Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zofia Flasińska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz Sędzia del. WSA Mirosław Gdesz po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Starosty R.-S. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Starostą R.-S. a Wojewodą P. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku spółki [...] S.A. w S. o stwierdzenie wygaśnięcia decyzji o obowiązku naprawienia szkody postanawia: oddalić wniosek.
Starosta R.-S. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy nim a Wojewodą P. poprzez wskazanie Wojewody P. jako organu właściwego do rozpatrzenia wniosku spółki [...] S.A. w S. o stwierdzenie wygaśnięcia decyzji Wojewody R. z dnia [...] listopada 1974 r. Powyższą decyzją organ zobowiązał [...] w S. do naprawienia szkody na rzecz mieszkańców miejscowości W. (obecnie R.) powstałej na skutek obniżenia poziomu wód gruntowych związanych z działalnością Wytwórni. Decyzja została wydana na podstawie art. 13 ustawy z dnia 30 maja 1962 r. Prawo wodne (Dz. U. Nr 34, poz. 158).
Starosta wskazał, że wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia tej decyzji został mu przekazany przez Wojewodę pismem z dnia 2 czerwca 2016 r. na podstawie art. 140 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2015 r., poz. 469 ze zm.). W ocenie Starosty, skoro przepis art. 162 § 1 k.p.a. wskazuje, że organem właściwym do stwierdzenia wygaśnięcia decyzji jest organ, który wydał decyzję w pierwszej instancji, to organem właściwym w tej sprawie jest Wojewoda P.
W odpowiedzi na wniosek Wojewoda P. wniósł o wskazanie Starosty R.-S. jako organu właściwego w sprawie. Wojewoda wskazał, że przepis art. 13 Prawa wodnego z 1962 r. stanowił, iż wojewoda - jako organ właściwy do wydawania pozwoleń wodnoprawnych - rozstrzyga spory o prawa i obowiązki powstałe w związku z tymi pozwoleniami. Obecnie organem właściwym do wydawania pozwoleń wodnoprawnych jest - co do zasady - starosta (art. 140 ust. 1 Prawa wodnego z 2001 r.). Zgodnie z art. 140 ust. 3 Prawa wodnego organ właściwy do wydawania pozwolenia wodnoprawnego jest właściwy m.in. w sprawach stwierdzenia wygaśnięcia, cofnięcia lub ograniczenia tego pozwolenia. Zmiana przepisów o właściwości rzeczowej po wydaniu decyzji ostatecznej skutkuje przeniesieniem kompetencji w zakresie rozstrzygania (zmiany, uchylenia decyzji) na nowy organ, który uzyskał uprawnienia wskutek zmiany przepisów. Nawet gdyby przyjąć, że organem właściwym w tej sprawie jest Wojewoda P., to brak przepisów prawa materialnego, w oparciu o który byłby on umocowany do wydania decyzji stosownie do wniosku, gdyż kompetencje wojewody w zakresie wydawania pozwoleń wodnoprawnych zostały przeniesione na starostę.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 15 § 1 pkt 4 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.) - dalej: p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzyga spory kompetencyjne i spory o właściwość, o których mowa w art. 4 p.p.s.a.
Spór w tej sprawie dotyczy tego, który z organów jest właściwy do stwierdzenia wygaśnięcia decyzji Wojewody R. z dnia [...] listopada 1974 r. wydanej na podstawie art. 13 Prawa wodnego z 1962 r.
Zgodnie z art. 162 § 1 k.p.a. organem właściwym do stwierdzenia wygaśnięcia decyzji jest organ, który wydał decyzję w pierwszej instancji. Przepis ten reguluje odrębny rodzaj sprawy indywidualnej załatwionej w formie decyzji. Ten rodzaj sprawy nie jest powiązany z weryfikacją wydanej decyzji, a jej przedmiotem jest wygaszenie uprawnienia lub obowiązku przyznanego decyzją. Konsekwentnie właściwość organu administracji publicznej do wydania decyzji na podstawie art. 162 k.p.a. nie jest powiązana z właściwością do rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy w toku instancji, jak i w nadzwyczajnych trybach postępowania. Nie ma również znaczenia poddanie decyzji weryfikacji w toku instancji, czy nadzwyczajnych trybach postępowania. Artykuł 162 § 1 k.p.a. stanowi o właściwości organu, który wydał decyzję w pierwszej instancji. Konsekwencją regulacji przedmiotowej: regulacji wygaszenia uprawnienia lub obowiązku, który stał się bezprzedmiotowy jest klasyfikacja sprawy na podstawie art. 162 § 1 k.p.a. do odrębnej sprawy indywidualnej rozpoznawanej i rozstrzyganej w drodze decyzji w pierwszej instancji (postanowienie NSA z dnia 8 maja 2014 r., II OW 3/14 (publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, orzeczenia.nsa.gov.pl).