Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Małgorzata Rysz, Sędzia NSA Zbigniew Czarnik (sprawozdawca), Krystyna Anna Stec, Protokolant Konrad Piasecki, po rozpoznaniu w dniu 17 października 2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej J. Sp. z o.o. w K od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 lutego 2019 r., sygn. akt IV SAB/Wa 545/18 w sprawie ze skargi J Sp. z o.o. w K na bezczynność Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia p o s t a n a w i a: uchylić zaskarżone postanowienie
Postanowieniem z dnia 27 lutego 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej: WSA w Warszawie lub Sąd I instancji) odrzucił skargę J Sp. z o.o. z siedzibą w K (dalej: skarżąca) na bezczynność Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: Prezes) w przedmiocie sprostowania decyzji dotyczącej podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom zdrowotnym.
Ze stanu faktycznego sprawy przyjętego przez Sąd I instancji wynika, że skarżąca wniosła do WSA w Warszawie skargę na bezczynność Prezesa w przedmiocie rozpoznania wniosku skarżącej o przywrócenie terminu na złożenie zażalenia na postanowienie z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie sprostowania omyłki pisarskiej w decyzji z dnia [..] kwietnia 2016 r.
WSA w Warszawie odrzucił skargę. Sąd przypomniał treść art. 3 § 1 i 2 art. 3 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.), dalej: p.p.s.a. i następnie wyjaśnił, że pozytywne określenie właściwości oznacza, że skarga do sądu administracyjnego dopuszczalna jest tylko na prawne formy działania organów administracji publicznej, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 1-9 p.p.s.a. oraz w sytuacjach przewidzianych przez ustawy szczególne, z zastrzeżeniem wynikającym z art. 5 p.p.s.a. A contrario, skarga na inne formy działania jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu
Spółka zaskarżyła bezczynność Prezesa w przedmiocie rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu na złożenie zażalenia na postanowienie z dnia 13 kwietnia 2018 r. w sprawie sprostowania omyłki pisarskiej w decyzji z dnia [..] kwietnia 2016 r. Przed Sądem Okręgowym w Warszawie toczy się sprawa z odwołania skarżącej od tej decyzji. W dniu 26 lutego 2018 r. Sąd ten zarządził "dokładnie zakreślić podmiot, u którego M K pozostawała w tym samym czasie w stosunku pracy". W wykonaniu tego zarządzenia Oddział wydał 13 kwietnia 2018 r. postanowienie o sprostowaniu oczywistej omyłki pisarskiej.
Sąd I instancji wyjaśnił, że postępowanie przed ZUS w sprawach rozstrzyganych w drodze decyzji podlega ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm.), dalej: k.p.a., niemniej jednak natura spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych jest na tyle specyficzna, że k.p.a. przyznaje pierwszeństwo przepisom odrębnym. Art. 180 § 1 k.p.a., stanowi że stosuje się do nich przepisy Kodeksu, chyba że przepisy dotyczące ubezpieczeń ustalają odmienne zasady postępowania w tych sprawach. Wynikające z art. 180 § 1 k.p.a. ustalenie odrębności zasad w sprawach ubezpieczeń społecznych zostało skonkretyzowane w art. 181 k.p.a., który wyłącza stosowanie przepisów k.p.a. w zakresie, w jakim określają one organy odwoławcze, a nadto stanowi, że do postępowania przed tymi organami stosuje się odpowiednio przepis art. 180 § 1 k.p.a.
Przepisami szczególnymi są regulacje zawarte w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1788 ze zm.), dalej: u.s.u.s. Zgodnie z art. 83 ust. 2 tej ustawy regułą jest zaskarżanie do sądu powszechnego decyzji podejmowanych przez organ rentowy w indywidualnych sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.