Dnia 12 lutego 2020 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Paweł Miładowski, , , po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej W. P., M. P., A. P., A. P. i A. M. P. G. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 września 2019 r., sygn. akt VII SA/Wa 1237/19 o odrzuceniu skargi M. P., A. P., A. P. i A. P. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] kwietnia 2019 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji postanawia: oddalić skargę kasacyjną.
Postanowieniem z dnia 10 września 2019 r., sygn. akt VII SA/W 1237/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę w części jako wniesioną przez M. P., A. P., A. P. i A. P..
Sąd, powołując się na treść art. 58 § 1 pkt 6 oraz art. 50 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.", wskazał, że w niniejszej sprawie w zakresie dotyczącym zaskarżonego postanowienia Głównego Inspektora nadzoru Budowlanego w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności - organ nie uznał M. P., A. P., A. P. i A. P. za strony postępowania, dlatego też ww. postanowienie wydane w sprawie nie zostało im doręczone. Wobec tego skarga wniesiona przez M. P., A. P., A. P. i A. P. została uznana w tej części za wniesiona przez podmioty niemające przymiotu strony i nieposiadające legitymacji do jej wniesienia, co czyni ją niedopuszczalną i obliguje Sąd do jej odrzucenia.
Skargę kasacyjną od powyższego wyroku opartą na przesłankach z art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a. złożyli W. P., M. P., A. P., A. P. i A. M. P. G., wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie Sądowi I instancji sprawy do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania.
Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 133 § 1 w zw. z art. 151 p.p.s.a. oraz w zw. z art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 K.p.a., a także naruszenie prawa materialnego, tj. art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Skarga kasacyjna nie zasługiwała na uwzględnienie. Zaskarżone postanowienie odpowiada prawu pomimo częściowo błędnego jego uzasadnienia.
Na podstawie art. 182 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny może rozpoznać na posiedzeniu niejawnym skargę kasacyjną od postanowienia wojewódzkiego sądu administracyjnego kończącego postępowanie w sprawie. W takim przypadku Naczelny Sąd Administracyjny orzeka w składzie jednego sędziego (art. 182 § 3 p.p.s.a.).
Stosownie do treści art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej z urzędu biorąc pod rozwagę jedynie nieważność postępowania.
Wobec tego, że w rozpoznawanej sprawie nie zachodzi żadna z okoliczności skutkujących nieważnością postępowania, o jakich mowa w art. 183 § 2 p.p.s.a., a nadto nie zachodzi również żadna z przesłanek, o których mowa w art. 189 p.p.s.a., które Naczelny Sąd Administracyjny rozważa z urzędu dokonując kontroli zaskarżonego skargą kasacyjną postanowienia Sądu pierwszej instancji, Naczelny Sąd Administracyjny dokonał takiej kontroli zaskarżonego postanowienia jedynie w zakresie wyznaczonym podstawami skargi kasacyjnej.
W postępowaniu przed sądem administracyjny dla ustalenia, czy na podstawie art. 50 § 1 i 2 p.p.s.a. skargę do sądu wniósł podmiot uprawniony, nie jest wystarczające powołanie się na okoliczność, że organ administracyjny nie uznał danego podmiotu za stronę postępowania administracyjnego i takiemu podmiotowi nie doręczył zaskarżonego aktu administracyjnego. Niezależnie od tych okoliczności, w ramach art. 50 p.p.s.a. sąd administracyjny samodzielnie ocenia, czy skargę wniósł podmiot, który ma interes prawny. Przesłankę "posiadania interesu prawnego", o której stanowi art. 50 § 1 p.p.s.a., polega na wykazaniu istnienia normy prawa materialnego, na podstawie której określona osoba może domagać się konkretyzacji uprawnień lub obowiązków bądź żądać przeprowadzenia kontroli określonego aktu lub czynności w celu ochrony jego sfery praw i obowiązków przed zaistniałymi naruszeniami i doprowadzenia do stanu zgodnego z prawem. W celu ustalenia interesu prawnego, a tym samym możliwości wniesienia skargi do sądu administracyjnego, niezbędnym jest istnienie związku o charakterze materialnym pomiędzy sytuacją faktyczną danego podmiotu, a normą prawa materialnego. W tej sprawie w skardze nie został wykazany interes prawny podmiotów, którym organ nie doręczył zaskarżonego postanowienia. Z tego też względu Sąd I instancji wezwał skarżących do wykazania interesu prawnego. Jednak na wezwanie Sądu skarżący nie wykazali własnego interesu prawnego. Także w skardze kasacyjnej takiego interesu prawnego nie wykazano.