Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Emilia Lewandowska po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2015 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej "[...]" w P. o wstrzymanie wykonania decyzji Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia [...] stycznia 1994 r. nr [...] w sprawie ze skargi Spółdzielni Mieszkaniowej "[...]" w P. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] stycznia 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej postanawia wstrzymać wykonanie decyzji Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia [...] stycznia 1994 r. nr [...]
Spółdzielnia Mieszkaniowa "[...]" w P., pismem z dnia [...] marca 2015 r. złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] stycznia 2015 r. nr [...] utrzymującą w mocy własną decyzję z dnia [...] grudnia 2013 r. odmawiającą stwierdzenia nieważności decyzji Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia [...] stycznia 1994 r. stwierdzającej nieważność orzeczenia Ministra Gospodarki Komunalnej stwierdzającego przejście z mocy prawa na własność Państwa przedsiębiorstwa "[...]".
Pismem z dnia [...] czerwca 2015 r. skarżąca Spółdzielnia złożyła wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia [...] stycznia 1994 r. nr [...]. We wniosku wskazano, że wszelkie działania skarżącej zmierzają do wyeliminowania ww. decyzji z 1994 r., która stwierdzając nieważność orzeczenia Ministra Gospodarki Komunalnej z 1963 r. doprowadziła do zwrotu na rzecz uczestników postępowania prawa własności nieruchomości położonej w P. przy ul. [...]. Wyjaśniła, że ponieważ Spółdzielnia od 1965 r. była użytkownikiem wieczystym przedmiotowej nieruchomości, kwestionowana decyzja Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa spowodowała powstanie skomplikowanej sytuacji prawnej i faktycznej zarówno Spółdzielni Mieszkaniowej "[...]" jak i jej członków, na rzecz których ustanowiono spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych. Wskutek wprowadzenia do obrotu prawnego przedmiotowej decyzji z księgi wieczystej nieruchomości objętej tą decyzją został wykreślony Skarb Państwa jako właściciel i skarżąca Spółdzielnia jako użytkownik. We wniosku skarżąca przedstawiła przebieg całego prowadzonego w sprawie postępowania oraz powołała się na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Wa 548/15, którym Sąd odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] stycznia 2015 r., wskazując, że argumenty strony składającej wniosek, dotyczyły w istocie zagrożeń wynikających z orzeczenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia [...] stycznia 1994 r.
Postanowieniem z dnia 29 lipca 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji.
Wobec rozpoznania zażalenia Spółdzielni Mieszkaniowej "[...]" w P. na postanowienie z dnia 29 lipca 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. akt I OZ 1457/15, uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że decyzja o stwierdzeniu nieważności decyzji jako taka nie posiada właściwego przedmiotu wykonania, albowiem orzeka się w niej o utracie bytu prawnego innej decyzji, to należy mieć w tej sytuacji na względzie, że jeżeli decyzja, której stwierdzono nieważność wymagała wykonania, lub też z decyzji tej wynikały określone prawa dla strony, to decyzja wydana w przedmiocie stwierdzenia nieważności takich decyzji może również pośrednio podlegać wykonaniu. Stwierdzenie nieważności tego typu decyzji powoduje bowiem, że nie można wykonywać praw lub obowiązków z nich wypływających. Stąd też zasadne może być wnoszenie o wstrzymanie wykonania decyzji stwierdzających nieważność innych decyzji w sytuacjach, kiedy pomimo deklaratoryjnego charakteru takich aktów administracyjnych wykazać można zaistnienie konkretnych następstw (w postaci niebezpieczeństwa wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków) wykonywania takich decyzji. Wykonywanie decyzji powinno być związane z nakładanym na adresata takiego aktu obowiązkiem, polegającym na działaniu, zaniechaniu określonego działania, znoszeniu zachowań innych podmiotów. W postępowaniu w przedmiocie wstrzymania wykonania decyzji stwierdzającej nieważność innej decyzji, należy zatem wywieść, że następstwem działań, zaniechania działań, znoszenia zachowań innych podmiotów, będzie niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków w sferze uprawnień lub obowiązków wnioskującego o udzielenie ochrony tymczasowej (patrz postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 września 2014, II OSK 2412/14, publ. j.w.). Naczelny Sąd administracyjny wskazał, że trzeba uwzględnić przedmiot postępowania w sprawie w aspekcie szerokim. Jednocześnie Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że Sąd I instancji przy rozpoznawaniu wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia [...] stycznia 1994 r. nie wziął pod uwagę okoliczności mogących zadecydować o wstrzymaniu jej wykonania, a w szczególności trudnych do odwrócenia skutków faktycznych i prawnych tej decyzji, na co wskazywała Spółdzielnia w uzasadnieniu wniosku, tym bardziej że skutki te zostały tamże szczegółowo zaprezentowane. Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, że Sąd I instancji zakres swych rozważań ograniczył wyłącznie do części argumentów podniesionych we wniosku. Wskazując na niemożność wstrzymania wykonania decyzji, która wywołała już, jak określił to Sąd meriti, "pewne skutki prawne", pominął szereg argumentów wskazanych przez Spółdzielnię we wniosku, a dotyczących między innymi ochrony interesu członków spółdzielni, trudnych do odwrócenia skutków ewentualnej sprzedaży nieruchomości przez następców prawnych byłego właściciela oraz niebezpieczeństwa wyrządzenia skarżącej znacznej szkody z uwagi na to, że kwota odszkodowania żądana przez następców prawnych wielokrotnie przekracza zasoby finansowe Spółdzielni, co zostało wykazane w załączonym do wniosku bilansie finansowym Spółdzielni na dzień [...] grudnia 2014 r. Naczelny Sąd Administracyjny doszedł do przekonania w niniejszej sprawie przy ocenie przesłanek udzielenia ochrony tymczasowej, że chociażby kwestia ewentualnej konieczności zapłaty przez Spółdzielnię kwoty kilku [...] złotych, które mogą być zasądzone w toczącym się aktualnie postępowaniu przed sądem cywilnym, kwalifikuje się jako trudny do odwrócenia skutek wykonania decyzji z 1994 r. Bo jakkolwiek zapłata należności pieniężnych z zasady ma charakter odwracalny, to proces cywilny o zwrot takiego świadczenia może być długotrwały i wiązać się z zaangażowaniem dużych sił i środków. Podniósł, że nie sposób również zarzucić skarżącej braku wykazania wystąpienia po jej stronie znacznej szkody. We wniosku o wstrzymanie Spółdzielnia wskazała bowiem na rozmiar finansowy ewentualnej szkody i przedstawiła swoją sytuację finansową. Podobnie rzecz się ma z wywodem dotyczącym praw nabytych przez członków spółdzielni.