Zażalenie od postanowienia WSA w Warszawie w sprawie ze skargi na decyzję Wojewody M. (...) w przedmiocie pozwolenia na budowę
Tezy

1. Konwencja sporządzona w Aarhus w dniu 25 czerwca 1998 r. o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska /Dz.U. 2003 nr 78 poz. 706/ w art. 9 ust. 4 i 5 nie wprowadziła obowiązku zwolnienia od kosztów sądowych, a wyłącznie rozważenia stworzenia odpowiedniego mechanizmu udzielania pomocy aby zlikwidować lub zredukować finansowe i inne ograniczenia dostępu do wymiaru sprawiedliwości. Nie można przyjąć aby uregulowania ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./ dotyczące kosztów sądowych były dyskryminujące w zakresie dostępu do informacji, udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępu do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, bowiem zrównane są koszty postępowania sądowoadministracyjnego dla wszystkich podmiotów występujących w tej kategorii spraw a organizacje społeczne na równi z innymi podmiotami mogą występować o przyznanie prawa pomocy i pomoc taką uzyskać przy wykazaniu istnienia przesłanek jej udzielenia na gruncie art. 246 par. 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

2. Przepis art. 24 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie /Dz.U. nr 96 poz. 873/ nie wprowadza wprost zwolnienia organizacji pożytku publicznego od opłat sądowych, bowiem do zwolnienia takiego dochodzi wówczas, gdy uregulowanie w tej mierze zostanie inkorporowane w przepisach odrębnych. W obecnym stanie prawnym uregulowanie w tym zakresie zostało wprowadzone do ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych /Dz.U. 2002 nr 9 poz. 88 ze zm./. Natomiast ani do ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/ ani do innego aktu normatywnego nie zostało wprowadzone uregulowanie zwalniające organizacje pożytku publicznego od opłat w postępowaniach sądowoadministracyjnych. Nie została spełniona zatem przesłanka warunkująca takie zwolnienie zawarte w art. 24 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a przewidujące umieszczenie zasad zwolnienia w przepisach odrębnych. Nie można wobec tego z tego przepisu wyprowadzić podstawy do zwolnienia od opłat sądowych.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Stowarzyszenia Kulturalno-Ekologicznego Z.-M. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 kwietnia 2005 r. 7/IV SA 1706/03 w sprawie ze skargi Stowarzyszenia "PM" na decyzję Wojewody M. z dnia 28 marca 2003 r. (...) w przedmiocie pozwolenia na budowę postanawia: zażalenie oddalić.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem sąd I instancji odmówił przyznania Stowarzyszeniu Kulturalno-Ekologicznemu Z.-M. prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata.

W uzasadnieniu sąd wskazuje, że strona nie przedłożyła nie budzącego wątpliwości wniosku o przyznanie prawa pomocy w tym nie nadesłała żadnych dokumentów źródłowych Sąd podniósł, że Stowarzyszenie nie wykazało posiadania kont bankowych, a także innych środków na prowadzenie działalności, jednak w szeregu innych spraw sądowych których sygnatury przytacza uzasadnienie Stowarzyszenie wykazało, że posiada konta bankowe a na nich środki pozwalające na poniesienie kosztów sądowych i opłacenie pełnomocnictwa.

W zażaleniu na wymienione postanowienie Stowarzyszenie Kulturalno-Ekologiczne Z.-M. podnosi, że postanowienie to pominęło treść art. 24 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie /Dz.U. nr 96 poz. 873/ i wniosło o zwolnienie z opłat sądowych. W uzasadnieniu zażalenia strona podaje, że celowo nie podawała danych co do stanu majątkowego, bowiem doszła do wniosku, że powinna być zwolniona z opłat sądowych niezależnie od stanu majątkowego jako organizacja pożytku publicznego, bowiem wymieniony art. 24 cytowanej ustawy nie uzależnia zwolnienia od kosztów sądowych, od stanu majątkowego organizacji pożytku publicznego. Nadto strona odwołuje się do art. 9 Konwencji z Aarhus przewidującego nie dyskryminowanie z uwagi na koszty i rozważenie stworzenia odpowiedniego mechanizmu udzielania pomocy, aby zlikwidować lub zredukować finansowe i inne ograniczenia dostępu do wymiaru sprawiedliwości.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Nie jest uzasadniony zarzut naruszenia przez sąd I instancji art. 24 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.

Przede wszystkim podnieść należy, że uregulowanie to nie wprowadza wprost zwolnienia organizacji pożytku publicznego od opłat sądowych, bowiem do zwolnienia takiego dochodzi wówczas, gdy uregulowanie w tej mierze zostanie inkorporowane w przepisach odrębnych.

W obecnym stanie prawnym uregulowanie w tym zakresie zostało wprowadzone do ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych /Dz.U. 2002 nr 9 poz. 88 ze zm./.

Natomiast ani do ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/ ani do innego aktu normatywnego nie zostało wprowadzone uregulowanie zwalniające organizacje pożytku publicznego od opłat w postępowaniach sądowoadministracyjnych.

Nie została spełniona zatem przesłanka warunkująca takie zwolnienie zawarte w art. 24 ustawy, a przewidujące umieszczenie zasad zwolnienia w przepisach odrębnych. Nie można wobec tego z tego przepisu wyprowadzić podstawy do zwolnienia od opłat sądowych jak czyni to strona skarżąca.

Podnieść też należy że omawiany przepis nie mógł stanowić w rozpoznawanej sprawie kryterium dla przyznania prawa pomocy, gdyż w tej mierze miał wyłącznie zastosowanie art. 246 par. 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Nie jest również uzasadniony zarzut naruszenia art. 9 ust. 4 i 5 Konwencji z Aarhus, bowiem z uregulowania tego nie wynika obowiązek wprowadzenia zwolnień od kosztów sądowych, a wyłącznie rozważenie stworzenia odpowiedniego mechanizmu udzielania pomocy aby zlikwidować lub zredukować finansowe i inne ograniczenia dostępu do wymiaru sprawiedliwości. Nie można przyjąć aby uregulowania ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi dotyczące kosztów sądowych były dyskryminujące w zakresie dostępu do informacji, udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępu do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, bowiem zrównane są koszty postępowania sądowoadministracyjnego dla wszystkich podmiotów występujących w tej kategorii spraw a organizacje społeczne na równi z innymi podmiotami mogą występować o przyznanie prawa pomocy i pomoc taką uzyskać przy wykazaniu istnienia przesłanek jej udzielenia na gruncie art. 246 par. 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. W rozpoznawanej sprawie sama strona zaniechała wykazania istnienia okoliczności warunkujących przyznanie prawa pomocy, co przyznaje w zażaleniu, stąd brak jest podstaw do przyjęcia, że zaskarżone postanowienie zapadło z naruszeniem wymienionego przepisu.

Z przyczyn wymienionych na podstawie art. 184 i art. 197 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.

Strona 1/1