwia jej poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania lub poniesienie pełnych kosztów postępowania.
Przy czym zaznaczyć należy, że podstawę do przyznania prawa pomocy stanowią informacje wynikające z oświadczenia zawartego we wniosku składanym przez strony na urzędowym formularzu.
Sygn. akt I SA/Wa 376/08
Mając na uwadze ustalony stan faktyczny, co do sytuacji materialnej Rady Rodziców Szkoły Podstawowej nr [...] w W. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdza, iż strona wnioskująca znajduje się w sytuacji materialnej kwalifikującej ją do przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
Wobec powyższego Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 246 § 2 pkt 2 i art. 260 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi postanowił jak w sentencji.