Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zygmunt Niewiadomski Sędziowie Sędzia NSA Maria Czapska-Górnikiewicz /spr./ Sędzia NSA Jacek Hyla Protokolant Agnieszka Majewska po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy z wniosku Wojewody Małopolskiego z dnia 10 sierpnia 2008 r. nr PN.I.0540-4-08 o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Wojewodą Małopolskim a Starostą Myślenickim w przedmiocie wskazania organu właściwego w sprawie niekorzystnego przekształcenia naturalnego ukształtowania terenu postanawia: odrzucić wniosek
Pismem z dnia 10 sierpnia 2008 r. Wojewoda Małopolski wniósł o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego zaistniałego między nim a Starostą Myślenickim w przedmiocie wskazania organu właściwego w sprawie niekorzystnego przekształcenia naturalnego ukształtowania terenu przez A. i L. J..
Wnioskodawca wskazał, iż postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2008 r. Starosta Myślenicki po otrzymaniu pisma E. G. o "wyciągniecie wniosków i interwencji w związku z brakiem zastosowania się A. i L. J. do punktu 1 "b" decyzji Starosty Myślenickiego z dnia [...] sierpnia 2006 r. przekazał Wojewodzie Małopolskiemu jako organowi właściwemu całość akt sprawy.
Zdaniem Wojewody Małopolskiego nie jest on właściwy do załatwienia niniejszej sprawy, lecz właściwym jest nadal Starosta Myślenicki, bowiem w przedmiotowej sprawie nie znajduje zastosowania art. 35 ust. 2 ustawy z dnia 14 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie ( Dz. U. Nr 75, poz. 493 ze zm. - dalej zwanej ustawą), lecz art. 35 ust. 1 tej ustawy.
Wojewoda stwierdził, iż kryterium stosowania oraz prawidłowego zakwalifikowania przepisów prawnych, które w niniejszej sprawie winny mieć zastosowanie stanowi zakreślona w art. 35 ustawy data 30 kwietnia 2007 r. będąca również datą wejścia w życie tej ustawy, jak i rozumienie pojęcia szkód w środowisku dotyczących powierzchni ziemi. W ocenie wnoszącego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego, pojęcie szkody w środowisku dotyczące powierzchni ziemi w rozumieniu przywołanego art. 35 ust. 2 ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, zawiera jej art. 6 pkt 11, zgodnie z którym, ilekroć w ustawie jest mowa o "szkodzie w środowisku" rozumie się przez to negatywną, mierzalną zmianę stanu lub funkcji elementów przyrodniczych, ocenioną w stosunku do stanu początkowego, która została spowodowana bezpośrednio lub pośrednio przez działalność prowadzoną przez podmiot korzystający ze środowiska a) w gatunkach chronionych (...), b) w wodach (...), c) w powierzchni ziemi, przez co rozumie się zanieczyszczenie gleby lub ziem, w tym w szczególności zanieczyszczenie mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi. Z powyższego zapisu wynika zatem w ocenie Wojewody, iż ustawodawca regulacją tą dokonał zawężenia pojęcia szkody w powierzchni ziemi, do jej wybranych ww. elementów, a tym samym określił zakres przedmiotowy stosowania tego aktu prawnego, na co też wskazuje definicja zanieczyszczenia zawarta w art. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska, przez które rozumie się emisję (czyli wprowadzanie bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności człowieka do powietrza, wody, gleby lub ziemi substancji lub energii), która może być szkodliwa dla ludzi lub stanu środowiska, może powodować szkodę w dobrach materialnych, może pogarszać walory estetyczne środowiska lub może kolidować z innymi uzasadnionymi sposobami korzystania ze środowiska.
Zdaniem Wojewody szkody w środowisku dotyczącą powierzchni ziemi, w rozumieniu art. 35 ust. 2 ustawy, nie stanowi przekształcenie ukształtowania terenu, co w konsekwencji prowadzi do wniosku, iż brak jest podstaw do przyjmowania, iż w niniejszej sprawie zastosowanie winien znaleźć art. 35 ust. 2 tej ustawy przewidujący właściwość wojewody, lecz art. 35 ust. 1 ustawy wskazujący na właściwość starosty. Dodatkowym uzasadnieniem powyższego wywodu jest w ocenie wnioskodawcy okoliczność, iż art. 36 ust. 1 przywołanej ustawy stanowiący, że starostowie niezwłocznie po wejściu w życie ustawy przekażą właściwym wojewodom akta spraw dotyczących rekultywacji zanieczyszczonej gleby lub ziemi wraz z pełną posiadaną dokumentacją, z jednej strony zawiera jasną dyspozycję odnoszącą się do tego rodzaju spraw, a z drugiej, nie stanowi przepisu prawnego posiadającego charakter samodzielny tzn. jego odczytywanie powiązać należy nie tylko z treścią art. 35 ust. 2 tej ustawy, ale również z treścią art. 31 wprowadzającego zmiany do ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych, mocą którego z dniem wejścia ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, dodany został art. 22a zgodnie z którym przepisów art. 20 i 22 nie stosuje się do rekultywacji gruntów, które zostały zanieczyszczone substancjami, preparatami, organizmami lub mikroorganizmami. Do rekultywacji gruntów, o których mowa w ust. 1 stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie. Przyjąć zatem należy, iż od dnia wejścia w życie ww. zmiany do ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, tj. z dniem 30 kwietnia 2007 r., brak jest podstaw do przyjmowania, w tym również w oparciu o art. 35 ust. 2 ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, właściwości starosty ale wyłącznie i jedynie w przypadkach spraw dotyczących rekultywacji gruntów, które zostały zanieczyszczone substancjami, preparatami, organizmami lub mikroorganizmami w rozumieniu zacytowanego wyżej art. 22a ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych w brzmieniu nadanym tą zmianą oraz wprost określająca, iż art. 20 i 22 tej ustawy nie stosuje się do tego rodzaju spraw. Tak sformułowany zapis uzasadnia zatem przyjęcie, iż do właściwości Wojewody przekazane zostały jedynie sprawy związane z ww. rekultywacją gruntów zanieczyszczonych w rozumieniu przywołanych przepisów, a nie sprawy dotyczące między innymi niekorzystnego przekształcenia ukształtowania terenu.