Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jan Bała po rozpoznaniu w dniu 14 października 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia W. K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 3 lipca 2014 r. sygn. akt VI SA/Wa 2666/13 w zakresie odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi W. K. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego postanawia oddalić zażalenie.
Postanowieniem z 3 lipca 2014 r., sygn. akt VI SA/Wa 2666/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. odmówił W. K. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] lipca 2013 r. w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.
Sąd I instancji stwierdził, że wraz ze skargą W. K. złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia o kosztów sądowych. Skarżący oświadczył, że poza zasiłkiem rehabilitacyjnym w wysokości ok. 950 zł nie posiada innych dochodów. Wskazał, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną oraz pełnoletnią córką. Oświadczył, że cały majątek rodziny stanowi dom o powierzchni 140 m² wraz z działką o powierzchni 1 ha, przy czym nieruchomość ta jest obciążona kredytem hipotecznym w wysokości około 62.000 franków szwajcarskich, którego miesięczna rata spłaty wynosi ok. 2.200 zł. Jako miesięczne dochody rodziny skarżący wskazał wynagrodzenia małżonki: z tytułu umowy o pracę w wysokości 3.968,80 zł oraz z tytułu działalności gospodarczej w wysokości 500 zł. Podał również, że córka z tytułu jednorazowej umowy zlecenia otrzymała w lipcu 2013 r. wynagrodzenie w wysokości 1.227 zł brutto oraz poinformował, że miesięczne dochody rodziny są w całości wydatkowane na ratę kredytu hipotecznego oraz bieżące utrzymanie (w tym zakup leków).
Dodatkowo skarżący nadesłał szereg dokumentów, m.in. zeznania podatkowe za 2012 r. (własne, żony oraz córki), decyzję o przyznaniu prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, wyciągi z rachunków bankowych, umowę kredytu hipotecznego na dokończenie budowy domu jednorodzinnego, dokumenty obrazujące wydatki związane z utrzymaniem domu.
Zdaniem Sądu I instancji, z dokumentów, jakie skarżący przedstawił, wynika, że żona skarżącego oprócz działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej wspólnie z córką prowadzi własną działalność gospodarczą pod nazwą "[...]". Przedmiotem ww. form działalności gospodarczej jest prowadzenie szkoleń w ramach pozaszkolnej edukacji. Nadesłane do akt sprawy rozliczenia podatkowe za 2013 r. wskazują, iż z tytułu własnej działalności gospodarczej córka skarżącego do końca września 2013 r. uzyskała narastająco przychody w wysokości 38.881,30 zł (k. 60 akt sprawy VI SA/Wa 2667/13), natomiast żona skarżącego z tytułu własnej działalności gospodarczej do końca września 2013 r. osiągnęła narastająco przychody w kwocie 66.167,40 zł (k. 54 akt sprawy VI SA/Wa 2667/13).
Z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w 2012 r. małżonka skarżącego oraz jego córka uzyskały stosunkowo wysokie przychody - odpowiednio 115.533,80 zł i 94.004,98 zł , a w 2013 r. małżonka skarżącego uzyskała przychód w wysokości 116427,20 zł. Sąd uznał, że w przypadku przedsiębiorców (a do takich należą żona i córka skarżącego) miarodajną dla oceny ich zdolności płatniczych nie jest kategoria "dochodu" (rozumianego jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania), lecz "przychodu" z uwagi na legalne instrumenty podatkowe pozwalające na równoważenie kosztów i przychodów, tak by w końcowym rozliczeniu obciążenie podatkowe zminimalizować, czy też w ogóle je wyeliminować.