Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Wojciech Kręcisz Sędzia NSA Gabriela Jyż (spr.) Sędzia del. WSA Izabella Janson po rozpoznaniu w dniu 6 października 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej wniosku Prokuratora Rejonowego w Rawie Mazowieckiej z dnia 9 lipca 2020 r. o rozstrzygnięcie sporu o kompetencyjnego pomiędzy Prokuratorem Rejonowym w Rawie Mazowieckiej a Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Rawie Mazowieckiej w przedmiocie skierowania na badania w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego postanawia: oddalić wniosek
Pismem z dnia 9 lipca 2020 r., Prokurator Prokuratury Rejonowej w Rawie Mazowieckiej wniósł o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy min, a Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Rawie Mazowieckiej, która zdaniem Prokuratora jest organem właściwym do kierowania osób na badania przez biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania zakładu leczniczego na podstawie art. 24 ustawy z dnia 24 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz. U. 2020 r. poz. 1492, dalej: ustawa o wychowaniu w trzeźwości).
W motywach wniosku wskazano, że Prokuratura Rejonowa w Rawie Mazowieckiej wystąpiła do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Rawie Mazowieckiej z 30 wnioskami o skierowanie osób, o których mowa w art. 24 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i ewentualnie wskazania zakładu leczniczego.
W odpowiedzi Miejska Komisja odmówiła zajęcia się sprawami wskazując, że na podstawie art. 26 ust 3 powołanej ustawy, prokurator posiada uprawnienia do zainicjowania postępowania sądowego o leczenie osoby uzależnionej od alkoholu.
Prokurator podkreślił, że skierowanie wniosku do Komisji nie oznacza automatycznej konieczności kierowania wniosku do sądu w trybie art. 26 ustawy. Wskazał przy tym, że wnioski skierowane zostały do Komisji celem ustalenia, czy istnieje konieczność poddana osoby leczeniu i w zależności od dokonanych ustaleń podjęcia decyzji końcowej.
W końcowej części swojej argumentacji wnioskodawca wskazał, że przewidziane art. 26 ustawy o wychowaniu w trzeźwości uprawnienie jest rozwinięciem założenia, o który mowa w art. 5 ustawy Prawo o prokuraturze, co nie oznacza, że prokurator z założenia ma zastępować inne organy, które nie chcą zająć się materią, do której powołane są ze swej istoty inne organy.
Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Rawie Mazowieckiej, nie zajęła stanowiska w związku z wnioskiem Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Rawie Mazowieckiej.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., zwanej dalej: p.p.s.a.), sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej.
Pojęcie sporu, którym na gruncie przywołanego przepisu prawa operuje ustawodawca odnosi się do sytuacji, w której przynajmniej dwa organy administracji publicznej uważają się za właściwe w sprawie (spór pozytywny) albo każdy z organów uważa się za niewłaściwy (spór negatywny). Innymi słowy, spór o właściwość (spór kompetencyjny) najogólniej rzecz ujmując ma miejsce wówczas, gdy rozbieżność poglądów co do zakresu działania organów administracji publicznej dotyczy jednoczesnego przyjmowania lub wyłączania przez te organy własnych kompetencji do załatwiania indywidualnej sprawy administracyjnej w rozumieniu art. 1 pkt 1 k.p.a., a więc sprawy, która w toku administracyjnego postępowania jurysdykcyjnego przed organem administracji publicznej podlega załatwieniu w drodze aktu administracyjnego, bądź też w innej prawnej formie działania administracji publicznej podlegającej kontroli sądu administracyjnego (por. np. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia: 14 listopada 2006 r., sygn. akt II OW 51/06; 18 lutego 2009 r., sygn. akt I OW 14/09; 17 listopada 2009 r., sygn. akt I OW 180/09).