Zażalenie na postanowienie WSA w W. w przedmiocie odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Korycińska po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia B.W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 20 lutego 2008 r., sygn. akt V SA/Wa 1855/07 w przedmiocie odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi B.W. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] marca 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać wniosek o przyznanie prawa pomocy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W.

Uzasadnienie strona 1/2

Zaskarżonym postanowieniem WSA w W. na podstawie art. 254 § 1 i art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., odmówił B.W. przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] marca 2006 r. w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.

W uzasadnieniu Sąd I instancji stwierdził, że wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych jest bezprzedmiotowy, gdyż skarżący nie ma obowiązku uiszczania w postępowaniu sądowoadministracyjnym kosztów, bowiem sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych są z mocy art. 239 pkt 1 lit. e) p.p.s.a. wolne od kosztów sądowych. Sąd stwierdził, że nie zachodzą też przesłanki przemawiające za uwzględnieniem wniosku w zakresie ustanowienia pełnomocnika z urzędu, bowiem skarżący wraz z małżonką posiadają stałe źródło dochodów w wysokości 4.000 zł brutto z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Osiągane dochody oraz wysokość miesięcznych wydatków niezbędnych do utrzymania uniemożliwiają uwzględnienie wniosku. Skarżący posiada również nieruchomość. Sąd stwierdził ponadto, że okoliczność regularnego uiszczania zobowiązań wobec ZUS nie ma znaczenia dla przyznania prawa pomocy.

W zażaleniu na powyższe postanowienie wniesionym do Naczelnego Sądu Administracyjnego B.W. zarzucił Sądowi I instancji obrazę przepisów prawa materialnego. Wskazując na trudną sytuację materialną, w jakiej znajduje się jego rodzina podniósł, że uzyskiwany dochód - 250 złotych miesięcznie na jednego członka rodziny, nie zaspakaja podstawowych potrzeb bytowych, związanych z leczeniem oraz spłatą kredytu mieszkaniowego. Zarzucił też Sądowi I instancji "błąd w ustaleniach faktycznych" w sprawach o umorzenie spornych należności składkowych, które toczą się przed tym Sądem. Domagał się zmiany lub uchylenia zaskarżonego postanowienia podnosząc, że zastosował się do pouczenia Sądu o możliwości ustanowienia pełnomocnika z urzędu po złożeniu stosownych udokumentowanych wniosków. Jednocześnie wskazał na nazwisko pełnomocnika, o ustanowienie którego wnioskuje.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z treścią art. 246 § 1 p.p.s.a., przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Użycie przez ustawodawcę sformułowania "następuje" oznacza, że Sąd udzieli wnioskującemu prawa pomocy w sytuacji, w której udowodni on brak środków na poniesienie jakichkolwiek lub pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd instancji trafnie podkreślił, że sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych są z mocy art. 239 pkt 1 lit. e) p.p.s.a. wolne od kosztów sądowych, zatem złożony w tej sprawie wniosek oceniany był jedynie w kontekście wypełnienia przesłanek przemawiających za jego uwzględnieniem w zakresie ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Powodem odmowy przyznania wnioskującemu prawa pomocy w tym zakresie było wskazanie przez Sąd I instancji, iż wnioskujący wraz z małżonką posiada stałe źródło dochodów w wysokości 4.000 zł brutto z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Strona 1/2