Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Drachal (spr.), Sędziowie NSA Jan Bała, Maria Serafin-Kosowska, Protokolant Joanna Kubacka, po rozpoznaniu w dniu 6 września 2005 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 maja 2005 r. sygn. akt III SA/Wa 463/05 w sprawie ze skargi K. S. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10 listopada 2004 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne postanawia odrzucić skargę kasacyjną
Stosownie do przepisów art. 173 § 1 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) od wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Skargę tę może wnieść strona, prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich po doręczeniu im odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.
Z treści powołanej normy prawnej wynika zatem, że podmiotami uprawnionymi do skorzystania z omawianego środka odwoławczego są jedynie: strona, prokurator oraz Rzecznik Praw Obywatelskich. Pod pojęciem strony, stosownie do art. 12 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, rozumie się także uczestnika postępowania. Katalog podmiotów uprawnionych do wniesienia skargi kasacyjnej jest zatem zamknięty, a to oznacza, iż nie jest dopuszczalne wniesienie omawianego środka zaskarżania przez inny podmiot niż wymieniony w ustawie.
W rozpoznawanej sprawie przedmiotem zarzutów skargi kasacyjnej jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 maja 2005 r. - sygn. akt III SA/Wa 463/05 wydany na skutek skargi K. S. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10 listopada 2004 r. w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Uczestnikami postępowania sądowoadministracyjnego, w rozumieniu powołanych przepisów była skarżąca oraz organ administracji publicznej, którego akt (decyzja) był przedmiotem postępowania przed sądem pierwszej instancji. Ze skargą kasacyjną mogli zatem skutecznie wystąpić powołani uczestnicy postępowania przed sądem pierwszej instancji, a także prokurator i Rzecznik Praw Obywatelskich.
Tymczasem skarga kasacyjna w niniejszej sprawie została wniesiona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. W tym zakresie powołano się na pełnomocnictwo Nr [...] upoważniające Dyrektora Oddziału ZUS w S. do reprezentowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych we wskazanych tam postępowaniach. Powołano się także na (związane z powyższym pełnomocnictwem) pełnomocnictwo, udzielone przez Dyrektora Oddziału ZUS w S. radcy prawnemu - D. S., do zastępstwa w sprawie skargi dotyczącej K. S. w postępowaniu przed NSA w Warszawie. Tożsamość podmiotu wnoszącego skargę kasacyjną w niniejszej sprawie nie budzi więc wątpliwości.
Trzeba w związku z tym podkreślić, że stosownie do art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U Nr 137, poz. 887 ze zm.), to Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzje administracyjne w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności: zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń, ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek, ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, oraz wymiaru świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Zatem wspomniany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w sprawach wymienionych w powołanym przepisie, a więc również w rozpoznawanej sprawie, jest organem administracji publicznej pierwszej instancji i jako takiemu nie służy prawo do zaskarżania w trybie skargi kasacyjnej orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych odnoszących się do decyzji administracyjnych wydawanych na skutek odwołań od decyzji tego organu.
Zgodnie z art. 180 powoływanej ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) Naczelny Sąd Administracyjny powinien odrzucić skargę kasacyjną, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez wojewódzki sąd administracyjny, albo zwrócić ją temu sądowi w celu usunięcia dostrzeżonych braków. W niniejszej sprawie nie mamy jednak do czynienia z usuwalną wadą skargi kasacyjnej. W tej sytuacji na podstawie powołanego art. 180, w związku z art. 178 oraz art. 193 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł o odrzuceniu skargi kasacyjnej z podanych powodów.