Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Alicja Plucińska-Filipowicz (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Andrzej Gliniecki Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński Protokolant: Kamil Buliński po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy z wniosku Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Nowym Sączu z dnia [...] grudnia 2011 r. nr [...] o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Nowym Sączu a Głównym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w przedmiocie rozpatrzenia wniosku E. B. o stwierdzenie nieważności decyzji Przewodniczącego Zarządu Sądeckiej Miejskiej Strefy Usług Publicznych z dnia [...] czerwca 1998 r. znak: [...] postanawia: wskazać Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego jako organ właściwy do rozpatrzenia wniosku E. B. o stwierdzenie nieważności decyzji Przewodniczącego Zarządu Sądeckiej Miejskiej Strefy Usług Publicznych z dnia [...] czerwca 1998 r.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Nowym Sączu wystąpiło do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie, na podstawie art. 15 § 1 pkt 4 i § 2, w związku z art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270) sporu o właściwość pomiędzy tym organem a Głównym Inspektorem Nadzoru Budowlanego, w przedmiocie wskazania organu właściwego w sprawie rozpatrzenia wniosku E. B. z dnia 28 sierpnia 2006 r. o stwierdzenie nieważności decyzji Przewodniczącego Zarządu Sądeckiej Miejskiej Strefy Usług Publicznych z dnia [...] czerwca 1998 r. nakazującej rozbiórkę obiektu budowlanego, która utrzymana została w mocy decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Nowym Sączu z dnia [...] grudnia 1998 r.
W uzasadnieniu wniosku wskazano, że począwszy od dnia 1 stycznia 1999 r., kiedy to wdrożono reformę ustrojową, związaną z utworzeniem trójszczeblowej struktury samorządu terytorialnego, wydawanie decyzji administracyjnych nakazujących rozbiórkę obiektu budowlanego leży w kompetencjach powiatowego inspektora nadzoru budowlanego - jako organu I instancji oraz wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego - jako organu II instancji (art. 48 w związku z art. 83 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane). Organy te przejęły wówczas kompetencje posiadane do tej pory na sądecczyźnie przez organy pilotażowej jednostki samorządu terytorialnego II stopnia, tj. Sądeckiej Miejskiej Strefy Usług Publicznych, utworzonej na podstawie ustawy z dnia 24 listopada 1995 r. o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych (Dz.U. Nr 141, poz. 692), a także kompetencje organu odwoławczego, przysługujące Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w Nowym Sączu, zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy z dnia 24 listopada 1995 r. Należy przyjąć, że wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji organu I instancji, od której złożono odwołanie, obejmuje również decyzję o utrzymaniu jej w mocy, wydaną przez organ II instancji. W związku z czym, zdaniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego, organem właściwym w sprawie jest Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego, jako organ wyższego stopnia w stosunku do organu odwoławczego w sprawach o nakazanie rozbiórki obiektu budowlanego.
W odpowiedzi na wniosek Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego podniósł, że w związku z wprowadzeniem z dniem 1 stycznia 1999 r. reformy ustrojowej państwa -zgodnie z art. 17 Kpa w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 29 listopada 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz. U. Nr 62, poz. 1126, ze zm.) - samorządowe kolegia odwoławcze są organem wyższego stopnia w stosunku do jednostek samorządu terytorialnego. W kwestii ustalenia właściwości organu wyższego stopnia w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego rozpatrujących sprawy z zakresu administracji zleconej powołano się na stanowisko Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 6 kwietnia 2001 r., sygn. III RN 88/00 zauważył, że od 1 stycznia 1999 r. Samorządowe Kolegia Odwoławcze są organem odwoławczym od decyzji organów gminy bez względu na to, czy decyzje te dotyczą zadań własnych gminy, czy zadań zleconych (także wyrok SN z 17.11.2000 r., III RN 52/00). Przytoczone orzecznictwo, zdaniem Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego oznacza odmiennie, niż było dotąd, właściwość kolegiów we wszystkich sprawach załatwianych przez organy tego samorządu niezależnie od tego, czy sprawy te należały do kategorii zadań własnych samorządu, czy zleconych. Podstawą prawną utworzenia Sądeckiej Miejskiej Strefy Usług Publicznych była ustawa z dnia 24 listopada 1995 r. o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych (Dz. U. Nr 141, poz. 692, ze. zm.). Zadania zostały przejęte jako zadania zlecone, a nie własne, był to drugi szczebel samorządu terytorialnego, w związku z czym wskazano Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Nowym Sączu jako organ właściwy do rozpatrzeniu wniosku.