Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Włodzimierz Ryms (spr.) Sędziowie sędzia NSA Jacek Chlebny Sędzia del. WSA Arkadiusz Despot- Mładanowicz Protokolant Anna Wieczorek po rozpoznaniu w dniu 23 grudnia 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta Katowice z dnia 15 lipca 2008r. o rozstrzygnięcie sporu o kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem Miasta Katowice i Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego w Katowicach w przedmiocie wskazania organu właściwego w sprawie zmiany ukształtowania działek przez nawiezienie ziemi postanawia: wniosek oddalić
Prezydent Miasta Katowice wystąpił z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między nim a Inspektorem Nadzoru Budowlanego w Katowicach w sprawie wszczętej pismem M. K. z dnia [...] maja 2008 r. do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Katowicach dotyczącym żądania podjęcia interwencji w stosunku do właścicieli sąsiednich nieruchomości przy ul. [...] oraz ul. [...] (dz. nr [...] i dz. nr [...]) w K., którzy bez stosownych zezwoleń zmienili ukształtowanie swoich działek. W uzasadnieniu wniosku organ wskazał, że na terenach działek sąsiednich nr [...] oraz nr [...] wykonano samowolnie budowle ziemne (zasypanie doliny, stawu, fragmentu rowu granicznego oraz odbudowa fragmentu rowu granicznego), które są objęte wymogiem uzyskania pozwolenia na budowę, zgodnie z art. 28 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r., Nr 156, poz. 1118 ze zm.). Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego jest organem administracji rządowej pierwszej instancji w sprawach nadzoru budowlanego, a zatem jako organ właściwy w tej sprawie należy wskazać Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Katowicach.
W odpowiedzi na wniosek Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Katowicach podniósł, że nawiezienie gliny i ziemi nie stanowi wykonania budowli ziemnej w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego, albowiem stosownie do przepisu art. 3 pkt 3 tego Prawa, budowla ziemna jest to "budowla o określonym przeznaczeniu gospodarczym lub technicznym, której podstawowym tworzywem jest odpowiednio uformowany grunt budowlany". Natomiast nadsypywany teren nie stanowi doliny, tylko naturalne obniżenie terenu.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Podstawowe znaczenie dla wskazania przez Naczelny Sąd Administracyjny organu właściwego do załatwienia sprawy ma poczynienie przez organy administracji ustaleń co do tego, co jest przedmiotem sprawy. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego przyjmuje się, że dopiero jednoznaczne wyjaśnienie i ustalenie przez organ przedmiotu sprawy objętej podaniem strony, może być podstawą oceny, że organ, do którego wniesiono podanie nie jest właściwy do załatwienia określonej sprawy z zakresu administracji publicznej, a wobec tego są podstawy do przekazania takiej sprawy innemu organowi, a następnie, w przypadku gdy ten organ uzna się za niewłaściwy, wystąpienia do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu. Obowiązek dokonania tych wszystkich ustaleń spoczywa zarówno na organie administracji publicznej, do którego strona wniosła pismo o załatwienie określonej sprawy, jak i na organie, do którego przekazano pismo i który występuje z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu (por. postanowienie NSA z dnia 30 września 2004 r., sygn. akt OW 110/04, ONSAiWSA 2005, nr 2, poz. 46).
W rozpoznawanej sprawie Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Katowicach postanowieniem z dnia [...] maja 2008 r. przekazał Prezydentowi Miasta Katowice pismo M. K. z dnia [...] maja 2008 r. dotyczące żądania podjęcia interwencji w stosunku do właścicieli sąsiednich nieruchomości przy ul. [...] oraz ul. [...] (dz. nr [...] i dz. nr [...]) w K., którzy, zdaniem wnoszącego podanie, bez stosownych zezwoleń zmienili ukształtowanie swoich działek poprzez nawiezienie gliny i ziemi, zakłócając tym samym naturalny odpływ wody z działki M. K.. Jednocześnie zniszczone zostały zarośla oraz krzewy, które były naturalną siedzibą zwierząt i ptactwa wodnego. W uzasadnieniu postanowienia z dnia 27 maja 2008 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Katowicach wskazał, że sprawy "nawożenia terenu działek materiałem obcym, likwidacji naturalnego wododziału i rozlewiska wodnego, zniszczenia zarośli oraz krzewów na działkach" regulowane są ustawami związanymi z ochroną przyrody i środowiska, należącymi do właściwości Prezydent Miasta Katowice. Występując z wnioskiem o rozstrzygniecie sporu kompetencyjnego Prezydent Miasta Katowice podniósł, że na terenach działek nr [...] oraz nr [...] wykonano samowolnie budowle ziemne (zasypanie doliny, stawu, fragmentu rowu granicznego oraz odbudowa fragmentu rowu granicznego), które są objęte wymogiem uzyskania pozwolenia na budowę, zgodnie z art. 28 Prawa budowlanego.