Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Paweł Miładowski, , , po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. F. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 17 września 2013 r., sygn. akt IV SA/Po 803/11 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym - zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi L. F. i M. F. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Pile z dnia [...] maja 2011 r., nr [...] w przedmiocie środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 17 września 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu odmówił M. F. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym - zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi L. F. i M. F. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Pile z dnia [...] maja 2011 r., w przedmiocie środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazał, że skarżący nie wykazał w przekonujący sposób swej trudnej sytuacji majątkowej, która uniemożliwiłaby Jemu w sposób obiektywny uiszczenie wpisu od złożonej skargi w kwocie 100,00 zł. Ze złożonego na urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, że skarżący prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z żoną i synem. Sąd wskazał również, że skarżący jest właścicielem domu o wielkości 150 m2, 92-hektarowego gospodarstwa rolnego, stodoły, garaży, obory. Z prowadzonego gospodarstwa rolnego skarżący uzyskuje według przelicznika miesięczny dochód w wysokości 8.500 zł. Skarżący wskazując na zaciągnięte kredyty, budowę infrastruktury gospodarstwa rolnego, w żaden sposób nie uprawdopodobnił ponoszonych w tym przedmiocie wydatków.
W dalszej części uzasadnienia postanowienia podniesiono także, że skarżący w trakcie prowadzonego postępowania złożył już wniosek o przyznanie prawa pomocy i postanowieniem z 15 maja 2012 r., sygn. akt II OZ 389/12 (k. 461-464 akt sądowych), NSA oddalił zażalenie od powyższego postanowienia. Skarżący nie wykazał we wniosku rozpoznawanym w niniejszej sprawie w dostateczny sposób, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania, a tym samym brak było podstaw do przyznania mu prawa pomocy.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł M. F. wskazując, że podniósł znaczne wydatki na rozwój prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego związane m.in. z zakupem nieruchomości oraz odpowiednich maszyn rolniczych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Słusznie zwrócił uwagę Sąd pierwszej instancji, że sprawa z wniosku skarżącego o udzielenie prawa pomocy została prawomocnie rozstrzygnięta postanowieniem sądu z dnia 6 marca 2013 r. , którym odmówiono przyznania skarżącemu prawa pomocy i od którego zażalenie rozpoznał Naczelny Sąd Administracyjny nie znajdując podstaw do przyznania prawa pomocy (postanowienie NSA z 15 maja 2012 r., sygn. akt II OZ 389/12).
Postanowienia w przedmiocie prawa pomocy należą do tzw. postanowień niekończących postępowania w sprawie, które zgodnie z treścią art. 165 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - zwanej dalej p.p.s.a.) mogą być uchylone lub zmienione wskutek zmiany okoliczności sprawy, chociażby były zaskarżone, a nawet prawomocne.
W przypadku sprawy dotyczącej przyznania prawa pomocy, którego przyznania wskazanym powyżej postanowieniem prawomocnie odmówiono, zmiany uzasadniające odmienne rozstrzygnięcie musiałyby być tego rodzaju, żeby w ich świetle przyznanie prawa pomocy stało się uzasadnione. Musiałyby to zatem być zmiany polegające na pogorszeniu sytuacji materialnej wnioskodawcy i okoliczności te musiałyby być wykazane przez zainteresowanego. Tymczasem skarżący składając kolejny wniosek o przyznanie prawa pomocy nie wykazał, aby jego sytuacja majątkowa uległa takiemu pogorszeniu uzasadniającej odmienne rozstrzygnięcie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. Nie można w szczególności uznać, że inwestycja finansowa w rozwój prowadzonego gospodarstwa rolnego poprzez zakup nieruchomości rolnych oraz maszyn rolniczych wskazuje na pogorszenie sytuacji materialnej. Inwestycje poczynione przez skarżącego nie doprowadziły do wyzbycia się majątku, a jedynie do zamiany środków płatniczych na inne dobra materialne. Nie można zatem mówić o pogorszeniu sytuacji majątkowej skarżącego.
Również spłata kredytów nie może być okolicznością uzasadniającą zwolnienie od kosztów sądowych. Podejmując bowiem decyzję o ich zaciągnięciu strona musiała też liczyć się z koniecznością ich spłaty. Konieczność spłaty zaciągniętych zobowiązań kredytowych nie może mieć priorytetu zapłaty przed ponoszeniem kosztów sądowych.
Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny w oparciu o art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a. postanowił zażalenie oddalić.