Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Maria Czapska - Górnikiewicz po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia W. W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 3 lutego 2016 r. sygn. akt II SA/Lu 50/15 odmawiające przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi W. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie z dnia [...] października 2014 r. Nr [...] w przedmiocie wyłączenia gruntów z rolniczego użytkowania postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 3 lutego 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie odmówił skarżącemu W. W. przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienie adwokata.
W uzasadnieniu powyższego postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazał, iż we wniosku o przyznanie prawa skarżący podał, że wspólnie z żoną prowadzi gospodarstwo domowe. Na miesięczny dochód rodziny składa się wynagrodzenie skarżącego - 4500 zł, jego żony - 3200 zł oraz dochód z gospodarstwa rolnego - 200 zł, tj. łącznie 7900 zł. Nadto posiada dom o powierzchni ok 320 m, wykończony częściowo o wartości ok. 700 tys. zł, nieruchomość rolną o pow. 12,2 ha o wartości ok. 800 tyś. zł, gospodarstwo rolne obejmujące: 8 ha gruntów rolnych, 12,2 ha lasów oraz budynki - mieszkalny niewykończony o pow. 100 m z częścią gospodarczą, gospodarczy niewykończony oraz gospodarczy w budowie. Skarżący posiada także trzy samochody: fiata sedici o wartości ok. 20 tys. zł, hyundai 10 o wartości ok. 36 tys. zł oraz dostawczy fiat strada o wartości ok. 13 tys. zł. Jak wyjaśnił, nie jest w stanie ustanowić we własnym zakresie profesjonalnego pełnomocnika, niezbędnego na obecnym etapie postępowania, ze względu na znaczne zadłużenie kredytowe, w tym hipoteczne. Wskazał, że jego aktualne zobowiązania wynoszą: 81.689 CHF (kredyt hipoteczny), 98.800 zł (kredyt hipoteczny), 31.398 zł (kredyt gotówkowy), ok. 32.000 zł (zadłużenie na ROR i kartach kredytowych), 23.200 zł (kredyt samochodowy). Jego miesięczne obciążenie kredytowe wynosi 4.500 zł, pozostałe jego wydatki to: koszt utrzymania domu - 900 zł, opłaty za media - 1100 zł, żywność - 1000 zł, leczenie - 400 zł, ubezpieczenie majątku - 700 zł, ubezpieczenia osobiste - 800 zł, zakup paliwa - 700 zł, inne opłaty - 400 zł.
Nadto skarżący wyjaśnił, że w formularzu wskazał niższe koszty utrzymania domu ze względu na to, że większość bieżących napraw wykonuje on samodzielnie, a część domu została wyłączona z eksploatacji. Poza tym w okresie zimowym koszty są większe w związku z koniecznością ogrzewania mieszkania. Faktycznie więc jego dochody miesięczne są o ok. 3000 zł niższe od tych, które wskazał w formularzu PPF. Stwierdził również, że niemal wszystkie jego kredyty to zobowiązania wobec [...], a więc zyski z tego banku zasilają Skarb Państwa. W interesie zatem Państwa jest, by zdolność kredytowa skarżącego została utrzymana. Podniósł, że winę za jego obecną sytuację majątkową ponosi bank, który niekorzystnie dla niego przewalutował kredyt.
Odmawiając przyznania skarżącemu prawa pomocy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, podkreślając nadzwyczajny charakter tej instytucji, zaznaczył, że na łączny (jego i żony) miesięczny dochód wnioskodawcy wynosi 7900 zł. Skarżący posiada znaczny majątek, w tym nieruchomości i samochody. Posiada wprawdzie również kredyty, ale okoliczność ta zasadniczo nie uzasadnia przyznania prawa pomocy. Kwoty uiszczanych przez wnioskodawcę należności z tytułu umów kredytowych zasadniczo nie mogą wyprzedzać należności sądowych, a więc obciążenia te nie mogą uzasadniać przyznania prawa pomocy. Wprawdzie skarżący posiada dwa kredyty hipoteczne, a więc długoterminowe, zaciągnięte przed wszczęciem postępowania w niniejszej sprawie, co uzasadniałoby ich uwzględnienie w miesięcznych stałych wydatkach, to jednak nie można przyjąć, że ustanowienie adwokata, które będzie wiązać się z jednorazową opłatą, nawet jeśli będzie to kwota wyższa niż stawka minimalna, spowoduje uszczerbek koniecznego utrzymania rodziny skarżącego, a tylko taka okoliczność stanowi przesłankę uzasadniającą uwzględnienie wniosku o przyznanie prawa pomocy. Po uiszczeniu wszystkich należności kredytowych (a więc nie tylko należności z tytułu kredytów hipotecznych) rodzinie skarżącego pozostaje jeszcze znaczna kwota tj. ponad 3.000 zł (a gdyby w wydatkach uwzględniać wyłącznie kredyty hipoteczne byłaby ona jeszcze większa, skarżący nie wyszczególnił jednak tych należności). Z kwoty tej skarżący może - pomimo innych koniecznych wydatków - wygospodarować kwotę na pokrycie kosztów ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika.