Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący : sędzia NSA Zbigniew Czarnik po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia S N na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 21 stycznia 2020 r., sygn. akt II SA/Łd 316/18 w zakresie oddalenia wniosków o wyłączenie sędziów w sprawie ze skargi S N na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P z dnia [..] grudnia 2017 r. nr [..] w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania od decyzji potwierdzającej prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej postanawia: oddalić zażalenie
Postanowieniem z 21 stycznia 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi (dalej: WSA w Warszawie lub Sąd I instancji) oddalił wniosek o wyłączenie sędziów w sprawie ze skargi S N (dalej: skarżący) na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P z dnia [..] grudnia 2017 r. w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania od decyzji potwierdzającej prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej.
Sąd I instancji wskazał, że okoliczności przedstawione we wniosku nie uzasadniają konieczności wyłączenia sędziego WSA Agnieszki Grosińskiej, sędziego NSA Bogusława Klimowicza, sędziego NSA Pawła Janickiego. W ocenie WSA w Łodzi sformułowania użyte we wniosku są ogólnikowe i powierzchowne. Skarżący nie wskazał jednoznacznych argumentów dotyczących bezstronności wymienionych sędziów, jego twierdzenia są subiektywne i wynikać mogą z niezadowolenia ze sposobu prowadzenia postępowania w jego sprawie. Sędziowie wymienieni we wniosku złożyli oświadczenia, że nie zachodzą żadne okoliczności określone w art. 18 i 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.), dalej p.p.s.a.
W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżący domagał się jego uchylenia w całości. Podał, że zaskarżone postanowienie wydali sędziowie co do których także składał wniosek o wyłączenie, a postępowanie w tej sprawie nie zostało jeszcze prawomocnie zakończone. Wytknął nieprawidłowości logiczno-językowe zawarte w uzasadnieniu Sądu I instancji. Wskazał, że stronniczość jest w jego ocenie stanem umysłu i dotyczy konkretnej osoby lub osób a nie tylko jednej sprawy.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Art. 18 § 1 p.p.s.a. zawiera zamknięty katalog przesłanek uzasadniających wyłączenie sędziego z urzędu, zaś wyłączenie dokonywane na wniosek strony uregulowane jest w art. 19 p.p.s.a. Stosownie zaś do art. 20 p.p.s.a. wnoszący o wyłączenie obowiązany jest wskazać i uprawdopodobnić przyczyny wyłączenia. Postanowienie w przedmiocie wyłączenia sędziego, zgodnie z art. 22 § 2 p.p.s.a., poprzedza złożenie wyjaśnień przez tego sędziego, którego wniosek dotyczy. Podkreślenia wymaga, że o wyłączeniu sędziego nie może decydować subiektywne przekonanie strony o jego stronniczości i niesprawiedliwości. Przyczyny wyłączenia, które powinny zostać uprawdopodobnione we wniosku o wyłączenie sędziego, to wyłącznie przyczyny, które wynikają z art. 18 i 19 p.p.s.a. Oznacza to, że przyczyną wyłączenia nie jest jakakolwiek okoliczność, która zdaniem strony wyłącza sędziego od rozpoznawania jego sprawy, ale okoliczność przewidziana w ustawie procesowej.
Zdaniem NSA, Sąd I instancji trafnie ocenił, że w przedmiotowej sprawie nie zachodzą okoliczności, które uzasadniałyby uwzględnienie wniosku o wyłączenie sędziego WSA Agnieszki Grosińskiej, sędziego NSA Bogusława Klimowicza, sędziego NSA Pawła Janickiego. Z akt sprawy wynika, że ww. sędziowie, których wyłączenia domagał się skarżący, złożyli oświadczenia, że nie zachodzą w ich przypadku żadne okoliczności określone w art. 18 § 1 i art. 19 p.p.s.a., dające podstawę do wyłączenia ich od orzekania w niniejszej sprawie. W ocenie NSA prawdziwość tych oświadczeń nie budzi żadnych wątpliwości. Wobec niewskazania w zażaleniu na zaskarżone postanowienie jakichkolwiek okoliczności i argumentów, które podważałyby prawdziwość oświadczeń sędziów - stwierdzić należy, że postanowienie Sądu I instancji oddalające wniosek o wyłączenie wymienionych sędziów było zgodne z prawem, ponieważ przesłanką uzasadniającą uwzględnienie wniosku strony nie może być jej subiektywne odczucie czy też przekonanie co do celowości złożonego wniosku z uwagi na brak bezstronności ww. sędziów. Przyczyny wyłączenia muszą zawsze mieć charakter obiektywny i znajdować potwierdzenie w podnoszonych przez stronę okolicznościach faktycznych, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca. Podkreślić również należy, że w świetle utrwalonego orzecznictwa sądów administracyjnych, autorytet moralny sędziego przemawia za wiarygodnością złożonego wyjaśnienia i jeżeli strona żądająca wyłączenia zaprzecza jego prawdziwości, obowiązana jest wskazać i udowodnić okoliczności, które podważałyby wiarygodność takiego oświadczenia (por. postanowienia NSA: z 12 marca 2012 r., I FZ 147/12, z 9 października 2013 r., II OZ 851/13 oraz z 24 września 2014 r., I OZ 754/14). We wniosku skarżącego o wyłączenie ww. sędziów brak jest wskazania takich okoliczności i argumentów, które podważałyby prawdziwość złożonych przez nich w tej sprawie oświadczeń. Instytucja wyłączenia sędziego nie może być traktowana jako możliwość eliminowania w postępowaniu sędziów, których strona uznaje za nieodpowiadających subiektywnemu pojmowaniu jej interesów (por. postanowienie NSA z 22 lutego 2008 r., II FZ 61/08 oraz postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 31 stycznia 2011 r., K 3/09, publ. "Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego" 2011, seria A, nr 1, poz. 5). Tym samym, Sąd I instancji trafnie uznał, że złożony w tej sprawie wniosek o wyłączenie sędziów nie zasługiwał na uwzględnienie.
Odnosząc się natomiast do podniesionego w zażaleniu argumentu, że zaskarżone zażaleniem postanowienie wydali sędziowie co do których wniosek o wyłączenie nie został jeszcze prawomocnie rozstrzygnięty, to należy wskazać, że w dacie wydania zaskarżonego w niniejszej postanowienia, tj. w dni 21 stycznia 2020 r. postępowanie w sprawie wyłączenia sędziów, którzy wydali zaskarżone w rozpoznawanej sprawie postanowienie było już prawomocnie zakończone. NSA postanowieniem z dnia 13 listopada 2019 r. o sygn. akt II GZ 252/19 oddalił zażalenie strony na orzeczenie Sądu I instancji oddalające wniosek o wyłączenie sędziów którzy wydali zaskarżone w niniejszej sprawie postanowienie z 21 stycznia 2020 r.
Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji.