Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Włodzimierz Ryms /spr./, Sędziowie NSA Elżbieta Stebnicka, Edward Janeczko, , po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2005 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku M. B. na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach w sprawie ze skargi M. B. na decyzję Wojewody Śląskiego z dnia [...] sierpnia 2003 r. Nr [...] w przedmiocie wymeldowania z pobytu stałego postanawia oddalić skargę na przewlekłość postępowania
M. B. wniósł skargę na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach w sprawie ze skargi M. B. na decyzję Wojewody Śląskiego z dnia [...] sierpnia 2003 r. w przedmiocie odmowy wymeldowania z miejsca pobytu stałego, domagając się stwierdzenia, że nastąpiła przewlekłość postępowania, przyspieszenia rozpoznania sprawy oraz przyznania kwoty 10.000 zł.
Z akt sprawy wynika, że skarżący wniósł skargę do sądu administracyjnego we wrześniu 2003 r. Organ administracji przekazał odpowiedź na skargę wraz z aktami sprawy w październiku 2003 r. Od tego czasu sprawa oczekuje na wyznaczenie terminu rozprawy. Wniosek skarżącego o przyspieszenie rozpoznania sprawy nie został uwzględniony.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Skarga o stwierdzenie, że w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym nastąpiła przewlekłość postępowania może być uwzględniona, jeżeli są podstawy do przyjęcia, że na skutek działania lub bezczynności sądu naruszone zostało prawo strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki - Dz.U. Nr 179, poz. 1843). Konieczne jest więc ustalenie, że wystąpiła zwłoka w postępowaniu sądowym (przewlekłość postępowania) oraz że zwłoka w postępowaniu sądowym jest nieuzasadniona.
Stosownie do przepisu art. 2 ustawy, o nieuzasadnionej zwłoce można mówić wówczas, jeżeli postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także zachowań stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznawania wszystkich spraw wniesionych do sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy przestrzeganiu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznawanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach.
Stosownie do przepisu § 31 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 września 2003 r. Regulamin wewnętrznego urzędowania wojewódzkich sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 169, poz. 1646 ) sprawy wniesione do sądu rozpoznaje się według kolejności ich wpływu, co oznacza, że sprawa wniesiona później nie może być rozpoznana (nie można wyznaczyć terminu rozprawy) przed rozpoznaniem spraw, które zostały wniesione do Sądu wcześniej.
Liczba spraw wniesionych do sądów jest przyczyną oczekiwania na wyznaczenie terminu rozprawy.
Istnieją jednak podstawy do szybszego rozpoznawania spraw wynikające bądź to wprost z przepisów ustaw, które określają terminy rozpoznawania spraw przez sąd, bądź to z przepisów regulujących tryb postępowania umożliwiający rozpoznanie sprawy poza kolejnością. Ma to szczególne znaczenie w sprawach, w których stopień faktycznej i prawnej zawiłości nie jest znaczny, a ich charakter prawny i znaczenie dla strony przemawia za szybszym rozpoznaniem sprawy. Takie możliwości stwarza zarządzenie rozpoznania sprawy poza kolejnością przez prezesa sądu, jeżeli strona przedstawi powody uzasadniające rozpoznanie sprawy poza kolejnością (§ 31 ust. 2 powołanego rozporządzenia) oraz tryb uproszczony, o którym mowa w art. 119-122 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Przepisy regulujące postępowanie uproszczone mają zastosowanie także w sprawach, w których skargi zostały wniesione przed 1 stycznia 2004 r. i postępowanie nie zostało zakończone. Postępowanie uproszczone pozwala na szybsze rozpoznanie sprawy bez wyznaczania rozprawy, jednakże w przypadku, o którym mowa w art. 119 pkt 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, konieczny jest wniosek strony o rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym.