Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Mazur /spr./ Sędziowie: Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński Sędzia WSA del. Agnieszka Wilczewska - Rzepecka Protokolant: asystent sędziego Michał Zawadzki po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2015 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy z wniosku Wójta Gminy Brenna z dnia 29 września 2014 r. nr Bd.6727.4.30.2014.BZ o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Wójtem Gminy Brenna a Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w Cieszynie w przedmiocie wskazania organu właściwego do podjęcia działań w sprawie wykonania robot budowlanych przez Pana G.Z. na dz. nr A, B położonych w Brennej. postanawia: wskazać Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Cieszynie jako organ właściwy w sprawie.
Wnioskiem z dnia 8 października 2014 r. Wójt Gminy Brenna wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygniecie sporu kompetencyjnego między nim a Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w Cieszynie poprzez wskazanie tego ostatniego jako organu właściwego do podjęcia działań w sprawie wykonania robót budowlanych przez G.Z. na dz. nr A i dz. nr B położonej w Brennej.
W uzasadnieniu wniosku wskazano, iż w dniu 11 sierpnia 2014 r. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Cieszynie przekazał do tut. organu pismo (uzupełnione w dniu 21 sierpnia 2014 r. i 04 września 2014 r.) Z.P. z dnia 15 lipca 2014 r. m.in. w sprawie sprawdzenia legalności robót ziemnych prowadzonych na działkach A, B przez G.Z. do załatwienia zgodnie z właściwością rzeczową. Sprawę przekazano w oparciu o art. 59 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 647 ze zm.) Wójt Gminy Brenna podkreślił, iż działki nr A i nr B położone w Brennej na których wykonano taras ziemny są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a powyższy przepis tj. art. 59 ust. 3 ma zastosowanie w sytuacjach w których nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego i następuje konieczność korzystania z przepisów dotyczących ustaleniu warunków zabudowy.
W dniu 23 września 2014 r. pracownicy Urzędu Gminy Brenna przeprowadzili na działkach nr A, B położonych w Brennej oględziny na których ustalono, iż na ww. działkach od strony północnej w odległości około 2,5-4m od nieruchomości zabudowanej budynkiem będącej własnością Państwa P. tj. dz. nr C wybrano ziemię tworząc uskok o wysokości około 8 m w taki sposób, że zagraża osunięciem się ziemi wraz z budynkiem na działki nr A, B zabudowane budynkiem. Zgodnie z oświadczeniem Pana G.Z. już podczas prac ziemnych część stoku osunęła się, co doprowadziło do wybrania ziemi i wyrównania uskoku w ww. zakresie. W związku z powyższym właściciele nieruchomości zabudowanej budynkiem tj. C wnioskują o umocnienie stoku w celu umknięcia katastrofy budowlanej poprzez budowę przez Pana G.Z. muru oporowego. Również od strony północno- wschodniej w odległości około 1 m od nieruchomości obejmującej działkę nr D zabudowanej budynkiem utworzono uskok o wysokości od około 40 cm do 6 m. Przed budynkiem położonym na działkach A, B w Brennej został zniwelowany teren, obniżając poziom o około 1 m, a następnie odkryto fundamenty budynku w celu ich odwodnienia i osuszenia oraz wykonano betonową ścianę dociskową wokół budynku w celu izolacji fundamentów. Również, wykonano wjazd z płyt betonowych i przygotowano fundament pod ogrodzenie od granicy działki z drogą gminną - ulicą J. Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z wyrokiem WSA w Gliwicach z dnia 22 sierpnia 2008 r. (sygn. II SA/GI152/08, LEX nr 509803) dla zakwalifikowania skutków robót ziemnych jako budowli ziemnej wystarczające jest, aby stanowiły one pewną całość techniczno-użytkową, o określonej konstrukcji i funkcji. Za taką całość można uznać także skutek wykonanych robót niwelacyjnych, jeśli doszło do celowego nawiezienia czy przemieszczenia wielkich mas ziemi, skutkującego powiększeniem płaskiej części terenu. W ocenie wnioskodawcy bez wątpienia nasyp ziemny wykonany na dz. nr E stanowi budowlę ziemną o konkretnych nieprzypadkowych parametrach i funkcji w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j.: Dz. U. 2013 poz. 1409 ze zm. ). W związku z powyższym wymaga uzyskania m.in. wszelkich uzgodnień z gestorami sieci, (wykonanie niwelacji terenu mogło spowodować nadsypanie pasa gruntu w którym zlokalizowana jest sieć uzbrojenia terenu, co może powodować utrudnienie lub uniemożliwić ich naprawę, przebudowę, czy modernizację) zgłoszenia robót budowlanych bądź uzyskania pozwolenia na budowę. Również prace budowlane polegające na wykonaniu wjazdu na działkę i ogrodzenia od strony drogi gminnej oraz wzniesieniu betonowej ściany dociskowej wokół budynku bez wątpienia wymagają zgłoszenia robót budowlanych lub uzyskania pozwolenia na budowę. Podkreślono, iż zgodnie z postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lutego 2010 r. II OW 27/09 Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego jest właściwy do likwidacji samowoli budowlanej polegającej na budowie obiektu budowlanego wbrew ustaleniom obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego również wówczas, gdy budowa taka nie musiała być poprzedzona uzyskaniem pozwolenia na budowę lub zgłoszeniem. W ocenie Wójta Gminy Brenna niwelacja terenu, która nastąpiła na ww. działkach miała charakter prac przygotowawczych, gdyż w ich następstwie możliwe było wzniesienie m.in. betonowej ściany dociskowej wokół budynku w celu izolacji fundamentów, czy budowy zjazdu na zniwelowanym gruncie. Biorąc pod uwagę powyższe oraz w związku z art. 81, 84, 84a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane w ocenie wnioskodawcy to Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego jest organem, który posiada kompetencje do podejmowania działań mających na celu spowodowanie przestrzegania przepisów ustawy Prawo budowlane w tym przeciwdziałanie powstawaniu katastrof budowlanych (np. na skutek osunięcia się mas ziemnych).