Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Zofia Flasińska po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej G. M. i A. M. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 30 maja 2012 r., sygn. akt II SA/Gd 112/12 o odrzuceniu skargi G. M. i A. M. na postanowienie Wojewody Pomorskiego z dnia [...] grudnia 2011 r., nr [...] w przedmiocie odmowy zawieszenia postępowania w sprawie pozwolenia na budowę postanawia: oddalić skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny Gdańsku, postanowieniem z dnia 30 maja 2012 r., sygn. akt II SA/Gd 112/12, odrzucił skargę G. M. i A. M. na postanowienie Wojewody Pomorskiego z dnia [...] grudnia 2011 r. w przedmiocie odmowy zawieszenia postępowania w sprawie pozwolenia na budowę.
Powyższe orzeczenie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.
Prezydent Miasta S. wszczął postępowanie administracyjne z wniosku Z. C. o zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na rozbiórkę istniejącego budynku i budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego na działce nr [...] przy ulicy [...] w S. Uczestnicy tego postępowania - właściciele działki sąsiedniej - złożyli wniosek o jego zawieszenie. Wskazali, że od ok. 2 lat podejmują działania zmierzające do zmiany obowiązującego dla tego terenu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a ponadto wystąpili do Miejskiego Konserwatora Zabytków w S. o wznowienie postępowań administracyjnych zakończonych decyzjami tego organu o wyrażeniu zgody na realizację inwestycji i na związaną z nią wycinkę drzew na działce inwestora. Dodatkowo wskazali na nieuregulowaną kwestię dotyczącą urządzenia drogi dojazdowej do ich posesji i do działki inwestora.
Prezydent Miasta S. postanowieniem z [...] października 2011 r. odmówił zawieszenia postępowania. W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że z uwagi na to, iż G. M. i A. M. nie są wnioskodawcami w sprawie pozwolenia na budowę, brak jest podstaw do uwzględnienia ich wniosku.
Postanowieniem z [...] grudnia 2011 r. Wojewoda Pomorski utrzymał w mocy postanowienie Prezydenta Miasta S. Organ wyjaśnił, że G. M. i A. M. nie przysługuje uprawnienie do żądania zawieszenia postępowania, albowiem to nie z ich inicjatywy prowadzone jest postępowanie o udzielenie pozwolenia na budowę.
Rozpoznając skargę od powyższego rozstrzygnięcia, Sąd I instancji uznał, iż jest ona niedopuszczalna i podlega odrzuceniu. Stosownie do art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270) - dalej p.p.s.a., sąd orzeka w sprawach skarg na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty. Zaskarżone postanowienie natomiast nie należy do żadnej z w/w kategorii postanowień, albowiem ani nie rozstrzyga o istocie sprawy, ani nie kończy postępowania. Zdaniem Sądu w aktualnym stanie prawnym, nie służy na nie również zażalenie. Art. 101 § 3 k.p.a. do dnia 10 kwietnia 2011 r. miał następującą treść: "Na postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania służy stronie zażalenie." Wobec takiego brzmienia w/w przepisu przyjmowano, że zażalenie przysługuje na wszystkie rodzaje postanowień w przedmiocie zawieszenia. Zmiana kodeksu postępowania administracyjnego wprowadzona ustawą z 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 6, poz. 18), która weszła w życie 11 kwietnia 2011 r. (a więc obowiązująca już w dacie wydania postanowienia organu I instancji) zmieniła treść art. 101 § 3 k.p.a. Przepis ten obecnie brzmi: "Na postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania albo odmowy podjęcia zawieszonego postępowania służy stronie zażalenie". Dodanie do dotychczasowej treści art. 101 § 3 k.p.a. sformułowania "albo odmowy podjęcia zawieszonego postępowania" zmienia - zdaniem Sądu I instancji - sens i rozumienie zawartego w tym przepisie pojęcia "w sprawie zawieszenia" w taki sposób, że od 11 kwietnia 2012 r. oznacza ono jedynie postanowienie o zawieszeniu postępowania. Skoro zażalenie nie służy na podjęcie zawieszonego postępowania, to nie może też służyć na odmowę zawieszenia postępowania, gdyż skutek obu tych postanowień jest taki sam, a mianowicie że postępowanie administracyjne jest kontynuowane. Organ w jednym i w drugim przypadku (zarówno przy postanowieniu o odmowie zawieszenia, jak i przy postanowieniu o podjęciu zawieszonego postępowania) ocenia czy istnieją przeszkody do dalszego prowadzenia postępowania administracyjnego. Sąd I instancji wskazał, że w przypadku rozpoznawania wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania organ nie tylko bada czy ustały przyczyny jego zawieszenia, ale ponownie ocenia samą zasadność zawieszenia, bowiem gdy nie było podstaw do zawieszenia organ w każdym czasie obligowany jest podjąć postępowanie. Dokonując wykładni obecnej treści art. 101 § 3 k.p.a., Sąd uznał, iż brak jest takich okoliczności, które przemawiałyby za przyjęciem dopuszczalności zażalenia na postanowienie o odmowie zawieszenia w sytuacji, gdy nie przysługuje ono na postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania. W każdym z tych przypadków zasadność odmowy zawieszenia i zasadność podjęcia zawieszonego postępowania podlegać będzie kontroli instancyjnej w ramach odwołania od decyzji. Zdaniem Sądu, skoro wprowadzeniu do treści art. 101 § 3 kpa "albo odmowy podjęcia zawieszonego postępowania" towarzyszyło przekonanie ustawodawcy, że brak jest uzasadnienia do zaskarżania tego postanowienia to świadczy, że prawidłowa interpretacja "w sprawie zawieszenia postępowania" powinna obejmować tylko postanowienie o zawieszeniu postępowania, a nie o odmowie zawieszenia.