Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Gliniecki po rozpoznaniu w dniu 25 lipca 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Prezydenta Miasta K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 17 marca 2008 r., sygn. akt II SA/Kr 1216/07 w zakresie odmowy dopuszczenia Prezydenta Miasta K. do udziału w postępowaniu w sprawie ze skargi "[...]" Sp. z o.o. w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy zmiany decyzji zezwalającej na usunięcie drzew oraz ustalenia opłaty postanawia: oddalić zażalenie
Postanowieniem z dnia 17 marca 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie odmówił dopuszczenia Prezydenta Miasta K. do udziału w postępowaniu w sprawie ze skargi "[...]" Sp. z o.o. w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...], nr [...], którą utrzymano w mocy decyzję Prezydenta Miasta K. z dnia [...] o odmowie zmiany decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia [...] zezwalającej na usunięcie [...] sztuk drzew i [...] m- krzewów oraz ustalającej opłatę za ich usunięcie.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że stronami postępowania sądowoadministracyjnego zgodnie z treścią art. 32 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwanej dalej p.p.s.a., są skarżący oraz organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi. Zgodnie z art. 33 § 1 p.p.s.a. uczestnikiem postępowania na prawach strony jest także osoba, która brała udział w postępowaniu administracyjnym, a nie wniosła skargi, jeżeli wynika postępowania sądowego dotyczy jej interesu prawnego. Możliwość zgłoszenia udziału w charakterze uczestnika przysługuje osobie, która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej interesu prawnego. Zdaniem Sądu I instancji powołany powyżej przepis nie dotyczy organu, który wydawał decyzję w I instancji. Prezydent Miasta K. będący organem gminy występował w sprawie zakończonej zaskarżoną decyzją w roli organu orzekającego w sprawie zmiany decyzji ostatecznej, na podstawie art. 155 kpa, zatem występował jako organ sprawujący zadania z zakresu administracji publicznej, co wyłącza możliwość równoczesnego występowania w postępowaniu w charakterze strony biorącej udział w postępowaniu sądowoadministracyjnym, zabiegającej o uzyskanie korzystnego dla siebie rozstrzygnięcia. Powierzenie gminie zadań publicznych obejmujących sprawowanie administracji publicznej ogranicza zakres uprawnień procesowych tej jednostki samorządu jako osoby prawnej.
W zażaleniu na to postanowienie Prezydent Miasta K. podniósł, że organem jest każdy podmiot wykonujący administrację publiczną, a więc nie tylko organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego, ale także inny organ państwowy, jednostka organizacyjna czy osoba fizyczna powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumienia do wydawania aktów i podejmowania czynności, o których mowa w art. 3 § 2 i 3 p.p.s.a. Zatem, skoro Prezydent Miasta jest organem, to przysługuje mu przymiot strony, szczególnie, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stosuje praktykę zawiadamiania o terminach rozprawy, które doręcza się przede wszystkim uczestnikom postępowania, ponadto w sprawie o sygn. akt II SA/Kr 1045/07 Prezydent został dopuszczony do udziału w postępowaniu.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie ma usprawiedliwionych podstaw. Powierzenie organowi jednostki samorządu terytorialnego orzekania w sprawie indywidualnej, w formie decyzji administracyjnej, niezależnie od tego, czy nastąpiło to na mocy ustawy, czy też w drodze porozumienia, wyłącza w zasadzie możliwość występowania w tej sprawie tej jednostki samorządu terytorialnego jako strony postępowania administracyjnego, bądź sądowoadministracyjnego. W tej sytuacji jednostka samorządu terytorialnego nie ma w takim postępowaniu legitymacji procesowej strony, nie jest również podmiotem uprawnionym do zaskarżania decyzji administracyjnej do sądu administracyjnego. W zakresie, w jakim organ jednostki samorządu terytorialnego wykonuje funkcje organu administracji publicznej, nie jest on uprawniony do reprezentowania jej interesu prawnego, rozumianego jako interes osoby prawnej. Uprawnienie do korzystania z władztwa administracyjnego przez samorząd terytorialny następuje kosztem znacznego ograniczenia jego dominium. Tym samym Sąd podzielił pogląd przyjęty w uchwale NSA w składzie siedmiu sędziów z dnia 19 maja 2003 r., sygn. akt OPS 1/03.
W przedmiotowej sprawie Prezydent Miasta K. orzekał na podstawie art. 83 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późn. zm.) o załatwieniu sprawy, wydając decyzję zezwalającą na usunięcie drzew i krzewów, a następnie w trybie art. 155 kpa orzekł decyzją z dnia [...] o odmowie zmiany tej decyzji Trafnie wobec tego zauważył Sąd I instancji, że Prezydent Miasta, wykonując funkcję organu administracji publicznej, nie jest uprawniony do reprezentowania interesu prawnego Gminy w postępowaniu sądowoadministracyjnym. W art. 32 p.p.s.a. jednoznacznie określono, iż w postępowaniu przed sądem administracyjnym stronami są skarżący oraz organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi, w tym przypadku takim organem jest Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K., gdyż jego decyzja została zaskarżona. Z faktu zaś, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zawiadamia Prezydenta Miasta K. o terminach rozprawy w sprawach, w których orzekał jako organ I instancji, nie należy wyciągać wniosku, że jest traktowany jako uczestnik postępowania w rozumieniu art. 33 § 1 p.p.s.a.
W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art.184 w zw. z art.197§2 p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji postanowienia.