Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Gliniecki po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia S. M. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 lutego 2014 r. sygn. akt VII SA/Wa 8/14 oddalające wniosek o wstrzymanie wykonania postępowania egzekucyjnego w sprawie ze skargi S. M. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] listopada 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wstrzymania postępowania egzekucyjnego postanawia: oddalić zażalenie.
S. M. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] listopada 2013 r. znak: [...] w przedmiocie odmowy wstrzymania postępowania egzekucyjnego.
W skardze zawarł wniosek "o wstrzymanie na mocy art. 61 § 3 p.p.s.a. - toczącego się w sprawie postępowania egzekucyjnego w administracji względnie o wstrzymanie środka egzekucyjnego w postaci zastępczego wykonania rozbiórki nieruchomości budynkowej skarżącego". W uzasadnieniu wniosku skarżący wskazał, że budynek istnieje od 1993 r. i nie powoduje negatywnego wpływu na okoliczne nieruchomości, ponadto skarżący rozpoczął procedurę mającą doprowadzić do zalegalizowania samowoli budowlanej.
Postanowieniem z dnia 12 lutego 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 61 § 3 ustawy z dnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm. - dalej p.p.s.a.), oddalił wniosek o wstrzymanie wykonania postanowienia egzekucyjnego. W uzasadnieniu Sąd podkreślił, że postanowienie o odmowie wstrzymania egzekucji z istoty swojej nie wywołuje skutków materialnoprawnych, a tym samym nie można orzec o jego wstrzymaniu. Analiza treści skargi prowadzi jednak do wniosku, że skarżący nie domaga się wstrzymania zaskarżonego rozstrzygnięcia, a wstrzymania toczącego się postępowania egzekucyjnego w administracji względnie, wstrzymania środka egzekucyjnego w postaci zastępczego wykonania rozbiórki nieruchomości budynkowej skarżącego. Bezspornym jest, iż na gruncie powołanej wyżej ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, wstrzymania postępowania egzekucyjnego może dokonać wyłącznie organ egzekucyjny. Sąd administracyjny nie jest w takiej sprawie właściwy.
Zażalenie na powyższe postanowienie WSA w Warszawie z dnia 12 lutego 2014 r. wniósł S. M., zarzucając naruszenie art. 61 § 3 p.p.s.a. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i zasądzenie kosztów postępowania.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 61 § 3 p.p.s.a., wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji możliwe jest wówczas, gdy zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub trudnych do odwrócenia skutków. Przesłanki w postaci wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków należy wiązać z sytuacją, która może powstać, gdy zaskarżony do sądu akt administracyjny zostanie wykonany, a następnie na skutek uwzględnienia skargi akt ten zostanie wzruszony.
Należy zauważyć, że wstrzymaniu w trybie art. 61 § 3 p.p.s.a. podlegają tylko takie akty i czynności organów administracji publicznej, które posiadają przymiot wykonalności (por. Z. Kmieciak: glosa do post. NSA z dnia 23 stycznia 1997 r., sygn. akt SA/Rz 1382/96, OSP 1998, z. 3, poz. 54).
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego objęte wnioskiem o wstrzymanie wykonania postanowienie jest orzeczeniem o charakterze procesowym, formalnym - dotyczącym określonych czynności podejmowanych w toku postępowania egzekucyjnego. Postanowienie takie reguluje jedynie sytuację strony w toku wskazanego postępowania, t.j. wyraża stanowisko organu co do zasadności zgłoszonych przez stronę zarzutów, zaś jedynym jego bezpośrednim następstwem jest ewentualne oddalenie albo uwzględnienie tychże zarzutów i dalsze prowadzenie bądź zaniechanie prowadzenia egzekucji administracyjnej. Orzeczenie tego rodzaju nie tworzy po stronie skarżącego uprawnień lub obowiązków o charakterze materialnoprawnym, nadających się do egzekucji (wykonania), jak np. nałożenie stosowną decyzją zobowiązania pieniężnego. Jako że zaskarżone orzeczenie nie odnosi się bezpośrednio do nakazu rozbiórki - którego dotyczy postępowanie egzekucyjne, w ramach którego je wydano - to nie może w związku z tym powodować niebezpieczeństwa wyrządzenia znacznej szkody lub trudnych do odwrócenia skutków w rozumieniu art. 61 § 3 p.p.s.a. Wskazane wyżej konsekwencje mogą bowiem wystąpić jedynie w związku z wykonywaniem rozstrzygnięcia leżącego u podstaw prowadzonej egzekucji, jednakże rozstrzygnięcie w tym przedmiocie podlega odrębnemu zaskarżeniu i tylko w przypadku jego zaskarżenia do sądu administracyjnego może zostać wstrzymane jego wykonanie przez ten sąd (por. postanowienie NSA z dnia 8 stycznia 2014 r. sygn. akt II OZ 1208/13).
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a. orzeczono jak w sentencji.
Naczelny Sąd Administracyjny nie rozpoznał zawartego w zażaleniu wniosku o zasądzenie kosztów postępowania, bowiem przepisy ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewidują takiej możliwości w postępowaniu zażaleniowym.