Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Marzenna Linska - Wawrzon po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. T. i K. T. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 18 października 2016 r., sygn. akt IV SA/Po 855/16 o odmowie wstrzymania wykonania decyzji na decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] sierpnia 2016 r., nr [...] w przedmiocie wymeldowania z pobytu stałego postanawia: oddalić zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu postanowieniem z dnia 18 października 2016 r., sygn. akt IV SA/Po 855/16, po rozpoznaniu zawartego w skardze A. T. oraz K. T. wniosku, odmówił wstrzymania wykonania decyzji Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] sierpnia 2016 r., w przedmiocie wymeldowania z pobytu stałego.
W uzasadnieniu Sąd wskazał, że z art. 61 § 3 p.p.s.a. wynika, że akt którego dotyczy wniosek o wstrzymanie wykonania, powinien kwalifikować się do wykonania. Wykonanie aktu administracyjnego oznacza zaś "(...) spowodowanie, sprowadzenie, w sposób dobrowolny lub w trybie przymusowym, takiego stanu w rzeczywistości społecznej, który jest zgodny z treścią aktu. Ten stan w rzeczywistości społecznej, którego spowodowanie nakazuje akt administracyjny, stanowi przedmiot jego wykonania. Przedmiotem wykonania aktu administracyjnego jest więc każde zachowanie się podmiotu zobowiązanego do jego wykonania (adresata aktu), polegające na działaniu, zaniechaniu określonego działania, znoszeniu zachowań innych podmiotów, a nawet świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (np. sumy pieniężnej odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość). Akt administracyjny zostaje wykonany, gdy rzeczywisty stan stosunków społecznych odpowiadać będzie stanowisku określonemu w nim jako odpowiedni."
W ocenie Sądu decyzja o wymeldowaniu stwierdza jedynie pewien stan faktyczny i nie może spowodować trudnych do odwrócenia skutków, nie można jej również zaliczyć do decyzji, które po ich wykonaniu mogłyby prowadzić do wyrządzenia stronie znacznej szkody. Celem takiej decyzji jest aktualizacja ewidencji ludności poprzez doprowadzenie do zgodności faktycznego miejsca pobytu osoby z miejscem zameldowania. W orzecznictwie panuje pogląd, akceptowany przez Sąd, że decyzja o wymeldowaniu nie powoduje powstania ani utraty jakichkolwiek praw, a jej skutki nie mają charakteru nieodwracalnego. Decyzja o wymeldowaniu ma charakter ewidencyjny i potwierdza jedynie zaistniały stan faktyczny. Skutki takiej decyzji nie mają charakteru nieodwracalnego, decyzja ta nie powoduje powstania ani utraty jakichkolwiek praw. Ewidencja ludności służąca rejestrowaniu pobytu, ma charakter wyłącznie porządkowy, co oznacza, że wymeldowanie nie jest związane z rozstrzyganiem uprawnień (praw przedmiotowych i podmiotowych) do nieruchomości ani tym samym prawa do przebywania w nim. Jedynym kryterium rozstrzygającym o wymeldowaniu jest ustalenie przez właściwy organ faktu, czy obywatel polski opuścił miejsce pobytu stałego i nie dopełnił obowiązku wymeldowania się. Związane jest to zatem z określonym stanem faktycznym, a nie prawnym.
Z tych względów Sąd odmówił wstrzymania wykonania decyzji na podstawie art. 61 § 3 i 5 p.p.s.a.
Skarżący wnieśli zażalenie na powyższe postanowienie, podnosząc, że decyzje obciążone wadą nieważności nie mogą zostać w obrocie prawnym.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm., dalej "p.p.s.a."), sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Z konstrukcji powyższego przepisu wynika, że na skarżącym spoczywa ciężar wykazania przesłanek zawartych w cytowanym przepisie, zaś sąd może wstrzymać wykonanie zaskarżonego aktu, jeżeli jest spełniona ustawowa przesłanka określona jako potencjalna możliwość wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, gdy akt lub czynność zostanie wykonana. Jest to wyjątek od zasady, w myśl której wniesienie skargi do sądu nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego aktu lub czynności.