Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Włodzimierz Ryms (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak Sędzia del. NSA Zdzisław Kostka Protokolant starszy asystent Anna Sidorowska-Ciesielska po rozpoznaniu w dniu 13 sierpnia 2013 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Starosty Poznańskiego z dnia 25 kwietnia 2013 r. nr [...] o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Starostą Poznańskim a Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego dla powiatu poznańskiego o wskazanie organu właściwego w sprawie rozbiórki tymczasowego obiektu budowlanego postanawia: wskazać Starostę Poznańskiego jako organ właściwy w sprawie wykonania obowiązku rozbiórki tymczasowego obiektu budowlanego.
Starosta Poznański wnioskiem z dnia 25 kwietnia 2013 r. wystąpił o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Starostą Poznańskim a Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego dla powiatu poznańskiego przez wskazanie organu właściwego w sprawie o wyegzekwowanie rozbiórki tymczasowego obiektu budowlanego (hali namiotowej) usytuowanego na działce nr [...] w S. L., przy ul. S., wykonanej na podstawie zgłoszenia.
W uzasadnieniu wniosku Starosta Poznański określił przedmiot sprawy, w której doszło do negatywnego sporu kompetencyjnego. Hala namiotowa została wybudowana na podstawie zgłoszenia z dnia 1 czerwca 2012 r., jako tymczasowy obiekt budowlany na okres 120 dni (art. 29 ust. 1 pkt 12 w związku z art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.). Zgłoszenia dokonano Staroście Poznańskiemu, który nie wniósł sprzeciwu. W dniu 18 marca 2013 r. J. P. i G. P.-B. wystąpili o zlikwidowanie hali namiotowej, ponieważ inwestor nie rozebrał obiektu. Starosta Poznański przekazał to pismo Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego dla powiatu poznańskiego, jako organowi właściwemu do załatwienia tej sprawy, jednakże Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego zwrócił to pismo Staroście Poznańskiemu przyjmując, że Starosta jest organem właściwym do wyegzekwowania obowiązku rozebrania tymczasowego obiektu budowlanego, który wybudowano na podstawie zgłoszenia i nie został rozebrany lub przeniesiony w inne miejsce przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu.
Zdaniem Starosty Poznańskiego spór kompetencyjny w tej sprawie ma swoje źródło w orzecznictwie sadów administracyjnych. W niektórych orzeczeniach, przykładowo postanowienia NSA z dnia 26 lutego 2008 r., sygn. akt II OW 76/07 i z dnia 22 lutego 2010 r., sygn. akt II OW 84/09, przyjęto stanowisko, że jeżeli tymczasowy obiekt budowlany powstał na podstawie zgłoszenia organu administracji architektoniczno-budowlanej i nie został rozebrany w terminie, organ ten jest uprawniony do wykonania obowiązku rozbiórki w drodze egzekucji administracyjnej (obowiązku wynikającego bezpośrednio z przepisu prawa), gdyż jest wierzycielem w rozumieniu art. 1a pkt 13 i art. 5 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 ze zm.) oraz właściwym organem egzekucyjnym stosownie do art. 20 § 1 pkt 2 w związku z art. 26 § 4 tej ustawy, co oznacza, że powinien przystąpić z urzędu do egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego przez siebie wystawionego. Prezentowane jest jednak także odmienne stanowisko (postanowienie WSA w Poznaniu z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt II SA/Po 503/07, postanowienie WSA w Poznaniu z dnia 25 lipca 2008 r., sygn. akt II SA/Po 121/08; postanowienie WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 20 kwietnia 2011 r., sygn. akt II SA/Go 117/11; postanowienie WSA w Olsztynie z dnia 13 września 2011 r., sygn. akt II SA/Ol 659/11), w którym przyjmuje się, że tymczasowy obiekt budowlany, wybudowany na podstawie zgłoszenia, zgodnie z warunkami określonymi w art. 29 ust. 1 pkt 12 Prawa budowlanego, jednak nierozebrany lub nieprzeniesiony w inne miejsce przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu, przestaje być obiektem budowlanym, którego budowa nie wymaga pozwolenia na budowę i taki obiekt należy uznać za wybudowany bez wymaganego pozwolenia na budowę, a wobec tego powstaje stan samowoli budowlanej polegającej na wybudowaniu obiektu budowlanego bez wymaganego pozwolenia na budowę (art. 48 Prawa budowlanego), do której usunięcia właściwy jest organ nadzoru budowlanego (art. 83 ust. 1 Prawa budowlanego).