Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jerzy Stelmasiak, Sędziowie: sędzia NSA Maciej Dybowski, sędzia NSA Małgorzata Stahl (spr.), , Protokolant : starszy asystent sędziego Tomasz Godlewski, po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku J.R., A. M. oraz M. B. z dnia 16 stycznia 2014 r. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Małopolskim Komisarzem Wyborczym a Wojewodą Małopolskim przez wskazanie organu właściwego do podjęcia rozstrzygnięcia w sprawie wygaśnięcia mandatu radnych: J. R., A. M. oraz M. B. postanawia: oddalić wniosek.
Pismem z dnia 10 grudnia 2013 r. (data stempla pocztowego) J. R., A. M. i M. B. zwrócili się do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Komisarzem Wyborczym a Wojewodą Małopolskim w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnych.
We wniosku wskazano, że pismem z dnia 9 września 2013 r. Wojewoda Małopolski, kierując się treścią art. 98a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, wezwał Radę Miejską w K. do podjęcia uchwały w sprawie wygaśnięcia mandatu radnych Rady Miejskiej w K.: J. R., A.M. i M. B., w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania. Jednocześnie Wojewoda stanął na stanowisku, że bezskuteczność wezwania do podjęcia uchwały skutkować będzie wydaniem przez organ nadzoru zarządzenia zastępczego, stwierdzającego wygaśnięcie mandatu ww. radnych.
Prezentując swoje stanowisko, Wojewoda stwierdził, że w obecnej kadencji samorządowych organów (2010-2014) stwierdzaniem wygaśnięcia mandatu radnego zajmuje się właściwa rada. Konsekwencją jej bierności jest rozstrzygnięcie nadzorcze.
Co prawda, jak podniesiono, stanowisko takie może znajdować oparcie w poglądach Państwowej Komisji Wyborczej, która wywodzi ów pogląd z redakcji art. 16 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Kodeks wyborczy (Dz.U. Nr 21, poz. 113 ze zm.). Niemniej jednak, zdaniem wnioskodawców, wykładnia taka jest wadliwa. Wskazano zatem, że wątpliwości budzi zgodność z Konstytucją art. 16 ust. 2a ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy. Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodne z Konstytucją przepisy art. 16 ust. 1 i 2 powołanej ustawy, które to regulacje w zasadzie pokrywają się z aktualnym brzmieniem art. 16 ust. 2a ww. ustawy. Nadto, co istotne, ten ostatni przepis wszedł w życie w dniu 27 grudnia 2012 r., a zatem w czasie kiedy Wojewoda Małopolski od kilku miesięcy prowadził postępowanie w przedmiocie wygaśnięcia mandatów radnych.
Sygnalizowane powyżej zagadnienie, w ocenie wnioskodawców, ma niewątpliwie charakter prejudycjalny, którego rozstrzygnięcie przez Trybunał Konstytucyjny winno poprzedzać orzeczenie o kompetencjach organów do rozstrzygania w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego.
Wobec powyższego wniesiono o wskazanie Komisarza Wyborczego jako organu właściwego do podjęcia ewentualnego rozstrzygnięcia w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnych.
W odpowiedzi na powyższy wniosek Wojewoda Małopolski, reprezentowany przez radcę prawnego, wniósł o odrzucenie tego wniosku i zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu organ nadzoru wskazał, że wskutek wystąpienia radnych Rady Miejskiej w K. z dnia [...] lipca 2012 r. zostało wszczęte postępowanie nadzorcze mające na celu ustalenie, czy ww. radni (J. R., A. M. i M. B.) naruszyli dyspozycję zawartą w normach art. 24f ust. 1 i 1a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
Wojewoda wywodzi swoje uprawnienie do działania z art. 190 ustawy z dnia 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz.U. z 2010 r. Nr 176, poz. 1190 ze zm.). Przytacza również brzmienie art. 98a ustawy o samorządzie gminnym. Podkreśla, iż przepisy ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin (...) zostały uchylone z dniem 1 sierpnia 2011 r. Należy jednak zauważyć, że przepisy ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Kodeks wyborczy oraz ustawy z dnia 31 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 217, poz. 112 ze zm.), stanowią, iż do kadencji organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, w czasie której weszła w życie ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy, która w niektórych sytuacjach wprowadza zmiany w zakresie określenia właściwego organu, który stwierdza wygaśnięcie mandatu radnego w przypadku bezczynności rady gminy, mają zastosowanie przepisy dotychczasowe, czyli przepisy m.in. ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.