Naczelny Sąd Administracyjny w składzie Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Rysz po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej wniosku P.T. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku Patrick Texas o sfinansowanie kosztów leczenia postanawia: odrzucić wniosek
Pismem z dnia 9 grudnia 2015 r. P.T. wystąpił bezpośrednio do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygniecie sporu kompetencyjnego negatywnego pomiędzy Ministrem Zdrowia a Prezesem Narodowego Funduszu Zdrowia. Wskazał, że oba organy uchylają się od rozpoznania jego wniosków o wydanie decyzji indywidualnej w przedmiocie refundacji kosztów leczenia specjalistycznego - wady genetycznej układu szczękowo-zgryzowego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 4 w zw. z art. 15 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012, poz. 270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej. Sporem kompetencyjnym jest sytuacja prawna, w której co do zakresu działania organów administracji publicznej zachodzi rozbieżność poglądów, która powinna być usunięta na skutek podjęcia środków prawnych. Przy czym spór taki może mieć charakter pozytywny - kiedy przynajmniej dwa organy jednocześnie uważają się za właściwe do załatwienia sprawy albo negatywny - gdy każdy z organów uważa się za niewłaściwy do załatwienia tej sprawy. Zatem warunkiem wydania przez Naczelny Sąd Administracyjny merytorycznego orzeczenia w przedmiocie sporu o właściwość (kompetencyjnego) jest istnienie sporu w znaczeniu faktycznym i prawnym.
Ciężar ustalenia stanu faktycznego sprawy oraz dokonanie rzetelnej i wszechstronnej analizy obowiązującego prawa w pierwszej kolejności należy do organu, do którego wpłynęło podanie z żądaniem załatwienia określonej sprawy, bowiem organ ten jako adresat żądania załatwienia konkretnej i indywidualnej sprawy, jest zobligowany do zbadania swej właściwości rzeczowej i miejscowej w danej sprawie, co wynika z art. 19 k.p.a. i dopiero kiedy dojdzie do wniosku, że jest niewłaściwy w sprawie, winien podanie przekazać do organu właściwego, zgodnie z art. 65 § 1 k.p.a.
Wywiązanie się z tego obowiązku winno polegać na określeniu przedmiotu sprawy administracyjnej na podstawie danych wniosku, a jeśli nie spełnia on warunku pozwalającego na jednoznaczne określenie tego przedmiotu, a co za tym idzie prawnej kwalifikacji sprawy, z której z kolei wynika właściwość organu, to do obowiązków organu, do którego wpłynęło podanie, należy podjęcie czynności wyjaśniających, pozwalających na ustalenie powyższych danych. Dopiero wówczas organ do którego wpłynęło podanie jest uprawniony do przekazania wniosku organowi właściwemu, przy czym, w piśmie przekazującym, należy wskazać ustaloną na podstawie powyższych danych normę prawa materialnego mającą zastosowanie w sprawie i przepis, z którego wynika właściwość organu, do którego sprawę się przekazuje.
Jeżeli organ administracji publicznej, do którego wniesiono podanie, jest niewłaściwy w sprawie, niezwłocznie winien je przekazać do organu właściwego, zawiadamiając jednocześnie o tym wnoszącego podanie. Zawiadomienie o przekazaniu musi zawierać uzasadnienie. Organ przekazujący podanie zobowiązany jest nie tylko wskazać organ właściwy do rozpatrzenia podania, ale również powody, dla których uznał się za niewłaściwy i powody dla których właściwy jest organ wskazany w zawiadomieniu o przekazaniu podania.