Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Włodzimierz Ryms Sędziowie NSA Zofia Flasińska Marek Stojanowski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku D. W. i M. W. o wyłączenie wszystkich sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu od orzekania w sprawie o sygn. akt II SA/Wr 520/12 ze skargi D. W. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności postanowienia w sprawie uzgodnienia w zakresie ochrony gruntów rolnych zamierzenia inwestycyjnego polegającego na budowie zbiornika na nieczystości płynne o charakterze socjalno-bytowym postanawia: odmówić wyznaczenia innego wojewódzkiego sądu administracyjnego do rozpoznania pisma D.W. i M. W. z dnia 22 kwietnia 2013 r.
Prawomocnym postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2013 r. sygn. akt II SA/Wr 520/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odrzucił skargę D. W. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności postanowienia w sprawie uzgodnienia w zakresie ochrony gruntów rolnych zamierzenia inwestycyjnego polegającego na budowie zbiornika na nieczystości płynne o charakterze socjalno-bytowym.
Pismem z 22 kwietnia 2013 r., uzupełnionym następnie kolejnymi pismami procesowymi, D. W. i M. W. wnieśli o wyłączenie wszystkich sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu od orzekania w sprawie o sygn. akt II SA/Wr 520/12.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Pismo z dnia 22 kwietnia 2013 r., w którym ww. strony wnoszą o wyłączenie sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu nie jest wnioskiem o wyłączenie sędziów, o którym mowa w art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) - dalej w skróci, jako: "P.p.s.a.".
Instytucja wyłączenia sędziego zarówno z mocy prawa, jak i na wniosek strony jest istotną gwarancją procesową, która ma zapewnić rozpoznanie sprawy przez sąd w takim składzie orzekającym, którego sędziowie nie pozostają w relacjach osobistych ze stronami oraz nie mieli określonych wcześniej związków z rozpoznawaną sprawą. Ratio legis przepisów o wyłączeniu sędziego, we wszystkich procedurach sądowych sprowadza się do eliminowania przyczyn, które mogą skutkować wątpliwościami, co do bezstronności i obiektywizmu sędziego w rozpoznaniu określonej sprawy. Poza wypadkami wyłączenia z mocy samego prawa (art. 18 § 1 P.p.s.a.) wyłączenie sędziego następuje na wniosek wówczas, jeżeli zachodzą takie okoliczności, które mogłyby wywołać wątpliwości co do bezstronności sędziego.
Z akt sprawy wynika, że prawomocnym postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2013 r. sygn. akt II SA/Wr 520/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odrzucił skargę D.W. Skarga kasacyjna od tego postanowienia nie została wniesiona. Postępowanie w tej sprawie zostało zakończone.
Wniosek o wyłączenie sędziego (sędziów) wnosi się w toku postępowania, ma on bowiem zagwarantować stronie rozpoznanie sprawy przez bezstronny sąd. Żądanie wnioskodawców zawarte w piśmie z 22 kwietnia 2013 r. - złożone po zakończeniu postępowania sądowego - nie zmierza zatem do rozpoznania sprawy przez bezstronny sąd, tj. w takim składzie orzekającym, którego sędziowie nie pozostają w relacjach osobistych ze stronami oraz nie mieli określonych wcześniej związków z rozpoznawaną sprawą. Postępowanie wnioskodawców nie stanowi korzystania z przysługujących stronom uprawnień procesowych, ale jest działaniem obliczonym na podważenie autorytetu sądu jako takiego.
Tym samym Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że pismo z dnia 22 kwietnia 2013 r. nie jest wnioskiem o wyłączenie sędziów, o którym mowa w art. 19 P.p.s.a., a więc nie wymaga rozpoznania. Oznacza to, że z uwagi na brak wniosku o wyłączenie sędziego (sędziów), nie ma podstaw do wyznaczenia innego wojewódzkiego sądu administracyjnego do rozpoznania takiego żądania, na podstawie art. 22 § 3 P.p.s.a. W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji postanowienia.
`