Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Emilia Lewandowska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Z. M. i T. M. na orzeczenie Komisji Majątkowej z dnia [...] stycznia 2008 r., sygn. akt [...] w przedmiocie przekazania nieruchomości postanawia: 1. odrzucić skargę; 2. zwrócić skarżącym Z. M. i T. M. solidarnie kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem uiszczonego wpisu sądowego od skargi.
Z. M. i T. M. (dalej: skarżący) skargą z dnia 24 maja 2016 r. zakwestionowali orzeczenie Komisji Majątkowej z dnia [...] stycznia 2008 r., sygn. akt [...] w przedmiocie przekazania nieruchomości. Skargę tę wnieśli za pośrednictwem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
W odpowiedzi na skargę Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji wskazał, że Komisja Majątkowa została zniesiona z dniem 1 marca 2011 r., a wcześniej funkcjonowała poza strukturami organizacyjnymi Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, które zapewniało jedynie jej obsługę organizacyjno-techniczną. Minister podkreślił również, że nie jest następcą prawnym zniesionej Komisji Majątkowej i wniósł o oddalenie skargi.
Postanowieniem z dnia 18 października 2016 r. wydanym w niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zawiesił postępowanie sądowe do czasu udzielenia odpowiedzi na zagadnienie prawne ujęte w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2008 r., sygn. akt II OSK 687/07: "Czy do orzeczenia Komisji Majątkowej, o której mowa w art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 29, poz. 154 ze zm.), wydanego na podstawie art. 63 ust. 4 tej ustawy ma zastosowanie art. 3 § 2 pkt 1 lub pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm., dalej jako: "P.p.s.a.")?" .
Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2017 r. wydanym w sprawie o sygn. akt II OPS 1/08 umorzył postępowanie w sprawie II OPS 1/08 oraz w sprawie II OSK 687/07.
Postanowieniem z dnia 25 kwietnia 2017 r. wydanym w niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny podjął zawieszone postępowanie z uwagi na wydane postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 kwietnia 2017 r. sygn. akt II OPS 1/08.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje:
W postępowaniu przed sądem administracyjnym stronami są skarżący oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 32 P.p.s.a.). Organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi jest stroną w postępowaniu sądowym, a więc ma zdolność występowania przed sądem administracyjnym jako strona, co oznacza, że ma zdolność sądową w rozumieniu art. 25 P.p.s.a.
W rozpoznawanej sprawie stroną przeciwną w stosunku do skarżących, której udział w postępowaniu jest konieczny, jest Komisja Majątkowa, której działanie jest przedmiotem skargi. Ustawą z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2011 r., Nr 18, poz. 89), która weszła w życie z dniem 1 lutego 2011 r., Komisja Majątkowa została zniesiona z dniem 1 marca 2011 r. (art. 2 ust. 1 ustawy). Zniesienie Komisji Majątkowej spowodowało utratę zdolności sądowej przez Komisję Majątkową. Skoro więc Komisja Majątkowa została zniesiona w drodze ustawy, do ustawodawcy należało określenie ogólnego następcy prawnego Komisji Majątkowej. To, kto jest ogólnym następcą prawnym strony, która utraciła zdolność sądową (art. 128 § 1 pkt 2 P.p.s.a.) musi mieć oparcie w przepisach rangi ustawowej, które są zawarte w ustawie, która pozbawia stronę zdolności sądowej albo w przepisach innych obowiązujących ustaw. Powołana ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. nie zawiera przepisów, określających ogólnego następcę prawnego zniesionej Komisji Majątkowej. Z uwagi na szczególne zadania realizowane przez Komisję Majątkową w postępowaniu regulacyjnym, polegające na przywracaniu kościelnym osobom prawnym własności upaństwowionych nieruchomości (art. 61 ustawy z dnia 17 maja 1989 r.), skład Komisji Majątkowej oraz zasady postępowania w tych sprawach i orzekania w tym postępowaniu, nie można przyjąć, że ogólnym następcą prawnym Komisji Majątkowej został minister właściwy do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych. Również na podstawie przepisów innych aktualnie obowiązujących ustaw, nie można ustalić ogólnego następcy prawnego Komisji Majątkowej.
Utrata zdolności sądowej jednej ze stron na etapie wnoszenia skargi do sądu administracyjnego skutkuje odrzuceniem skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 5 P.p.s.a.
Skoro więc nastąpiła utrata zdolności sądowej Komisji Majątkowej i nie został dotychczas ustalony ogólny następca prawny tej strony, to postępowanie sądowe nie może się toczyć i skarga podlega odrzuceniu.
W związku z powyższym Sąd, na podstawie art. 58 § 1 pkt 5 P.p.s.a. orzekł jak w postanowieniu. O zwrocie skarżącym z urzędu uiszczonej kwoty wpisu orzeczono na podstawie art. 232 § 1 pkt 1 cytowanej ustawy.