Dnia 16 września 2008 roku Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA: Anna Świderska po rozpoznaniu w dniu 16 września 2008 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia Ł. G. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 maja 2008 roku sygn. akt I SA/Wr 257/08 o odmowie przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi Ł. G. na decyzję Samorządowe Kolegium Odwoławcze w L. z dnia 12 grudnia 2007 roku nr [...] w przedmiocie: ustalenia wysokości łącznego zobowiązania podatkowego za 2002 rok postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przyznać Ł. G. prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata.
Postanowieniem z dnia 5 maja 2008 r., sygn. akt I SA/Wr 257/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odmówił Ł. G. przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata. W motywach orzeczenia Sąd wyjaśnił, że w odpowiedzi na wezwanie Sądu do solidarnego uiszczenia wpisu sądowego od skargi w kwocie 500 zł skarżący Ł. G. wniósł o przyznanie mu prawa pomocy w zakresie całkowitym. W uzasadnieniu zgłoszonego wniosku skarżący podał, że mieszka oraz prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z matką oraz dorosłą siostrą. W odniesieniu do źródeł i wysokości dochodu rodziny skarżący wskazał, że otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie 1700 zł, siostra (P. G.) w kwocie 1300 zł, zaś matka (M. G.) ma przyznane prawo do świadczeń rentowych w kwocie 440 zł, co łącznie składa się na miesięczny dochód trzyosobowej rodziny w kwocie 3.440 zł. Zgodnie z oświadczeniem wnioskodawcy, z dochodów tych pokrywane są następujące wydatki: czynsz w kwocie 400 zł, opłata za wodę (120 zł), opłata za energię elektryczną (100 zł), a nadto, czesne za naukę wnioskodawcy (300 zł) oraz jego siostry (700 zł). Zgodnie z oświadczeniem, skarżący nie posiada żadnego majątku, ani oszczędności. Wspólnie z matką i siostrą zajmują mieszkanie o powierzchni 63 m2.
Referendarz sądowy wezwał skarżącego do przedłożenia dodatkowych oświadczeń i dokumentów źródłowych dotyczących jego sytuacji finansowej, czego strona nie uczyniła. Postanowieniem z dnia 31 marca 2008 r. referendarz sądowy odmówił skarżącemu przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie podkreślając, iż pomimo wezwania nie przedłożył wymaganych dokumentów, które potwierdzałyby, iż sytuacja majątkowa strony jest istotnie na tyle trudna, że nie jest ona w stanie ponieść kosztów sądowych w sprawie.
Pismem z dnia 21 kwietnia 2008 r. skarżący wniósł sprzeciw od przedmiotowego postanowienia. Do pisma dołączył dokumenty potwierdzające trudną sytuację materialną jego rodziny
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uznał, że strona nie wykazała, iż jej sytuacja materialna uzasadnia przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym. Strona nie przedstawiła bowiem informacji pozwalającej na weryfikację oświadczeń, na które powołuje się we wniosku i nie wyjaśniła tym samym, czy przesłanki z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), zostały spełnione. W ocenie sądu, brak było także przesłanek do częściowego zwolnienia skarżącego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. Wymagana wysokość wpisu w kwocie 500 zł stanowi obciążenie, które leży w granicach możliwości finansowych skarżącego, obowiązek ten obciąża bowiem solidarnie także pozostałych skarżących, a zatem, należna opłata od skargi w wysokości 500 zł niejako "rozkłada się" nie tylko na skarżącego, ale również na pozostałych domowników, występujących z nim wspólnie jako strona skarżąca w sprawie. Podatnik, pomimo wezwania, nie przedstawił jakiegokolwiek zaświadczenia, które potwierdzałoby jego twierdzenia co do wysokości miesięcznego wynagrodzenia. W zaistniałej sytuacji sąd uznał, że nie jest zobowiązany do prowadzenia dochodzenia w sytuacji, gdy dokładne dane umożliwiające pełną ocenę stanu majątkowego oraz możliwości płatniczych wnioskodawcy nie są znane wobec uchylania się wnioskodawcy od złożenia stosownych dokumentów. W dalszej kolejności odnosząc się do wydatków na naukę wnioskodawcy i jego siostry (czesne) i związany z tym obowiązek spłacania kredytu zaciągniętego celem dalszego dokształcania się sąd wskazał, iż okoliczność ta nie może mieć decydującego znaczenia przy ocenie możliwości finansowych skarżącego bowiem zobowiązania cywilnoprawne (rata kredytu) nie mogą mieć pierwszeństwa przed kosztami postępowania sądowego. WSA nie znalazł również podstaw do przyznania stronie pełnomocnika z urzędu wskazując, że odmowa przyznania adwokata nie ograniczy jej prawa do sądu, albowiem sąd, stosownie do dyspozycji art. 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w razie potrzeby udzieli stronie niezbędnych wskazówek co do czynności procesowych oraz pouczy ją o skutkach prawnych tych czynności oraz ich zaniedbań.