Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Edward Janeczko Sędziowie NSA Zygmunt Niewiadomski (spr.) Janina Antosiewicz po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2004 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi M. i R. Z. o stwierdzenie, że nastąpiła przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Poznaniu w sprawie o sygn. akt II SA/Po 139/03 w sprawie ze skargi P. S.A. z siedzibą w P. na decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] grudnia 2002r. Nr [...] p o s t a n a w i a: - oddalić skargę o stwierdzenie, że nastąpiła przewlekłość postępowania w sprawie II SA/Po 139/03.
M. i R. Z. pismem z dnia 5 października 2004r. wnieśli skargę na "bezczynność sądu" polegającą na niewyznaczeniu terminu rozprawy w sprawie ze skargi P. S.A. na decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] grudnia 2003r. (sygn. akt II SA/Po 139/03). Następnie kolejnym pismem z dnia 25 października sprecyzowali treść skargi wnosząc o potraktowanie jej jako skargi o stwierdzenie przewlekłości postępowania w rozumieniu ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz. 1843).
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Skarga o stwierdzenie, że w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym nastąpiła przewlekłość postępowania - stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz. 1843) - może być uwzględniona, w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa strony, na skutek działania lub bezczynności sądu, do rozpoznania jej sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy, o zwłoce można mówić wówczas, jeżeli postępowanie w sprawie trwa dłużej, niż jest to konieczne dla wyjaśnienia istotnych w sprawie okoliczności faktycznych i prawnych. Analizując, czy w sprawie nastąpiła przewlekłość postępowania, należy uwzględnić ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, biorąc pod uwagę charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznawania wszystkich wniesionych do sądu spraw bez nieuzasadnionej zwłoki.
Dodatkowo należy zaznaczyć, iż stosownie do przepisu § 31 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 września 2003 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania wojewódzkich sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 169, poz. 1646) sprawy wniesione do sądu rozpoznaje się według kolejności ich wpływu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zasada rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oznacza, że sprawa skarżącego nie może być rozpoznana (nie można wyznaczyć terminu rozprawy) przed rozpoznaniem spraw wniesionych wcześniej. Istnieje jednak podstawa do rozpoznania sprawy poza kolejnością, w drodze zarządzenia prezesa sądu, jeżeli jest to uzasadnione (§ 31 ust. 2 powołanego rozporządzenia). Skorzystanie z tego trybu wymaga wystąpienia z takim wnioskiem przez stronę oraz podania okoliczności uzasadniających rozpoznanie sprawy poza kolejnością. Ponadto, obowiązująca od 1 stycznia 2004 r. ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) przewiduje postępowanie uproszczone. Tryb ten pozwala na szybsze rozpoznanie sprawy bez wyznaczania rozprawy, jednakże w przypadku, o którym mowa w art. 119 pkt 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, konieczny jest odpowiedni wniosek strony. Stwarza to możliwość szybkiego rozpoznania zwłaszcza spraw, których stopień faktycznej i prawnej zawiłości nie jest znaczny a charakter sprawy i jej znaczenie dla strony przemawia za szybkim rozpoznaniem sprawy. Z treści skargi, ani z akt sprawy nie wynika, aby którakolwiek ze stron skorzystała z takiej możliwości.
W niniejszej sprawie należy stwierdzić, że po terminowym i prawidłowym wykonaniu wstępnych czynności, Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu nadał bieg skardze E. S.A. w P. Zarzucane przez M. i R. Z. niewyznaczenie rozprawy nie przemawia za twierdzeniem, iż w sprawie zachodzi przewlekłość postępowania, skoro skarga wpłynęła do Sądu 20 stycznia 2003r., a postępowanie przedłużające się nawet ponad rok nie odbiega od przeciętnego czasu oczekiwania na rozpatrzenie sprawy przez sąd administracyjny. Także ocena dokonana przez Naczelny Sąd Administracyjny z urzędu nie daje podstaw do stwierdzenia, iż w niniejszej sprawie doszło do przewlekłości postępowania sądowego, a twierdzenia skarżących o przedłużającym się postępowaniu przed organami administracji publicznej pozostają bez wpływu na tok postępowania sądowego.
W powyższej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, jak w sentencji na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.