Naczelny Sąd Administracyjny, w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Marzenna Linska-Wawrzon po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 lipca 2019 r. sygn. akt II SA/Kr 475/19 odrzucające skargę M. B. na postanowienie Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia [....] stycznia 2019 r. nr [....] w przedmiocie zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, postanowieniem z dnia 16 lipca 2019 r. sygn. akt II SA/Kr 475/19 na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.), - dalej p.p.s.a., odrzucił skargę M. B. na postanowienie Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia [...] stycznia 2019 r. w przedmiocie zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że skarżąca została wezwana do usunięcia braków formalnych skargi przez nadesłanie 1 odpisu skargi z załącznikami poświadczonego za zgodność z oryginałem lub własnoręcznie podpisanego - w terminie 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem odrzucenia skargi. Powyższe wezwanie zostało doręczone stronie w dniu 7 czerwca 2019 r., a skarżąca nie nadesłała odpisu skargi.
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skarga M. B. zawierała braki formalne uniemożliwiające nadanie jej prawidłowego biegu. Wezwanie do usunięcia braków formalnych skargi zostało doręczone skarżącej w dniu 7 czerwca 2019 r. Siedmiodniowy termin do dokonania tej czynności upłynął bezskutecznie w dniu 14 czerwca 2019 r., a z uwagi na nieuzupełnienie braków formalnych skargi podlegała ona odrzuceniu.
Skarżąca pismem z dnia 14 sierpnia 2019 r. wniosła zażalenie na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 lipca 2019 r. podnosząc, że nie otrzymała wezwania dotyczącego złożenia odpisu skargi z załacznikami, jak również nie otrzymała odpisu odpowiedzi na sakrgę. Korespondencja sądowa zawierała jedynie zarządzenie o wezwaniu do uiszczenia wpisu sądowego, które skarżąca wykonała.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie.
Sąd Wojewódzki wydał postanowienie o odrzuceniu skargi po stwierdzeniu, iż mimo wezwania skarżącej o uzupełnienie braku formalnego skargi i uiszczenie wpisu od skargi, w wyznaczonym terminie uiszczono wpisu od skargi, natomiast nie nadesłano odpisu skargi. Tymczasem skarżąca w zażaleniu podniosła, że otrzymała jedynie wezwanie do uiszczenia wpisu sądowego, natomiast przesyłka z Sądu Wojewódzkiego nie zawierała wezwania do usunięcia braków formalnych skargi poprzez nadesłanie jej odpisu.
Odnosząc się do powyższego, wskazać należy, że jak wynika z akt sprawy, wezwania sporządzono na oddzielnych drukach (k. 28 - 29), a przesyłkę skierowano w jednej kopercie. W takiej sytuacji, gdy przewidziano łączne przesłanie kilku pism, nie można wykluczyć, że jedno z wezwań omyłkowo nie zostało przez pracownika sekretariatu włożone do koperty adresowanej do skarżącej. Skoro nie jest możliwe w sposób pewny zweryfikowanie tego jaka była zawartość przesyłki sądowej skierowanej do strony, to należy za wiarygodne przyjąć jej wyjaśnienia, że wśród doręczonych pism nie było jednego z wezwań dotyczących braków skargi. Prawdziwość twierdzeń strony potwierdza fakt terminowego wykonania wezwania dotyczącego uiszczenia wpisu od skargi. Jednocześnie okoliczności sprawy nie wskazują na celowe zaniechanie wykonania zarządzenia w przedmiocie uzupełnienia braku formalnego skargi. W rezultacie wobec braku dowodów co w istocie zawierała przesyłka z sądu przyjąć należy wersję korzystniejszą dla skarżącej i uznać, że nie doręczono wezwania w przedmiocie odpisu skargi (por. postanowienia NSA: z dnia 8 grudnia 2016 r., II OZ 1366/16; z dnia 9 maja 2019 r., II OZ 385/19).
W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego dominuje pogląd, że zaakceptowanie w takiej sytuacji odrzucenia skargi stanowiłoby nieuzasadnione ograniczenie gwarantowanego przez art. 45 ust. 1 Konstytucji RP prawa do sądu (por. postanowienia NSA: z dnia 19 marca 2009 r., II OZ 506/09, z dnia 20 kwietnia 2009 r., II OSK 544/09, z dnia 5 stycznia 2010 r., II OZ 1150/09, z dnia 26 września 2012 r., I OSK 2161/12). Za uwzględnieniem zażalenia przemawia również zasada prymatu merytorycznego rozpoznania sprawy, nad rozpoznaniem jej w sposób formalny. Naczelny Sąd Administracyjny w swoich orzeczeniach wskazuje bowiem, że jeżeli istnieją wątpliwości, co do prawidłowości doręczenia zarządzeń nakładających na stronę określone obowiązki i to pod rygorem formalnego zakończenia sprawy poprzez odrzucenie skargi, to uwzględniając okoliczności sprawy, należy kierować się potrzebą doprowadzenia do merytorycznego jej zbadania (por. postanowienia NSA: z dnia 1 września 2011 r., I OSK 1448/11, z dnia 24 maja 2013 r., II OSK 1188/13, z dnia 3 czerwca 2015 r., I OSK 1388/15, z dnia 23 czerwca 2016 r., II OZ 664/16, z dnia 25 października 2016 r., I OZ 1015/16).
Wobec powyższego należało przyjąć, że termin do uzupełnienia braku formalnego skargi w postaci nadesłanie jej odpisu nie rozpoczął biegu, a tym samym odrzucenie skargi w oparciu o art. 58 § 1 pkt 3 p.p.s.a. było niezasadne.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 185 § 1 p.p.s.a. w zw. z art. 197 § 2 p.p.s.a.